-----------------------------
همه خبرها و ديدگاهاي سانسور شده و پشت فيلتر جمهوري اسلامي مانده را يكجا و بي درد سر در "هستي نيوز" بخوانيد... http://groups.google.com/group/hasti-news/
پس مدتی که بدلیل مشکلات مالی سرعت فعالیت های نشریه ما کم شده بود٬ بار دیگر با رفع بخشی از مشکلات٬ «ایران در جهان» در مسیر فعالیت های معمول خود قرار گرفته است. به مانند گذشته وب سایت نشریه هر روز با ترجمه های جدید از زبان های مختلف دنیا (انگلیسی٬فرانسه٬آلمانی و عربی) بروز خواهد شد.
خبرنامه های هفتگی که نسخه پی دی اف برگزیده ای از مقالات منتشر شده در طول هفته است را می توانید هفته ای یکبار از طریق سایت دانلود و مطالعه کنید و برای دوستان و آشنایان خود ارسال کنید.
مجله «ایران در جهان» نیز منتشر خواهد شد که از طریق فروشگاه آنلاین ما قادر به خریدش خواهید بود.
گفتگوها دربارۀ برنامۀ اتمی ایران با مانعی روبروست: آیت الله باید برای انجام مصالحه وجهۀ خود را حفظ کند، و برای حفظ چهره نباید مصالحه کند.
گفتگوهای هسته ای جدید پنج عضو پیوستۀ شورای امنیت سازمان ملل (به همراه آلمان و ایران) در استانبول توجه جهان را به شرایط احتمالی توافقی جلب کرد که ممکن است در جریان دیدار بعدی در ۲۳ مه در بغداد انجام شود. چگونه می توان این نکته را توضیح داد که رهبری ایران ظاهراٌ برای رسیدن به راه حلی آمادگی دارد؟
البته که تحریم های اقتصادی و انزوای سیاسی به حکومت فشار زیادی وارد کرده است، بویژه سپاه پاسداران که جامعۀ جهانی عمدتاٌ رهبران و صنایع آنها را هدف تحریم قرار داده اند. اما این تنها عامل نیست.
لبخندی بر چهره
دستگاه تبلیغاتیِ حکومت گفتگوهای استانبول را پیروزیِ جمهوری اسلامی و شکستی برای غرب جلوه می دهد. در عمل می خواهند هم افکارعمومی مردم ایران و هم جهانیان را آمادۀ مصالحه ای مهم کنند.
باید به یاد بیاوریم که برای ایران وجهۀ این کشور همان اهمیتی را دارد که فعالیت های هسته ای. یک راهبرد مؤفق باید برای ایران ممکن سازد از گفتگوها با لبخند بیرون بیاید، حتی اگر قرار باشد از بخش های مهمی از برنامۀ هسته ای خود چشم بپوشد.
رهبر ایران آیت الله علی خامنه ای سیاست هسته ای آشتی ناپذیر را کانون افتدار داخلی خود قرار داده است. وی سال ها تلاش مسئولان ایران را در مورد رسیدن به توافق احتمالی با غرب به جهت تریدی که به صداقت آنها داشت با اشکال مواجه ساخت. معتمدانش آنقدر زیرک نبودند که مصالحه ای را بیابند که همچنان وی را قادر می خواست خود را رهبری ضد آمریکایی و سازش ناپذیرنشان دهد.
مصالحه همانقدر خطرناک است که خیره سری
آمریکا و متحدانش باید در جریان گفتگوها دو کار را با هم انجام دهند: فشار سیاسی و تحریم های اقتصادی را شدت بدهند و در عین حال جدی مذاکره کنند. باید اصرار کنند که ایران برنامۀ هسته ای خود را شفاف کند و اگر حکومت به نحوی که بررسی آن ممکن باشد تضمین دهد دنبال سلاح اتمی نیست گام به گام از تحریم ها بکاهند. بدترین حالت، امکان حملۀ پیشگیرانۀ اسرائیل و گزینه بودن آن برای آمریکاست.
گفتگوهای جدید صرفنظر از نتیجه اش خامنه ای را در موقعیتی دشوار آورده است. به عنوان مسئول سیاست هسته ای ایران، مصالحه ها برای او همانقدر خطرناکند که خیره سری. این گفتگوها احتمالاٌ برای ایران آخرین فرصت است که سیاست هسته ای این کشور را تغییر دهد و جلوی برخورد نظامی را بگیرد و اقتصاد خود را نجات دهد. اما کوتاه آمدن در بخش هسته ای نیز می توانند انحصار قدرت خامنه ای را در سیاست داخلی به خطر بیندازند.
در معرض ارزیابی های نادرست
خامنه ای اهل حملۀ انتحاری نیست. در بیست و سه سالی که در رأس حکومت است از تصمیم های داخلی و خارجی خطرناک حذر کرده است. اما از ارزیابی های تا درست هیچ مصون نیست. در سال ۲۰۰۵ محمود احمدی نژاد با حمایت های مالی و سیاسی خامنه ای به ریاست جمهوری رسید.
مشکل بزرگتر خامنه ای جای دیگری است: وی آیت الله روح الله خمینی، سلفش و بنیانگذار جمهوری اسلامی، نیست که هویت نظام را شکل داد. خمینی آنقدر اعتماد به نفس داشت و اقتدارش آنچنان محکم بود که در صورت لزوم ترسی نداشت در راه حفظ منافع حکومت مصالحه کند. وجهۀ سیاسی خامنه ای در حال حاضر ارتباط نزدیکی با سیاست هسته ای دارد و او کاریزما و اقتدار خمینی را دارا نیست تا صاحبان نفوذ سیاسی و مذهبی را به مصالحه ترغیب کند.
البته امروز خامنه ای از این انتخاب به شدت پشیمان است. احمدی نژاد به دستورهای او بی اعتنایی می کند و می کوشد با به چابش کشیدن اقتدار خامنه ای او را نزد مردم بی اعتبار کند و نهادهای مهمی چون مجلس و دستگاه قضایی را دور می زند. در محافل سیاسی راز آشکار شده ای است که خامنه ای از اجازه دادن به نیروهای داوطلب بسیج در حمله به سفارت انگلیس در نوامبر گذشته نیز پشیمان است.
نتیجۀ ناخوشایند این وقایع این است که شاید خامنه ای طرفدار برخورد نظامی نیست اما از طرف دیگر ممکن است برای جلوگیری از این برخورد دچار ارزیابی نادرست باشد.
برنامۀ اتمی بیشتر وسیله است تا هدف
مشکل بزرگتر خامنه ای جای دیگری است: وی آیت الله روح الله خمینی، سلفش و بنیانگذار جمهوری اسلامی، نیست که هویت نظام را شکل داد. خمینی آنقدر اعتماد به نفس داشت و اقتدارش آنچنان محکم بود که در صورت لزوم ترسی نداشت در راه حفظ منافع حکومت مصالحه کند. وجهۀ سیاسی خامنه ای در حال حاضر ارتباط نزدیکی با سیاست هسته ای دارد و او کاریزما و اقتدار خمینی را دارا نیست تا صاحبان نفوذ سیاسی و مذهبی را به مصالحه ترغیب کند.
برای او برنامۀ اتمی نه هدف بلکه بیشتر وسیله ای است تا غرب و متحدانش را در منطقه مجبور کند منافع راهبردی حکومت را به رسمیت بشناسند. از این گذشته باور دارد که غرب می کوشد جمهوری اسلامی را با تهاجمِ «نرم» به فرهنگ و سیاستِ این کشور تضعیف کند و مصالحه در سیاست هسته ای را ناگزیر به مصالحه در مسائل حقوق بشر و دمکراسی و در نهایت به تغییر حکومت گسترش دهد.
خامنه ای در تنگنا
با این تفاصیل، این تضمین که غرب و بویژه آمریکا قصد ندارند رهبری ایران را سرنگون کنند بخش کلیدی مصالحه در بخش هسته ای خواهد بود. در واقع ممکن است خامنه ای بخواهد که این تضمین به فرستنده های فارسی زبان و حمایت سیاسی و مالی از مخالفان و نیز سانسور در اینترنت هم تسری یابد.
بحران اتمی باید با گفتگو حل شود، قبل از اینکه به گفتۀ رئیس جمهور آمریکا باراک اوباما وقت بگذرد. مسئلۀ خامنه ای – و در نتیجه مشکل کسانی که با او مذاکره می کنند – این است که او از مؤفقیت احتمالی تنها بهرۀ اندکی می برد. بزرگترین مانع برای گفتگوهای مؤفق در وضعیت متضاد اوست: برای مصالحه باید چهرۀ خود را حفظ کند؛ اما برای حفظ چهرۀ خود نباید مصالحه کند.
در ۲۳ مه مذاکره کنندگان غربی برای گفتگو در مورد برنامۀ اتمی ایران با سعید جلیلی در بغداد دیدار می کنند. گرچه هنوز این امکان وجود دارد که بحران را از راه های سیاسی حل کرد اما وقت می گذرد. اکنون مسئله این است که بتوان به هدف های مشخصی دست یافت.
سیاست وقت کشی ایران در سال های گذشته باعث شد که در ابتدای سال ۲۰۱۲ بحران نظامی تقریباٌ اجتناب ناپذیر می نمود. ماه ها برسر انتخاب بین برخورد نظامی یا رقابت تسلیحاتی در خلیج فارس بحث شد. برای نشان دادن جدی بودن تلاش های بین المللی به ایران، اتحادیۀ اروپا و ایالات متحدۀ آمریکا تحریم های شدیدی برقرار کردند. گرچه بخش عمدۀ تحریم های جدید تازه در ژوئیه به اجرا در می آیند اما پیامدها زود در تهران خود را نشان دادند.
روند کاهش ارزش ریال که ناشی از سال ها بی تدبیری اقتصادی است با سرعت زیادی فزونی یافت. اقدام های جدید علیه نظام بانکی و صنایع نفت و گاز ایران به کاهش چشمگیر درآمدهای کشور منجر شد.
چنین می نماید که این همه بر محاسبات سیاسی رهبری ایران تأثیر گذاشته است. از ابتدای آوریل نه تنها طرف ایرانی آماده است برنامۀ هسته ای خود را کانون مذاکرات کند بلکه از این گذشته نشانه هایی از آمادگی برای برداشتن گام های ملموس به دست داده است.
ما، کریستین سیلوِربِرگ سفیر سابق ایالات متحده در اتحادیۀ اروپا و دکتر هانینگ رئیس سابق سازمان اطلاعات خارجی آلملن، همواره خاطر نشان کرده ایم که باید هر تلاشی صورت گیرد تا تردیدها نسبت به ماهیت صرفاٌ صلح آمیز برنامۀ هسته ای ایران، از راه های سیاسی برطرف شود. به نفع ایران است که نگرانی های جامعۀ بین المللی را برطرف کند.
فشار اقتصادی از طریق تحریم های بین المللی بخش مهمی از این گفتگوهاست. این فشار نقش بسیار مهمی داشته تا طرف ایرانی اصولاٌ تن به گفتگو بدهد. از این رو این خطر وجود دارد که با کاهش فشار اقتصادی آمادگی ایران هم برای گفتگو از نو کم شود. به این دلیل در موقعیت کنونی مهم است فشار بر ایران کاهش نیابد و در همین سطح بماند. فقط از این راه است که می توان امید به مذاکرات سازنده با ایران داشت.
پیمان جلوگیری از گسترش سلاح های هسته ای علاوه بر حقوق تکالیفی را هم دربردارد. در کنار حق داشتن فن آوری هسته ای این تکلیف هم وجود دارد که از این فرآوری تنها استفادۀ صلح آمیز بشود و نیز این تعهد که به روشنی و گستردگی با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کنند. در هر دو مورد ایران در سال های گذشته به تکلیفش عمل نکرده است. زیرپا گذاشتن مقررات پیمان جلوگیری از گسترش سلاح های اتمی و تلاش این کشور برای پنهان کردن بخشی از برنامۀ هسته ای خود باعث تردید جدی جامعۀ بین المللی شده است.
شروع گفتگوهای جدید این امید را به وجود آورده است که ایران آماده است جامعۀ بین المللی را از صرفاٌ صلح آمیز بودن برنامۀ هسته ای خود قانع کند.
اما رسیدن به این هدف چالشی جدی است. فشار اقتصادی از طریق تحریم های بین المللی بخش مهمی از این گفتگوهاست. این فشار نقش بسیار مهمی داشته تا طرف ایرانی اصولاٌ تن به گفتگو بدهد. از این رو این خطر وجود دارد که با کاهش فشار اقتصادی آمادگی ایران هم برای گفتگو از نو کم شود. به این دلیل در موقعیت کنونی مهم است فشار بر ایران کاهش نیابد و در همین سطح بماند. فقط از این راه است که می توان امید به مذاکرات سازنده با ایران داشت.
در کنار اقدامات دولتی، بخش خصوصی هم می تواند در حمایت از این روند نقش داشته باشد. اقتصاد آلمان به صورت سنتی مناسبات خوب و مبتنی بر اعتمادی با طرف های ایرانی دارد. در عین حال در دراز مدت به نفع آلمان و اروپاست که جلوی برنامۀ تسلیحات اتمی ایران و در نتیجه بی ثباتی در خلیج فارس گرفته شود. زیان ها و هزینه های دسترسی ایران به سلاح هسته ای بسیار بیشتر از ضررهایی است که بخش خصوصی از همکاری داوطلبانۀ خود خواهد دید.
* از: کریستین سیلوِربرگ و دکتر آوگوست هانینگ / در: بیلد تسایتونگ
آیت الله علی خامنه ای تمایلی به بمب های اتمی ندارد. او این را نه فقط یکبار بلکه بارها گفته است از جمله در فتوایی که بواسطه مقامش به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران یا رهبرعظما و ولی فقیه صادر شده است. او اخیرا در ماه فوریه این عقیده و نظر را تکرار کرد:«سلاح های هسته ای به هیچ وجه برای ما مفید نیستند.»
آقای خامنه ای در دیدار دانشمندان هسته ای کشورش گفت: «ما از دیدگاه ایدئولوژیکی و شرعی، توسعه سلاح های هسته ای را غیرشرعی می دانیم. ما استفاده از چنین سلاح هایی را گناه می دانیم. ما همچنین اعتقاد داریم که نگهداری از چنین سلاح هایی بی فایده و خظرناک است و هیچ وقت دنبال این سلاح ها نمی رویم.»
چند هفته قبل، باراک اوباما- رئیس جمهور آمریکا- از ایران خواسته بود تا به صراحت اعلام کند که خواسته اش تلاش برای دستیابی به قدرت هسته ای صلح آمیز است و نه سلاح هسته ای. افراد خوش بین اظهارات آقای خامنه ای را به عنوان یک واکنش و پاسخ مثبت تفسیر کرده اند و از سرگیری مجدد و دلگرم کننده گفتگوهای هسته ای را به عنوان نتیجه عملی روح تازه منافع مشترک می دانند.
ولی مردم زیادی نه آقای خامنه ای را دوست دارند و نه به وی اعتماد می کنند. شاید رهبر ایران برای نفی سلاح های هسته ای، دکترین شیعه٬ تقیه را اجرا می کند، شکلی از ریا و تزویر -دروغ- که به خاطر دفاع از دین و اعتقاد مجاز است. برخی استدلال می کنند که فتواها نباید جدی گرفته شوند چون آنها طبیعتا قابل تغییر هستند. امکان دارد فتواها باعث اختلاف نظر و مشاجره مقامات مذهبی رقیب شوند و یا حتی بواسطه قدرت و مقام آنها نقض شوند. فتواها معمولا بیشتر از این که قوانین صریح و دائمی باشند، به عنوان پیشنهادهای موقت برای رفتارهای مناسب و شایسته عمل می کنند.
با این حال، فتواها وجهه و عقیده عالمانه مرجع صدور خود را نشان می دهند و بنابراین نباید آنها را ساده گرفت. روحانیون شیعه می گویند که تقیه برای شرایطی استفاده می شود که شیعیان اغلب یک اقلیت تحت رنج و آزار هستند و انصافا می توانند هویت خود را در موارد مواجهه با خطر حتمی و قریب الوقوع پنهان کنند.
اقدامات می توانند درک الفاظ را ساده تر کنند. در فاصله جنگ ایران-عراق در دهه ۱۹۸۰، ارتش دارای پشتوانه غربی صدام حسین از سلاح های شیمیایی استفاده کرد و هزاران ایرانی را به قتل رساند. سپس رهبر آیت الله روح الله خمینی با اکراه دکترین قبلی خود مبنی بر ممنوعیت مطلق اسلحه سازی را نقض کرد و دستور از سرگیری تحقیق برای توسعه اسلحه سازی، از جمله بمب های هسته ای، را صادر کرد. هرچند او به جای توسل به سلاح های غیرمعمول، ترجیح داد تا اعلام آتش بست کند و جنگ را پایان دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر