امروز: دکتر مسعود سپهر ظهر امروز پس از چهار ماه بازداشت در بازداشتکاه اداره اطلاعات شیراز معروف پلاک 100 آزاد شد.
این عضو ارشد مجاهدین انقلاب و از فعالین اصلاح طلب استان فارس 26 آبان در منزل دستگیر شد و در طول این مدت در شرایط بازداشت انفرادی قرار داشت.
سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در پی بازداشت دکتر مسعود سپهر بیانیه ای اعتراضی صادر کرد.
گفتنی است در طی چند روز اخیر علی رغم آزادی دکتر سپهر، فشارهای امنیتی و بازداشت های فعالین سیاسی-دانشجویی و مذهبی در شیراز بسیار شدید و گسترده شده است. روح الله روزیطلب و حسین طاهری از دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه آزاد شیراز هفته گذشته به اتهام تلاش برای تحریم انتخابات توسط اداره اطلاعات شیراز دستگیر و در بازداشتگاه پلاک 100 در شرایط انفرادی به سر می برند.
امروز: بانک مرکزی ایران اعلام کرد که از این پس دلار در صرافی‌های ایران با نرخ توافقی بازار ارز خرید و فروش می‌شود. از دیگر سو گزارش‌ها حاکی است که صرافی‌های امارات حاضر به مبادله ریال ایران با سایر ارزها نیستند.
به گزارش رادیو فردا بانک مرکزی جمهوری اسلامی در دستورالعملی که ۲۸ اسفندماه منتشر شده است اعلام کرد: «به کلیه صرافی‌های دارای مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مجهز به سامانه سنا اجازه داده می‌شود تا نسبت به خرید و فروش ارز با نرخ توافقی اقدام کنند».
بانک مرکزی نرخ هر دلار را ۱۲۲۶ تومان اعلام کرده است، حال آن که دلار در بازار آزاد حدود ۱۹۰۰ تومان معامله می‌شود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده است که بانک مرکزی قصد دارد با این اقدام در نهایت نرخ رسمی ارز را افزایش داده و به نرخ دلار در بازار آزاد برساند.
با اعمال تحریمهای شدید اقتصادی علیه جمهوری اسلامی، ارزش ریال حداقل تا نصف میزان آن در سال گذشته به شدت پایین آمده و نرخ ارز و سکه نیز با نوسان و افزایش ناگهانی و شدید همراه شده است.
در کنار کاهش ارزش ریال ایران، اقدام سوییفت برای قطع ارائه خدمات به بانک‌های ایران نیز ضربه دیگری به بدنه اقتصادی ایران وارد کرده است.
طبق اعلام سوییفت، این سازمان از ۲۷ اسفندماه کلیه خدمات خود به آن دسته از بانکها و نهادهای مالی ایرانی که مشمول تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا هستند را قطع کرده است.
خبرگزاری فارس روز یکشنبه اعلام کرد که متعاقب خودداری سازمان سوییفت از خدمات‌رسانی به ایران، صرافی‌های امارات نیز از انجام مبادله با ریال ایران خودداری می‌کنند.
فارس گزارش داده است که خودداری صرافی‌های بزرگ در امارات از انجام مبادلات ارزی با استفاده از ریال ایران موجب شده است که سایر صرافی‌های این شیخ نشین نیز از انجام چنین معاملاتی خودداری کنند.
یک منبع آگاه به این خبرگزاری گفته است: «تحریمهای بین‌المللی از یک سو و سقوط ارزش ریال از سوی دیگر موجب شده است داد و ستد با ریال در امارات کاهش یابد.»
مرتضی معصوم زاده، رییس هیئت مدیره شورای بازرگانان ایران در دوبی نیز با بیان اینکه مبادلات تجاری ایران و امارات به شدت رو به کاهش است، گفته است: «در صورتی که روند کنونی ادامه یابد حجم مبادلات تجاری ایران و امارات به کمتر از پنج میلیارد دلار خواهد رسید.»
خودداری صرافی‌ها از مبادله با ریال ایران در حالی صورت می‌گیرد که به گفته فارس، امارات دومین کشور عمده مقصد کالاهای صادراتی ایران است. سهم صادرات ایران به کشور امارات سه میلیارد دلار و سهم واردات از امارات ۱۲ میلیارد دلار است.
امروز: مهدی خزعلی وبلاگ نویس منتقد دولت پس از ۷۰ روز بازداشت و اعتصاب غذا شب یکشنبه، ۲۸ اسفند از زندان آزاد شد.
به گزارش مردمک به نقل از وب سایت‌های مخالف دولت، این پزشک منتقد حاکمیت که همزمان با بازداشت دست به اعتصاب غذای تر و سپس خشک زده بود در حالی با قرار کفالت مادرش از زندان آزاد شد که حدود ۳۰ کیلو از وزن بدنش کم شده است.
مهدی خزعلی روز دوشنبه ۱۹ دی ماه در خیابان بازداشت و به زندان اوین منتقل شد، او در اعتراض به نحوه بازداشت «غیرقانونی» خود که با «ضرب و شتم»همراه بوده است دست به اعتصاب غذای تر زد. اما به فاصله کوتاهی از بازداشت، از سوی دادگاه به ۱۴ سال حبس، ۱۰ سال تبعید و ۹۰ ضربه شلاق محکوم شد.
در این مدت، شخصیت‌های سیاسی و مذهبی زیادی از آقای خزعلی خواستند که به اعتصاب غذای خود پایان دهد، او اما در پاسخ به آنها تاکید کرد که «امروز و هر روز شاهد ذبح ارزش‌های انقلاب اسلامی هستیم و این نهال بیش از همیشه نیازمند ایثار و ازخود گذشتگی است.»
مهدی خزعلی، پزشک، مدیر «انتشارات حیان» و بنیانگزار «موسسه فرهنگی انتشاراتی اباصالح» از زمان انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۸۸ تاکنون به دلیل انتقاد از دولت و نامه به رهبر جمهوری اسلامی چندین بار بازداشت شده است.
به جز آقای خزعلی از شب ۲۸ اسفند شمار دیگری از زندانیان سیاسی هم در تهران و شهرستان‌های ایران در آستانه نوروز ۹۱ به مرخصی‌های چند روزه آمدند و یا به طور موقت آزاد شدند.
ابوالفضل قدیانی، عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در حالی به مرخصی آمد که ابتدا با خروج ۲۴ ساعته او از اوین موافقت شده بود.
به گزارش کلمه این زندانی سیاسی که پیش‌تر دچار بیماری‌ها مختلف بود و چند بار در بیمارستان بستری شده بود علی رغم وضعیت نامساعد جسمی به بند ۳۵۰ اوین بازگردانده شده بود.
این منبع گزارش داد که آقای قدیانی حاضر نشد در دادسرا درخواست مرخصی کند اما مقامات قضایی با توجه به وضعیت جسمی این زندانی ۶۳ ساله برای او مرخصی صادر کردند.
آقای قدیانی دچار نارسایی قلبی، بیماری حاد پرکاری تیرویید، پروستات و چندین بیماری دیگر است.
ابوالفضل قدیانی، زندانی سیاسی دی ماه سال ۸۸ در جریان بازداشت‌های گروهی پس از تظاهرات اعتراض‌آمیز روز عاشورا، به اتهام توهین به محمود احمدی‌نژاد زندانی شد.
با وجود اینکه حکم یک سال زندان خود را در اوین گذراند، اما بار دیگر به اتهام توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام در دادگاه بدوی به سه سال حبس محکوم شد.
ندای سبز آزادی هم از آزاد شدن علی موسوی خلخالی، روزنامه‌نگار، مترجم و همکار سایت «دیپلماسی ایرانی» بعد از ۲۳ روز بازداشت از زندان اوین خبر داد.
گزارش‌های منابع خبری مخالف دولت حاکی است که پروین مخترع، مادر کوهیار گودرزی، یکی از فعالان حقوق بشر هم ۲۹ اسفند از زندان کرمان آزاد شد.
خانم مخترع حدود هفت ماه پیش، یک روز پس از بازداشت پسرش کوهیار گودرزی فعال حقوق بشر، در منزل خود در کرمان بازداشت و به زندان این شهر منتقل شد.
دادگاه این فعال حقوق بشر را به «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به شهدا» و «توهین به رهبری» محکوم کرد.
به جز خانم مخترع، آريا آرام‌نژاد خواننده‌ای که به دلیل انتشار چند آهنگ در حمایت از جنبش سبز به زندان محکوم شده بود هم شب ۲۸ اسفند از زندان متی کلای بابل آزاد شد.
علی‌رضا فلاحتی،احمد ميری، قائم‌مقام جبهه مشارکت مازندران و فرماندار سابق بابلسر هم از دیگر زندانیان سیاسی استان مازندران هستند که یک روز مانده به نوروز ۹۱ از زندان آزاد شده و به مرخصی نوروزی آمده‌اند.
پس از انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری که با بی سابقه‌ترین اعتراضات علیه حاکمیت جمهوری اسلامی بعد از انقلاب ۵۷ همراه بود، تعداد زیادی از فعالان سیاسی، دانشجویی و روزنامه‌نگاران بازداشت و به حبس‌های طولانی مدت محکوم شدند.
جرم بیشتر افراد بازداشت شده «تبلیغ علیه نظام»، «توهین به رئیس جمهوری یا رهبر» است.
اگرچه در دو سال گذشته برخی از آنها با سپردن وثیقه‌های سنگین، به‌طور موقت آزاد شدند اما زندانیانی نیز هستند که در تمام دوران بازداشت، به مرخصی نیامده‌اند.
امروز: وزیر خارجه عمان هشدار داد که احتمال آغاز جنگ با ایران بیش از همیشه است٬ اما هنوز فرصت کوتاهی برای یافتن راه میانه‌ای برای حل‌وفصل این بحران باقی مانده است. عمان آماده‌ی میانجی‌گری میان ایران و غرب است.
به گزارش دویچه وله یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان٬ نسبت به افزایش احتمال آغاز تقابل نظامی غرب با ایران هشدار داد. او همچنین گفت که کشورش همه تلاش خود را خواهد کرد تا امنیت تنگه هرمز را تامین کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ یوسف بن علوی گفت خطر آغاز تقابل نظامی میان تهران و غرب هم اکنون رو به فزونی و "محتمل‌تر از همیشه" است٬ اما همچنان فرصت برای مذاکره و دست‌یابی به توافق صلح‌آمیز برای خودداری از جنگ باقی است.
وزیر امور خارجه عمان که از سال ۱۹۸۲ مسئولیت پیش‌برد سیاست خارجی مسقط را بر عهده دارد٬ در گفت‌وگو با رویترز اظهار داشت: «بازگشت به میانه‌روی به سود هر دو طرف درگیر در این ماجرا است. هنوز زمان باقی است٬ اگرچه زمان زیادی نیست٬ اما شش قدرت بزرگ جهانی می‌توانند از این زمان برای مذاکره با ایران و یافتن راه‌حل استفاده کنند.»
او بار دیگر تاکید کرد که این کشور همچنان حاضر است به‌عنوان «میانجی منطقه‌ای» خدماتی را به دو طرف درگیر در این ماجرای پر کش و قوس ارائه کند.
عمان آماده میانجی‌گری
در هفته‌های اخیر٬ تنش‌ها میان ایران و غرب بر سر برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و به اعتقاد بسیاری از ناظران و تحلیلگران٬ شرایط چنان ملتهب است که اشتباهی کوچک از سوی طرفین درگیر ممکن است به سادگی آتش جنگی ویرانگر را برافروزد.
مقامات اسرائیل بارها تأکید کرده‌اند که تأسیسات هسته‌ای ایران تهدیدی اساسی برای موجودیت اسرائیل است و بر اساس برخی گمانه‌زنی‌ها در ماه‌های اخیر احتمال می‌رود که این کشور به زودی با حمایت آمریکا یا بدون آن٬ حمله نظامی به این تأسیسات را آغاز کند «تا مانع از دست‌یابی ایران به قابلیت تولید و توسعه تسلیحات هسته‌ای شود.»
عمان که دقیقا در سوی دیگر تنگه هرمز قرار گرفته٬ تا کنون بارها تلاش کرده تا در بحران رو به گسترش میان ایران و غرب٬ نقش میانجی را ایفا کند. سال گذشته٬ سلطان قابوس بن سعید٬ حاکم این کشور در تسهیل آزادی دو کوهنورد آمریکایی که به اتهام جاسوسی در ایران زندانی بودند٬ نقشی کلیدی ایفا کرد.
سلطان قابوس٬ حاکم عمان٬ از هم‌پیمانان نزدیک آمریکا است که از سال ۱۹۷۰ تا کنون رهبری این کشور را بر عهده دارد. او پس از به قدرت رسیدن٬ تغییراتی اساسی در سیاست خارجی پدید آورد و تلاش کرد تا کشورش را از انزوای دیپلماتیک برهاند. در حال حاضر عمان یکی از مهره‌های تاثیرگذار در معادلات منطقه‌ای به شمار می‌رود.
تلاش عمان برای تأمین امنیت تنگه هرمز
یوسف بن علوی همچنین با اشاره به تهدید مقام‌های ایرانی به مسدود کردن تنگه هرمز در صورت حمله نظامی علیه ایران٬ اعلام کرد که کشورش برای تامین امنیت این آب‌راه حیاتی که یک‌پنجم نفت مورد نیاز جهان از مسیر آن به کشورهای گوناگون ارسال می‌شود٬ همه تلاش خود را به کار خواهد بست.
او افزود: «ما هر کاری که بتوانیم برای باز نگه داشتن تنگه هرمز می‌کنیم٬ چون این هم به نفع تجارت جهانی است و هم جریان انتقال انرژی به دیگر کشورهای جهان را ایمن می‌سازد.»
وزیر امور خارجه عمان همچنین هشدار داد که با آغاز حمله نظامی٬ دیگر هیچ تضمینی برای تأمین امنیت تنگه هرمز وجود نخواهد داشت: «وقتی وضعیت عوض شود٬ دیگر نمی‌توان راه‌های بدیل و جای‌گزین‌های دیگری ارائه کرد.»
امروز: همزمان با نزدیک شدن ضرب‌الاجل دولت آمریکا و اتحادیه اروپا برای آغاز تحریم خرید نفت از ایران، کشورهای تولیدکننده نفت، رایزنی با خریداران نفت ایران را آغاز کرده‌اند تا در صورت حذف احتمالی نفت خام ایران از بازار جهانی، بتوانند سهم بیشتری از این بازار را به نفت خام تولیدی خود اختصاص دهند.
در تازه ترین اقدامات از این دست، مقامات عراقی به دولت سریلانکا پیشنهاد کرده‌اند که کمبود احتمالی نفت خام ایران را برای این کشور پر کنند.
به گزارش بی بی سی گفته شده است که تنها پالایشگاه کشور سریلانکا فقط امکان پالایش و تصفیه نفت‌خامی با ویژگی مشابه نفت خام ایران را دارد و از زمان شدت یافتن تحریمهای مصوب آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران، سریلانکا به دنبال راهی برای یافتن جایگزین نفت خام ایران بوده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، عراق پیشنهاد کرده است که مقدار قابل توجهی از نفت خام خود را به سریلانکا عرضه کند.
گفته شده است که نفت خام سبک عربستان سعودی بهترین جایگزین برای نفت خام ایران در پالایشگاه سریلانکا به شمار می‌رود و این کشور برای دریافت نفت بیشتر با عربستان سعودی نیز در حال رایزنی بوده است.
سریلانکا همچنین برای واردات فرآورده‌های نفتی، با عراق و عمان نیز مذاکره کرده است.
ایران روی خط قرمز
اتحادیه اروپا روز بیستم ژانویه اعلام کرد که از ابتدای ماه ژوئیه (یازده تیر) خرید نفت خام از ایران را متوقف می‌کند.
با آن که ایران اعلام کرده است که اتحادیه اروپا تنها خریدار ۱۸ درصد نفت خام این کشور است و حذف بازار اروپا تاثیر چندانی در بازاریابی نفت ایران ندارد، به نظر می‌رسد که تحریمهای مصوب دولت آمریکا و دیگر مفاد تحریمهای اتحادیه اروپا، راه را برای ادامه حضور شرکت ملی نفت ایران در بازار جهانی نفت دشوار کرده است.
در چارچوب تحریمهای آمریکا علیه ایران که از ۲۸ ژوئن اجرایی خواهند شد، هر شرکت یا کشوری که به واردات کالا از ایران اقدام کند، مشمول مجازات های مصوب دولت آمریکا خواهد شد.
تحریمهای آمریکا مبادلات مالی با شبکه بانکی ایران از جمله بانک مرکزی این کشور را نیز شامل می‌شود و با اجرایی شدن آن، کشورهای خریدار نفت در واریز کردن پول نفت به حساب بانک مرکزی ایران با مشکل روبه‌رو خواهند شد.
اعمال محدودیت در تبادلات مالی با بانک مرکزی ایران از مفاد تحریمهای مصوب اتحادیه اروپا در ژانویه گذشته نیز بود.
در همین چارچوب، اتحادیه جهانی انتقالات بین بانکی (سوئیفت) دیروز ۱۷ مارس (۲۷ اسفند)، اعلام کرد که ارائه خدمات به بانک‌های ایرانی تحت تحریم اتحادیه اروپا را متوقف کرده است.
گفته می‌شود که تقریبا تمام بانک‌های دنیا برای معاملات خود از خدمات این اتحادیه استفاده می‌کنند و با اعمال این محدودیت، ارتباط بانک های تحریم شده ایرانی با شبکه نقل و انتقالات مالی جهان قطع می شود.
در عین حال، گزارش‌هایی از تلاش خریداران نفت ایران برای یافتن شیوه‌های جدید پرداخت پول نفت به این کشور منتشر شده است.
هند اعلام کرده است که به واردات نفت از ایران ادامه می‌دهد.
گفته می‌شود که این کشور توانسته است موافقت مقامات ایران را برای پرداخت پول نفت با روپیه کسب کند. گزارش شده که قرار است نفت صادراتی ایران به هند، در چارچوبی تعریف‌شده و مورد توافق طرفین، با کالاها و خدمات هندی مبادله شود.
اما به عنوان مانعی دیگر در روند عرضه نفت خام ایران در بازارهای جهانی، تحریمهای مصوب اتحادیه اروپا، شرکت‌های بیمه‌گر اروپایی را نیز شامل شده است و این شرکت‌ها از بیمه کشتی‌هایی که در هر جای دنیا حامل نفت خام و سوخت برای ایران هستند، منع شده‌اند.
در صورتی که این محدودیت برای شرکت‌های بیمه‌گر اجرایی شود، خریداران آسیایی نفت خام ناگزیر خواهند بود برای نفتکش‌های حامل نفت ایران هزینه‌های بیمه بیشتری بپردازند و خرید نفت از ایران، اقدامی هزینه‌بر و پرخطر برای آنها خواهد بود.
رکورد تولید نفت عراق
در روزهای نخست ماه مارس، حسین شهرستانی، معاون نخست وزیر عراق در کنفرانسی مطبوعاتی در بغداد اعلام کرد که میزان تولید نفت خام عراق برای اولین‌بار در بیش از سه دهه اخیر به بیش از سه میلیون بشکه در روز رسیده است.
خبرگزاری رویترز گزارش می دهد که میزان تولید نفت خام عراق تاکنون در سطحی کمتر از توان واقعی این کشور نگه داشته می‌شد، چون زیرساخت کافی برای صادرات نفت در این کشور وجود نداشت، ولی در هفته‌های اخیر عراق سعی کرده است ظرفیت پایانه‌های صادراتی خود را نیز افزایش دهد.
در شرایطی که رایزنی کشورهای تحریم‌کننده ایران با خریداران نفت برای صرفنظر آنها از خرید نفت خام این کشور ادامه دارد، افزایش تولید و صادرات نفت عراق می‌تواند به کاهش التهاب در بازارهای جهانی کمک کند.
آشفتگی خریداران نفت خام از احتمال اختلال در صادرات نفت ایران، این فرصت را برای عراق فراهم کرده است تا سهم بیشتری از بازار جهانی نفت را به خود اختصاص دهد.
عراق افزون بر سریلانکا به مقامات کره جنوبی و هند نیز پیشنهاد افزایش عرضه نفت داده است.
وزارت اقتصاد کره جنوبی روز جمعه ۱۶ مارس، اعلام کرد که دولت عراق وعده داده است در صورتی که تحریم‌ها علیه ایران بر عرضه جهانی نفت خام تاثیر بگذارد، نفت خام مورد نیاز کره جنوبی را تامین کند.
در گزارش‌هایی غیررسمی نیز گفته شده است که هند نسبت به خرید نفت خام بیشتر از عراق به جای نفت خام ایران اعلام آمادگی کرده است.
'تولید نفت عربستان بیشتر شده است'
آخرین داده‌های رسمی عربستان سعودی، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت اوپک نیز نشانگر افزایش میزان تولید نفت این کشور است.
عربستان سعودی از نخستین تولیدکنندگان نفت خام بود که در آستانه تشدید تحریمهای ایران، از آمادگی خود برای افزایش تولید و جایگزینی نفت خام ایران در بازار جهانی خبر داد.
خبرگزاری رویترز به نقل از آمار رسمی عربستان سعودی که امروز یکشنبه ۱۸ مارس (۲۸ اسفند) منتشر شد، گزارش داده است که صادرات نفت عربستان سعودی در ماه ژانویه گذشته ۱۴۳ هزار بشکه در روز بیشتر از ماه قبل شده است.
بنا بر این گزارش، عربستان سعودی در ماه ژانویه ۹ میلیون و ۸۷۱ هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرده است که ۶۱ هزار بشکه بیش از ماه قبل از آن است.
امروز: 3 نماینده شاخص و اقتصادی مجلس در نامه ای به احمدی نژاد درباره تحریمهای غرب به ویژه پس از قطع حمایت انجمن خدمات بین بانکی (سوئیفت)، فعال سازی صرافی‌ها جهت پوشش بخشی از معاملات ارزی با سازوکار بازار را اقدامی مثبت دانستند.
به گزارش خبرگزاری مهر، سه نماینده شاخص و اقتصاددان مجلس در نامه ای به رئیس جمهور اعلام کردند تحریم ظالمانه غرب، به ویژه پس از قطع حمایت انجمن خدمات بین بانکی (سوئیفت) مبادلات ارزی را برای بانکها، مخصوصاً بانک‌های دولتی بسیار دشوار می‌سازد. صرافی‌ها به دلایل متعدد راحت‌تر می‌توانند این محدودیت‌ها را خنثی سازند. به همین دلیل بازار فرعی ارز باید گسترش یابد تا تامین نیازهای وارداتی کشور، بیش از این آسیب نبیند و تولید تداوم یابد.
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، احمد توکلی و الیاس نادران امضاء کنندگان این نامه به رئیس جمهورهستند.
متن کامل این نامه به این شرح است:
باسمه تعالی
برادر ارجمند جناب آقای دکتر احمدی نژاد
سلام علیکم؛
تصمیم اخیر بانک مرکزی برای فعال سازی صرافی‌ها جهت پوشش بخشی از معاملات ارزی با سازوکار بازار اقدام مثبتی است که برای تکمیل آن پیشنهادهایی ارایه می‌شود.
1- تحریم ظالمانه غرب، به ویژه پس از قطع حمایت سوئیفت، مبادلات ارزی را برای بانکها، مخصوصاً بانک‌های دولتی بسیار دشوار می‌سازد. صرافی‌ها به دلایل متعدد راحت‌تر می‌توانند این محدودیت‌ها را خنثی سازند. به همین دلیل بازار فرعی ارز باید گسترش یابد تا تامین نیازهای وارداتی کشور، بیش از این آسیب نبیند و تولید تداوم یابد.
برای این منظور، بازار اصلی که ارز در آن با نرخ رسمی معامله و تخصیص داده می‌شود باید به تامین ارز واردات کالاهای اساسی و ضروری محدود شود و بقیه نیازهای ارزی در بازار فرعی به نرخ روز تامین گردد. این کار البته باید شفاف و با صدور فاکتور- همان‌طور که بانک مرکزی اعلام کرده است- صورت گیرد. محاسن این امر روشن است:
1) محدودیت‌های تحریمی تا اندازه زیادی خنثی می‌شود در نتیجه تامین واردات برای تولید راحت‌تر می‌گردد و از بیکاری کارگران جلوگیری می‌شود.
2) ویژه خواری (رانت) حاصل از ارز دو نرخی از بین می‌رود.
3) سود حاصل از فاصله بین 1226 تومان در هر دلار تا نرخ بازار آزاد، نصیب دلال‌ها و سفته‌‌باز‌ها نمی‌شود، بلکه به جیب صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی و نیز خزانه دولت می‌رود. بدین ترتیب تولید و اشتغال تقویت شده و کسری بودجه دولت کاهش می‌یابد و بی عدالتی ناشی از ویژه خواری به شدت کم می‌شود.
4) از همه مهمتر اینکه ثبات بازار ریسک و نااطمینانی را کاهش داده و برنامه‌ریزی برای تولید و سرمایه‌گذاری را از فشار فعلی دور می‌سازد. این نتیجه به تداوم اشتغال موجود و افزایش نسبی فرصت شغلی منجر می‌گردد.
2- صادرکنندگان باید از سپردن پیمان ارزی معاف شوند. آنان باید بتوانند آزاد و شفاف ارز حاصل از صادرات را چه در بازار فرعی داخلی ارز، چه در خارج، با واردکنندگان معامله کنند. این کار که مکمل اقدام بند اول است، هم ضد تحریم است، هم حمایت از تولید داخلی. درواقع قابلیت بخش خصوصی و بخش تعاونی برای نفی تحریم بکار گرفته می‌شود.
3- بانک مرکزی دخالتش در بازار فرعی ارز باید کاملاً مدیریت شده و تنها برای نگهداری نرخ بازار فرعی در دامنه معینی باشد تا از نوسانات مخرب جلوگیری کند. هدف به هبچ وجه نباید تامین درآمد ریالی بیشتر یا جلب رضایت کوتاه مدت باشد. هدف حفظ ارزش برابری پول ملی با مقدورات و واقع‌بینی است ولاغیر. ضعف ظاهری این پیشنهادها این است که اولاً دو نرخی رسمیت می‌یابد، ثانیاً چون نرخ ارز بازار فرعی با نرخ رسمی 1226 تومان فاصله قابل توجه دارد، باعث گران‌تر شدن تولید و در جهت تورم است.
برای رفع شبهه عرض می‌کنیم که اولاً چنانکه در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مورخ 9 بهمن 1390 مجلس بیان کردیم، تعطیلی بازار فرعی ارز نه مقدور است و نه مطلوب. واقعیت هم نشان داد، موضع وزیر محترم اقتصاد که در آن جلسه اعلام کرده بود از امروز بازار فرعی ارز تعطیل خواهد شد و قصد این بود که با بگیر و ببند تک نرخی حاکم شود، ناممکن بود و بالاخره بانک مرکزی مجبور شد در 23 اسفند بازار فرعی را رسماً بپذیرد. ثانیاً وقتی دو نرخی قهراً وجود دارد، قیمت‌ها خود را با نرخ بالاتر ارز سامان می‌دهند، نه نرخ رسمی ارز، یعنی اثر نرخ بالای ارز را بر تورم داریم.
تنها اگر پیشنهادهای مذکور پذیرفته نشود، دولت، تولیدکنندگان، کارگران شاغل و کارجویان متضرر می‌شوند، یعنی کارایی اقتصاد و عدالت با هم آسیب می‌بیند. علاوه بر آن، بی‌عدالتی ناشی از ویژه‌خواری را هم خواهیم داشت. پذیرش واقعیت و مدیریت آن در جهت حق، شرط عقل و تدبیر است.
این نکته را هم باید اضافه کنیم که در این وضعیت به عنوان گام مکمل، سیاست‌های انبساطی مالی در بودجه نیز باید مهار شود. در این زمینه نیز ما امضاء کنندگان این نامه در کمیسیون تلفیق آماده همکاری هستیم تا فشار بر مردم کاهش یابد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر