مقامات سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو میگویند برنامه ریزی این سازمان برای عملیات پرواز ممنوع بر فراز لیبی برای مدت سه ماه است. انتظار میرود، ناتو این ماموریت را در روزهای آینده آغاز کند. سخنگوی ناتو گفت، این سازمان یک عملیات ۹۰ روزه را پیش بینی میکند هرچند که ممکن است مدت آن کمتر یا بیشتر شود.
درحالی که برخی از گزارشها حاکی از ورود نیروهای شورشی به شهر اجدابیا است، وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد ممکن است هواپیماهای خود در عملیات لیبی بیفزاید تا به طور موثرتری با نیروی زمینی معمر قذافی مقابله کند.درحالی که برخی از گزارشها حاکی از ورود نیروهای شورشی به شهر اجدابیه است، وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد ممکن است هواپیماهای خود در عملیات لیبی بیفزاید تا به طور موثرتری بانیروی زمینی معمر قذافی مقابله کند. آنچنانکه شبکه الجزیره گزارش داده است، نیروهای شورشی روز جمعه توانستهاند به قسمتهای شرقی شهر اجدابیه که در کنترل نیروهای سرهنگ قذافی بوده، نفوذ کنند. الجزیره میافزاید شمار زیادی از نیروهای وفادار به معمر قذافی در جریان نبرد با شورشیان اسیر شدهاند. برپایه این گزارش نیروهای معمر قدافی عمدتا در بخش غربی شهر اجدابیه موضع گرفتهاند. در همین حال خبرگزاری فرانسه به نقل از شاهدان عینی گزارش داده است، که نیروهای قذافی شهر مصراته را جمعه شب به توپ بستهاند که در جریان آن چند غیرنظامی کشتهاند. شهر مصراته در ۲۱۴ کیلومتری شرق طرابلس قرار دارد و سومین شهر بزرگ لیبی است که هماکنون تحت کنترل مخالفان قذافی است. برپایه گزارش خبرگزاری فرانسه و به نقل از یک پزشک در شهر مصراته، در طول یک هفته حمله نیروهای قذافی به این شهر، دست کم ۱۰۹ نفر شته و بیش از ۱۳۰۰ نفر زخمی شدهاند. روز جمعه ویلیام گورتنی، یک مقام ارشد وزارت دفاع ایالات متحده، در یک کنفرانس خبری اعلام کرد حتی اگر دیگر کشورها نقش بیشتری در عملیات لیبی ایفا کنند، این امکان وجود دارد که واشینگتن بر شمار هواپیماهای نظامی خود برای مقابله با نیروی زمینی با معمر قذافی بیفزاید. ویلیام گورتنی به خبرنگاران گفت که برای دومین روز پیاپی، همه پروازهایی که برای اجرای عملیات پرواز ممنوع بر فراز لیبی صورت گرفت، از سوی هواپیماهای غیرآمریکایی بود و نیمی از حملات به پدافند هوایی، سکوهای موشکی و نیروهای زمینی معمر قذافی از سوی آمریکا انجام شد. از سوی دیگر باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده، بعد از ظهر جمعه به وقت آمریکا با رهبران جمهوریخواه و دموکرات کنگره بر سر عملیات لیبی گفتوگو کرد. باراک اوباما در روزهای اخیر از سوی شماری از دموکراتها و جمهوریخواهان مورد انتقاد بود که چرا کنگره را به اندازه کافی در جریان عملیات قرار نداده است. درهمین روز سناتور برجسته دموکرات، جی راکفلر با انتقاد از باراک اوباما این پرسش را مطرح کرد که مداخله نظامی چه مفهومی در هفتههای آینده برای آمریکا خواهد داشت. سناتور راکفلر گفت: «ارتش و بودجه ما به خاطر دو جنگ (عراق و افغانستان) از پیش درفشار بود، و من میخواهم از ورود به مناقشه دیگر که هزینهها و پیامدهای نامعلومی دارد، پرهیز شود.» ناتو هدایت بمباران در لیبی را نپذیرفته است در حالی که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، گفته است از شمار هواپیماهای آمریکایی کاسته شده و کشورهای دیگر نقش بیشتری در عملیات لیبی به عهده گرفتهاند، ویلیام گورتنی به خبرنگاران گفت که پنتاگون ورود هواپیماهای ای سی- ۳۰۰، هلیکوپتر و هواپیماهای جنگی بدون سرنشین را برای مقابله با نیروی زمینی معمر قذافی در دست بررسی دارد و از شمار هواپیماهای آمریکایی نیز کاسته نشده است. این مقام پنتاگون همچنین تاکید کرد که نیروی زمینی معمر قذافی تهدید عمدهای به شمار میروند اما با این حال کانالهای ارتباطی آنها با رهبرانشان با مشکل مواجه شده است. به گفته ویلیام گورتنی، با اینکه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، پذیرفته است فرماندهی اجرای منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی را به دست گیرد، اما این سازمان هدایت بمبارانهای لیبی را نپذیرفته و این وظیفههمچنان به عهده آمریکا است تا توافق جدیدی حاصل شود. از سوی دیگر عمر خالد، از مسئولان وزارت بهداشت دولت لیبی اعلام کرد از روز ۲۰ تا ۲۳ مارس دست کم ۱۱۴ نفر در حملههای هوایی نیروهای ائتلاف کشته و ۴۴۵ نفر زخمی شدهاند.
مقام های سوريه تاييد کرده اند که عده ای در جريان اعتراض های ضد دولتی در روز جمعه کشته شدند. اين مقام ها تعداد کشته شدگان را ده نفر ذکر می کنند و می گويند که اين عده در جريان زدو خورد ميان معترضين و ماموران امنيتی کشته شدند. مخالفان می گويند ۱۷ نفر در تيراندازی ماموران امنيتی بسوی تظاهر کنندگان در شهر درعا در جنوب سوريه کشته شدند. هزاران نفر روز جمعه درمراسم تشييع ِ کشته شدگان اعتراض های اخير در اين شهر شرکت داشتند. در حاليکه در طول روز ماموران امنيتی مانع به هم پيوستن تظاهر کنندگان در دمشق شدند، با تاريکی شب تظاهراتی به نفع بشار اسد در اين شهر برگزار شد. سازمان ملل و آمريکا از دولت سوريه خواسته اند از برخورد خشونت آميز با معترضان خودداری کند.
در پی رأی عدم اعتماد پارلمان کانادا به استفن هارپر، نخست وزیر این کشور، دولت محافظه کار او سقوط کرد. حزب عمده لیبرال، با حمایت فراکسیون جدایی طلبان کبک Quebecois و حزب چپ گرای دمکرات های نو، در مجموع با 156 رای موافق درمقابل 145 رای مخالف، به دولت رای عدم اعتماد دادند. نخست وزیر اکنون باید با انحلال پارلمان، تاریخ انتخابات تازه را در ماه مه اعلام کند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در پنجشنبه به تعيين يک گزارشگر ويژه برای حقوق بشر در ايران رای داد. يک روز بعد جمهوری اسلامی به اين مصوبه اعتراض کرد. موریس کاپیتورن، آخرین گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در گفت وگو با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی می گوید: این اقدام بخشی از يک روند بسيار مهم و تاثيرگذار است و مهمترين تاثير آن اعمال فشار بر آن حکومت است.شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در روز بيست و چهارم مارس به تعيين يک گزارشگر ويژه برای حقوق بشر در ايران رای داد. يک روز بعد جمهوری اسلامی به اين مصوبه اعتراض کرد. اقدام سازمان ملل متحد همزمان با افزايش فشار نهادهای مدافع حقوق بشر در ايران و در سطح جهان صورت میگيرد که رژيم جمهوری اسلامی را به نقض گسترده و سيستماتيک موازين حقوق بشر متهم میکنند. گزارشگر راديو اروپا آزاد – راديو آزادی، در مورد چالشهايی که گزارشگر جديد با آن روبرو خواهد بود، با «موريس کاپيتورن» گزارشگر سابق سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر در ايران مصاحبه کرده است. راديو اروپا آزاد – راديو آزادی : شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد تعيين يک گزارشگر ويژه برای حقوق بشر در ايران را تصويب کرده است. اين اقدام چقدر مهم است؟ موريس کاپيتورن: اين میتواند اولين گام مهم تلقی شود. ولی در عين حال تعيين يک چنين مقام و جايگاه ويژه ای میتواند امکانات فراوانی در اختيار اين فرد قرار دهد تا با استفاده از اين امکان و با اتکاء به تلاش و ابتکارهای شخصی خود گزارش کاملتری از وضعيت حقوق بشر در ايران تهيه کند. اما دولت ايران اين تصميم شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد را به عنوان اقدامی با انگيزه سياسی محکوم کرده و خود را به موازين حقوق بشر پايبند میداند. اگر دولت ايران در آينده با اين گزارشگر ويژه همکاری نکند چه راههای عملی برای ملزم کردن ايران وجود دارد؟ ,«موريس کاپيتورن» گزارشگر سابق سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر در ايران موريس کاپيتورن: سازمان ملل متحد در اين مورد ابزارهای عملی ندارد. روش کار در اين زمينه اين است که کشور مورد نظر بايد خود به شکل داوطلبانه همکاری با گزارشگر ويژه رابپذيرد و نمی توان چيزی را به آن کشور تحميل کرد. به عنوان مثال در مورد دورهای که من در اين مقام بودم ناگزير بودم برای سفر به آن کشور منتظر دعوت حکومت ايران بمانم . و پس از انتشار اولين گزارش من رهبران جمهوری اسلامی چنان از اين گزارش خشمگين شدند که ديگر به من اجازه سفر ندادند. آيا شما قادر بوديد که از خارج از کشور به موارد نقض حقوق بشربپردازيد؟ در زمانه حاضر می توان حتی ازخارج از کشور به بسياری از موارد و مسائل مهم مربوط به نقض حقوق بشر در ايران پرداخت. هر چند که اگر امکان سفر به کشور وجود داشته باشد امکانات بيشتری برای کار گزارشگر ويژه فراهم خواهد. اما فعاليت گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر تا چه اندازه می تواند در بهبود وضعيت حقوق بشر در ايران موثر باشد؟ به عنوان نمونه اين کار در مورد کشور برمه تاثير چندانی نداشته، درست است؟ خوب اين نکته ديگری است. فارغ از اينکه اين مقام بتواند و يا نتواند گزارش موثری در مورد وضعيت يک کشور تنظيم کند، اقدامات اجرايی برای بهبود وضعيت حقوق بشر جزو وظايف گزارشگر ويژه نيست. متاسفانه تعداد بسيار ناچيزی از کشورها تا کنون توصيه های گزارشگر ويژه را اجرا کرده اند. اگر فعاليت های گزارشگر ويژه باعث بهبود وضعيت حقوق بشر نمی شود در آن صورت ارزش تعيين يک چنين مقامی در چيست؟ موريس کاپيتورن: ممکن است لزوما باعث تغييری نشود با اين همه تعيين يک گزارشگر ويژه و فعاليت های وی برای بررسی اوضاع در يک کشور، بخشی از يک روند بسيار مهم و تاثيرگذار است و مهمترين تاثير آن اعمال فشار بر آن حکومت است. به عنوان مثال در مورد قبلی که گزارشگر ويژه حقوق بشر برای ايران تعيين شد دولت آن کشور به خوبی دريافت که در زمره گروهی از کشورها قرار گرفته است که بدترين کارنامه را به اين لحاظ دارند و اين برای آنها يک مشکل و يک ضربه حيثيتی بود. گام بعدی پس از تنظيم يک گزارش توسط گزارشگر ويژه چيست؟ موريس کاپيتورن: گام بعدی پس از تنظيم يک گزارش توسط اين مقام، ارسال آن به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد است. پس از آن همين گزارش و ملاحظات شورا در اختيار کميته سوم مجمع عمومی سازمان ملل قرار می گيرد. با وجود محدوديت هايی که حکومت ايران در آن زمان برای سفر من ايجاد کرده بود، متن گزارشی که از وضع حقوق بشر در ايران تهيه کردم در تمام نهادها و ساختارهای سازمان ملل متحد به گردش افتاد و پوشش رسانه ای وسيعی را جلب نمود. بنابراين می توان آن را يک نوع جنگ روانی عليه حکومت تلقی کرد. مشخصات يک گزارشگر ويژه که کار خود را به خوبی انجام داده و تاثير گذار باشد چيست؟ موريس کاپيتورن: يکی از ويژگی های فردی که عهده دار اين مقام می شود دانش و سابقه کار حقوقی و قضايی است. اکثر کسانی که برای اين پست انتخاب شده اند، شايد نه تمامی آنها، سابقه مطالعات و کار حقوقی داشتند. مشخصه ديگر اين است که بايد پوست کلفتی داشته باشند. بدون شک اين افراد به طور مستمر توسط حکومت ها، و در اين مورد مشخص از سوی حکومت ايران، مورد حمله قرار خواهند گرفت. بايد تمامی اين حملات شخصی و حرفه ای را تحمل کرد و ناديده گرفت چون وظيفه و تمرکز اصلی اين فرد بايد تنظيم گزارش باشد. تحمل حملات حکومت و انواع و اقسام توجيه ها و حيله های آن، بخشی از وظايف اين مقام است. و اما در مورد تاثير گذار بودن گزارشگر ويژه بر روی رفتار حکومت ايران، من همواره يک چنين اميدی داشتم ولی متاسفانه هيچگاه آن را يک هدف قابل دسترسی تلقی نمی کردم. در مورد حکومت ايران به سختی می توان تشخيص داد که آيا فعاليت های من تاثير گذار بوده اند يا نه. ولی در برخی از موارد احساس می کردم که شايد در بعد غير علنی تاثير محدودی به جا گذاشته باشند.
جنگنده های نیروی ائتلاف به خودروهای زرهی نیروهای قذافی در شهر اجدابیا حمله کردند. این حملات سبب تقویت مواضع شورشیان در اطراف این شهر استراتژیک در 160 کیلومتری بنغازی در شرق لیبی شده است. در همین حال وزارت دفاع کانادا اعلام کرده است که یک ژنرال این کشور فرماندهی عملیات ناتو در لیبی را برعهده خواهد داشت.
روزر جمعه صدها تن در منامه،پایتخت بحرین تظاهر ات کردند که با پرتاب گاز اشک آور از سوی ماموران انتظامی متفرق شدند. چند هزار تن نیز در مساجد برخی روستاها در اطراف منامه تجمع کردند. دولت بحرین در پی اعتراض های اخیر، سه ماه وضعیت اضطراری اعلام کرده است. از سوی دیگر وزیر رفاه اجتماعی بحرین روز جمعه باردیگر گروه هایی از معترضان را به ارتباط با خارج متهم کرد. او افزود که اسنادی در اختیار دارند که نشان می دهد برخی از معترضان توسط حزب الله لبنان آموزش دیده اند. بحرین برنامه پرواز هواپیماهای این کشور به لبنان، عراق و ایران را به تعلیق در آورده است.
در حالی که متخصصان ژاپنی به شدت در تلاشند از بدتر شدن اوضاع در نیروگاه اتمی فوکوشیما جلوگیری کنند، بر میزان تشعشعات رادیواکتیو در این کشور افزوده شده و نخستوزیر ژاپن نیز از اعلام کرد اوضاع این نیروگاه اتمی بسیار وخیم است.در حالی که متخصصان ژاپنی به شدت در تلاشند از بدتر شدن اوضاع در نیروگاه اتمی فوکوشیما جلوگیری کنند، بر میزان تشعشعات رادیواکتیو در این کشور افزوده شده و نخستوزیر ژاپن نیز از اعلام کرد اوضاع این نیروگاه اتمی بسیار وخیم است. نگرانیها از افزایش تشعشعات رادیواکتیو هنگامی بیشتر شد که سه نفر از کارکنان نیروگاه فوکوشیما، بر اثر شدت تشعشعاتی که بر آنها تابیده شده بود، دچار سوختگی شده و به بیمارستان منتقل شدند؛ تششعات رادیواکتیو که به این سه متخصص ژاپنی تابیده شده، ۱۰ هزار برابر میزان عادی گزارش شده است. پس از تشخیص این اندازه مواد رادیواکتیو، برخی از گمانهزنیها حاکی از آن است که ممکن است در بدنه رآکتور شماره سه ترک ایجاد شده باشد. راکتور شماره سه نیروگاه فوکوشیما از میان شش رآکتور این نیروگاه، تنها رآکتوری است که در آن از سوخت اتمی پلوتونیوم استفاده میشود و پرتوهای آن از دیگر رآکتورها خطرناکتر است. دولت ژاپن میگوید در تلاش است، علت افزایش ناگهانی تشعشعات رادیواکتیو را مشخص کند. بنا بر اعلام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از آغاز بحران اتمی ژاپن، در مجموع ۱۷ تن از کارکنان نیروگاه فوکوشیما در معرض میزان بالای پرتوهای رادیواکتیو قرار گرفتهاند که در سه نفر از آنها به همرا سوختگی بوده است. برپایه گزارشهای منتشر شده، شرایط دو راکتور نیروگاه فوکوشیما به نظر مناسب است اما چهار راکتور همچنان وضعیت ناپایداری دارند و گهگاه از آنها دود و بخار متصاعد میشود. کارکنان نیروگاه فوکوشیما تلاش کردهاند با آب دریا، رآکتورها را خنک نگه دارند؛ اما آب شور افزون بر اینکه خاصیت خورندگی دارد، نمک باقی مانده از آن جلوی آبی را که باید میلههای سوخت را خنک کند، میگیرد. شرکت برق توکیو میگوید در رآکتورهای شمار یک و سه، هماکنون برای خنک کردن از آب شیرین استفاده میشود و انتظار میرود به زودی در راکتور شمار دو نیز از آب شیرین استفاده شود. ایالات متحده برای خنک کردن راکتورهای نیروگاه فوکوشیما پیشنهاد ارسال دو میلیون لیتر آب شیرین به ژاپن داده است. ارزیابی بدبینانه نخستوزیر ژاپن نائوتو کان، نخستوزیر ژاپن روز جمعه در یک کنفرانس خبری ارزیابی بدبینانهای ارائه داد و گفت: «وضعیت نیروگاه فوکوشیما دای-ایچی همچنان بسیار وخیم و جدی است. باید هشیار و گوش به زنگ بمانیم.» نخستوزیر ژاپن افزود: «ما در وضعیتی نیستیم که خوشبین باشیم.» از سوی دیگر دولت ژاپن اعلام کرد ۱۳۰ هزار نفری که در محدودههای دورتری از این نیروگاه ساکن هستند، باید ترک محل سکونت خود را در نظر داشته باشند. مقامهای ژاپنی پیش از این ۷۰ هزار نفر را تا شعاع ۲۰ کیلومتری نیروگاه تخلیه کردهاند. آلودگی مسافران، آب دریا و مواد غذایی در همین حال مقامهای چینی نیز گفتهاند که در بدن دو مسافر ژاپنی که به این کشور سفر کردهاند میزان بسیار بالای رادیواکتیو تشخیص داده شده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید دانشمندان ژاپنی میزان قابل توجهی رادیو ایزوتوپهای ید- ۱۳۱ و سزیوم - ۱۳۷ از نمونههای آب دریا در ۳۰ کیلومتری ساحل ژاپن یافتهاند. ۱۱ نوع سبزیجات، آب آشامیدنی خانگی و شیر در چندین منطقه از ژاپن و از جمله توکیو، به گفته مسئولان به مواد رادیواکتیو آلوده شده است. پلیس ژاپن اعلام کرده است که قربانیان زمینلرزه و سونامی که جسدهای آنها یافت شده، از مرز ۱۰ هزار گذشته است. با این حال هنوز ۱۷ هزار ۴۰۰ نفر مفقود هستند و انتظار میرود با پیشرفت عملیات پاکسازی مناطق آسیبدیده اجساد بیشتری یافت شود.
وزارت خارجه ترکیه روز جمعه از دولت سوریه خواست بی درنگ اصلاحات وعده داده شده را به اجرا بگذارد. وزارت خارجه ترکیه افزوده که دولت سوریه باید به مطالبات مشروع معترضان پاسخ دهد. ترکیه پس از گسترش ناآرامی ها در سوریه در روز جمعه واکنش نشان می داد. آمریکا، فرانسه، بریتانیا و کانادا نیز سرکوب معترضان در سوریه را محکوم کرده اند.
صدها تظاهرکننده سوريه روز جمعه در پايان نماز درمسجد بزرگ دمشق، تا ميدان المرجه راهپيمايی کردند و سپس برای مدتی در اين محل باقی ماندند و عليه حکومت بشار اسد شعار دادند. مخالفان می گویند: بسياری ديگر از شهرها و شهرک های مهم سوريه شاهد تظاهرات بوده است.سوريه روز جمعه را در حالی پشت سر گذاشت که تظاهرات از شهرها و شهرک ها در چهار گوشه آن کشور، به دمشق، پايتخت، نيز رسيد. صدها تظاهرکننده سوريه روز جمعه در پايان نماز درمسجد بزرگ دمشق، تا ميدان المرجه راهپيمايی کردند و سپس برای مدتی در اين محل باقی ماندند و عليه حکومت بشار اسد، رييس جمهوری سوريه، شعار دادند. در يک هفته ای که از آغاز ناآرامی ها در سوريه می گذرد، اين نخستين بار است که مخالفان در دمشق تظاهرات کرده اند. براساس گزارش خبرگزاری های غربی، تظاهرکنندگان در دمشق، شعارمعروف قيام کنندگان تونسی، مصری و ليبيايی را تکرار کرده و سقوط کامل نظام حاکم را درخواست می کردند. فيلم هايی که در يوتيوب قرار گرفته، نشان می دهد که مردم در دمشق شعارهای «آزادی» سرمی دهند و درون مسجد در کنار ميدان المرجه سقوط نظام بشار اسد را درخواست می کنند. دراين فيلم، تظاهرکنندگان شعارمی دهند که «روح و خون خود را فدای "درعا" می کنيم». تظاهرات روز جمعه دمشق و شهرهای ديگر سوريه به نشانه همبستگی با مردم شهر «درعا» برگزار شده بود. يک هفته ناآرامی های شهر «درعا»، در نزديکی مرز سوريه با اردن، دهها قربانی برجای نهاده است؛ از يکسو منابع بيمارستانی «درعا» کشته شدن دست کم ۴۴ نفر را تا روز جمعه تاييد کرده اند و از سوی ديگر، سازمان های دفاع ازحقوق بشر، ضمن تاييد سازمان های مخالف حاکميت اسد می گويند که تا شامگاه جمعه حداقل يکصد نفر از مردم سوريه، اکثرا در شهر «درعا»، توسط نيروهای امنيتی و نظامی سوريه کشته شده اند. درپی نخستين تظاهرات بزرگ دمشق، نيروهای مخالف به خبرگزاری های غربی گفتند که نيروهای امنيتی سوريه دهها نفر را در طول روز جمعه دستگير کردند و با کاربرد زور و اسلحه، گردهم آمدگان در ميدان المرجه را پراکنده کردند. اپوزيسيون سوريه می گويد که در طول روز جمعه، بسياری ديگر از شهرها و شهرک های مهم سوريه شاهد تظاهرات بوده است. مخالفان از برگزاری تظاهرات در بندر لاذقيه، که مهم ترين کانون قدرت خاندان بشار اسد محسوب می شود، خبر داده اند. لاذقيه در ساحل دريای مديترانه، برای اقتصاد سوريه اهميت راهبردی دارد. لاذقيه از اهميت سياسی و نظامی زيادی نيز برخوردار است. دو کشتی جنگی جمهوری اسلامی ايران که ماه گذشته برای نخستين بار با عبور از آبراه مصری سوئز به سوريه رسيدند، در بندر لاذقيه لنگر انداخته بودند. اپوزیسیون سوريه می گويد که تظاهرکنندگان در شهر «درعا» نيز روز جمعه به ياد پنج نفرديگر از کشته های تازه راهپيمايی کردند و ياد آنها را در کنار کشته های روزهای اخير گرامی داشتند. مخالفان می گويند که تظاهرکنندگان روز جمعه در «درعا» نه تنها عليه بشار اسد، بلکه شعارهای تندی نيز عليه ماهر اسد، برادر رييس جمهوری سر داده و او را «ترسو» خطاب می کردند. براساس گزارشهای خبرگزاری های غربی، در تظاهرات روز جمعه «درعا»، راهپيمايان عليه خانم بثينه شعبان نيز شعار می دادند. خانم بثينه شعبان، سخنگوی اصلی حاکميت سوريه در سال های اخير، روز پنجشنبه از يکسری اصلاحات قول داده و گفته بود که سوريه دوران نوينی را آغاز می کند که در آن مردم با افزايش حقوق، بهبود سيستم درمانی و اشتغالزايی روبرو خواهند بود. اما تظاهرکنندگان در «درعا» می گفتند که «ای بثينه شعبان، ما همين الآن نان می خواهيم». اوپوزيسيون سوريه می گويد که تظاهرات چشمگيری نيز در طول روز جمعه در شهرک «طل» در نزديکی دمشق برگزار شد و هزاران نفر عليه بشار اسد شعار می دادند. مخالفان تاکيد دارند که در شهر «حمس» درشمال دمشق، مردم با هموطنان عزادار خود در «درعا» همبستگی کردند. مخالفان می گويند که در شهر «حماه» نيز تظاهرات بزرگی در طول روز جمعه عليه بشار اسد برگزار شد. «حماه» يکی ازبزرگ ترين شهرهای سوريه است که در سال ۱۹۸۲ زمانی که نيروهای شعبه سوری اخوان المسلمين در آن تظاهرات کردند و عليه حافظ اسد، رهبر وقت سوريه، شعار می دادند و سرکوبگری های او را تقبيح می کردند، بدستور حافظ اسد کشتار بزرگی راه افتاد که بنا بر برخی گزارش ها هزاران نفر قتل عام شدند و آن شهر به ويرانه ای عظيم مبدل گرديد. سوريه در ۲۹ سال اخيرهيچگاه امکان تحقيق سازمان های مدافع حقوق بشر در مورد رخدادهای خونين آن سال شهر«حماه» را نداده بود. اپوزيسيون سوريه می گويد که شهرحلب نيز جمعه شاهد يکی از نخستين تظاهرات مهم خود عليه بشاراسد بوده است. مخالفان می گويند که در شهرک ديگری در ۴۵ کيلومتری غرب شهر «حمس» دو هزار نفر درخيابانها تظاهرات کردند. شاهدان در اين شهرک بنام «طلکلح»، از شنيده شدن صدای تيراندازی های زياد خبر داده اند اما خبرگزاری های غربی می گويند که امکانی برای تاييد يا رد اين ادعاها ندارند. مخالفان از شکل گيری کانون های تظاهرات در شهرهای «الرقه» درشمال سوريه و نيز در شهر «بنياس» در ساحل دريای مديترانه خبر داده اند. درهمين حال، برخی از نيروهای فعال در شهر «درعا» برای نخستين بار از وجود «نيروهای ايرانی» در کنار نيروهای امنيتی سوريه برای سرکوب تظاهرکنندگان سخن گفته اند. محمد المحاميد، يکی از چهره بارز شهر«درعا» به خبرگزاری های غربی گفته است که دست کم «يک تک تيرانداز ايرانی» در روز جمعه دستگير شده است که در حال تيراندازی به سوی مردم اين شهر بوده است. محمد المحاميد می گويد که فراخواندن نيروهای ايرانی برای سرکوب کردن مردم سوريه که صرفا خواسته های مشروع و طبيعی دارند، يک «شرمندگی بزرگ» برای حکومت بشار اسد است. محمد المحاميد همچنين از اينکه تلويزيون سوريه به «پخش ادعاهای دروغين» اقدام کرده، انتقاد کرد و گفت آنچه که در تلويزيون سوريه پخش شده است، «کذب محض» است. تلويزيون دولی سوريه و خبرگزاری رسمی آن کشور، «سانا» در روزهای اخير مدعی شده بودند که «انبار اسلحه و مهمات» که در اختيار مخالفان در شهر «درعا» بوده است، کشف شده است و تصاويری را برای سنديت بخشيدن به اين ادعا منتشر کرده بودند. همچنين مخالفان حاکميت سوريه فيلمی در يوتيوب قرار داده اند که نيروهای مسلح سوری در حالی ديده می شوند که در کنار آنها فردی از کلمات فارسی استفاده می کند. مخالفان سوريه می گويند که اين امر «ثابت» می کند که «ايران با سوريه در جنايات اخير عليه سوريه» شريک شده است. خبرگزاری های غربی نيز گزارش داده بودند که تظاهرکنندگان در شهر «درعا» در تظاهرات روزهای سه شنبه و چهارشنبه شعار می دادند «نه حزب الله، نه ايران». سوريه همپيمان راهبردی ايران در ۳۲ سال موجوديت جمهوری اسلامی در ايران بوده است. درهمين حال، برخی سناتورهای آمريکايی، از حزب جمهوريخواه، از آنچه که «نبود قاطعيت» در موضعگيری باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا ناميدند، انتقاد کردند. دو سناتور جمهوريخواه؛ جان کايل و مارک کرک در بيانيه مشترکی تاکيد کردند که «ملت سوريه بايد بداند که آمريکا در کنار آزاديخواهان سوريه است نه حکومت قاتل بشار اسد». بشاراسد بيش از ده سال است که بر سوريه حکمروايی می کند. او حکومت را از حافظ اسد، پدرش که در طول سه دهه حاکم بلامنازع سوريه بود، به ارث برد درحالی که ظاهرا نظام سوريه «جمهوری» است. خبرگزاری «سانا» در روزهای اخير مدعی شده است که «اسرائيل در تظاهرات عليه سوريه» نقش دارد. «سانا» مدعی شده است که «اسرائيلی ها پيامک هايی برای مردم سوريه فرستاده و آنها را برای حضور در تظاهرات تشويق کرده اند».
گزارش ها حاکی است که ماموران امنیتی در شهر درعا در جنوب سوریه بسوی تظاهر کنندگان تیراندازی کردند. دولت سوریه می گوید شماری از معترضان مسلح بودند و آنها ابتدا تیراندازی کردند. معترضان این ادعا را رد کرده اند. گزارش ها حاکی از کشته و زخمی شدن عده ای است. هزاران نفر امروز درمراسم تشییع ِ کشته شدگان اعتراض های اخیر در این شهر شرکت داشتند. به گزار ش خبرگزاری ها، صدها تن نیزبرای نخستین بار در شهرهای دیگر سوریه از جمله دمشق و حمه HAMAH به حمایت از معترضان در درعا به خیابان آمدند. نیروهای امنیتی در دمشق مانع از به هم پیوستن معترضان می شدند.
صدها هزار تن از موافقان و مخالفان علی عبدالله صالح رئیس جمهوری یمن، امروز در شهرهای صنعا و عدن تجمع کردند. در صنعا دهها هزار نفر در مقابل کاخ ریاست جمهوری به سخنان علی عبدالله صالح گوش دادند که روز جمعه را روز «تساهل و مدارا» خوانده بود. او خطاب به هوادارانش گفت که آماده است قدرت را واگذار کند اما تنها به دولتی منتخب. از سوی دیگر دهها هزار تن در مخالفت با رئیس جمهوری یمن در مقابل دانشگاه صنعا گردهم آمدند. همزمان مذاکرات میان علی محسن الاحمر، ژنرال مخالف دولت با رئیس جمهوری درباره انتقال قدرت ادامه داشت.
مراسم تشييع کشته شدگان اعتراض های اخير در شهر د رعا در سوريه با حضور هزاران نفر امروز برگزار شد. به گزار ش خبرگزاری ها، صدها تن نيزبرای نخستين بار در شهرهای ديگر سوريه از جمله دمشق و حمه HAMAH به حمايت از معترضان در درعا به خيابان آمدند. نيروهای امنيتی در دمشق مانع از به هم پيوستن معترضان می شوند. شهر حمه درسال ۱۹۸۲ ميلادی، شاهد کشتار شمار زيادی از معترضان توسط نيروهای امنيتی سوريه بود.
به گفته مقامات مصری، حدود هشتصد اثر عتیقه ،که در جریان شورش های مصر در شهر اسماعیلیه به غارت رفت، هنوز پیدا نشده است. یک عضو شورایعالی آثار کهن مصر گفت:در حمله به انبار آثار کهن مصری در اسماعیلیه بیش از ۱۲۰۰ عتیقه مربوط به زمان فراعنه تا دوران اسلامی به غارت رفت. به گفته وی از این تعداد، ۲۹۰ اثر کشف شد اما از ۸۰۰ اثر عتیقه که بهای آن ها غیرقابل برآورد است، ردی پیدا نشده است. سازمان یونسکو، روز سه شنبه، از وضعیت موزه ها و آثار باستانی مصر ابراز نگرانی کرده بود.
گزارشهای خبری از ایران حاکی است دو تن از پرسنل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، پنجشنبه شب در جریان دو اقدام مسلحانه در شهر سنندج مرکز استان کردستان، کشته شدهاند این دو حادثه دست کم سه مجروح بر جای گذاشته است.گزارشهای خبری از ایران حاکی است دو تن از پرسنل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، پنجشنبه شب در شهر سنندج مرکز استان کردستان، هدف حمله قرار گرفته و کشته شدهاند. بر اساس گزارش خبرگزاری مهر، کشته شدن این دو مأمور انتظامی در جریان دو تیراندازی در دو نقطه از شهر سنندج، رخ داده و علاوه بر آنها، سه تن دیگر نیز زخمی شدهاند. خبرگزاری مهر به نقل از ایرج حسنزاده، معاون سیاسی و امنیتی استانداری کردستان نوشته است که نخستین تیراندازی در ساعت ۱۹:۵۲ دقيقه در خيابان ۱۷ شهريور (سه راه شيخان) و در پی حمله مسلحانه به کيوسک انتظامی رخ داده است که در جریان آن يک سرباز وظيفه به نام «مرتضی وزينی افشار» ساکن استان همدان کشته شده است. بر اساس گفتههای این مقام استانداری کردستان، در جريان اين اقدام مسلحانه همچنین يکی از پرسنل حاضر در محل نيز زخمی شده و نوجوانی ۱۴ ساله به نام «نويد زينبی» نیز که در حال عبور از محل بوده، به دليل اصابت گلوله زخمی شده است. آن طور که خبرگزاری مهر گزارش کرده است که وضعيت عمومی نوید زینبی مساعد است. معاون سیاسی و امنیتی استاندار کردستان همچنین در مورد دومین اقدام مسلحانه پنجشنبه شب در شهر سسندج گفته است که این حادثه در ساعت ۲۲:۳۰ در محله شهرک سعدی سنندج و در نزديکی کلانتری ۱۶ اين شهر رخ داده و در جریان آن افراد مسلح به يک ماشين گشت کلانتری حمله کردهاند که يکی از پرسنل فرماندهی انتظامی استان به نام «راشد سيدی» کشته شده و يکی ديگر از پرسنل زخمی شده است. آقای حسنزاده این حادثه را «حرکت کور تروریستی» با هدف «ناامن جلوه دادن» استان کردستان ارزیابی کرده و آن را به «گروههای تندرو مذهبی مورد حمایت استکبار» منتسب کرده است. هنوز هیچ شخص یا گروهی مسئولیت این حملهها را به عهده نگرفته است. سوءقصد به جان دو مأمور انتظامی در شهرستان سسندج در حالی است که در هفتههای گذشته نیز چهار مأمور محيطبانی در يکی از روستاهای اطراف سنندج، در جريان يک حادثه مسلحانه کشته شدند. گرچه در آن زمان مقامهای مسئول در استان کردستان این عملیات را به «افراد مسلح ناشناس» نسبت دادند و هیچ شخص یا گروهی نیز مسئولیت آن را برعهده نگرفت، اما پس از چندی مقامهای انتظامی و امنیتی استان از انهدام یک گروه تندرو مذهبی مرتبط با این حادثه خبر دادند. مناطق غربی ایران، از جمله استان کردستان، در سالهای اخير صحنه درگيری ميان نيروهای نظامی و امنيتی ايران و گروههای شبهنظامی مخالف بوده است و گروه پژاک که در اين زمينه فعالتر است در يکسال گذشته دست به ترور برخی از مسئولان محلی در کردستان و آذربايجان غربی زده است. اين گروه در روزهای پايانی دی ماه سال ۸۸ اقدام به ترور ولی الله حاج قلیزاده دادستان شهر خوی کرد. در شهريور سال جاری نيز انفجاری مهيب در مراسم رژه نيروهای مسلح در شهر مهاباد در استان آذربايجان شرقی صورت گرفت که در جريان آن ۱۲ نفر کشته و دهها نفر زخمی شدند.
برای مدت کوتاهی هم که شده سایه، دختر جوان ایرانی، لازم نیست که موهای بلند و رنگ شده خود را با روسری و مقنعه بپوشاند. او از جمله هزاران ایرانی است که با استفاده از دو هفته تعطیلات نوروزی برای تفریح به ارمنستان آمدهاند.برای مدت کوتاهی هم که شده سایه، دختر جوان ایرانی، لازم نیست که موهای بلند و رنگ شده خود را با روسری و مقنعه بپوشاند. او از جمله هزاران ایرانی است که با استفاده از دو هفته تعطیلات نوروزی برای تفریح به ارمنستان آمدهاند. سایه به خبرنگار بخش ارمنی رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در شهر ایروان میگوید: «من برای رفتن به کنسرت، برای دیدن فرهنگ این کشور و برای تفریح به ارمنستان آمدهام.» او که راه طولانی تهران با ایروان را با اتوبوس آمده میگوید که فرهنگ ارامنه، ساختمان کلیساها و چیزهایی شبیه به این را دوست دارد. سایه که یک شلوار گشاد قرمزرنگ و کتی سفید به تن دارد از همان لحظه اول تفاوت بین ارمنستان با ایران را در حجاب و نحوه پوشش زنان میبیند و با خنده میگوید: «بله، مسلما من اینجا احساس آزادی و راحتی میکنم. در ایران در مورد حجاب و تفریح سختگیری زیادی هست. امیدوارم در این سفر کوتاه بتوانیم لذت ببریم.» تمام بلیتها فروش رفته است حدود ده هزار ایرانی، زن و مرد و کودک، در ایام نوروزی به ارمنستان آمدهاند. در بازار و خیابانهای اصلی مرکز شهر ایروان میتوان صدای فارسی حرف زدن مسافران ایرانی را شنید. بسیاری از آنها با ظاهری پوشیده در لباسهای مد روز و بدون حجاب در خیابانهای اصلی شهر قدم میزنند، از بناهای دیدنی عکس میگیرند یا اوقات خود را در کافهها و رستورانهای شهر میگذرانند. یک بانوی ایرانی میگوید: «این اولین سفر من به ارمنستان است. برای من یک کشور جدید است و من آن را دوست دارم. فکر میکنم مردم اینجا خیلی آرام هستند.» سفر به ارمنستان در عین حال فرصتی نادر برای گروهی از ایرانیان است تا در کنسرتهای گروههای موسیقی پاپ ایرانی که ساکن خارج از کشور هستند شرکت کنند. در روزهای آینده قرار است یک کنسرت با شرکت چند خواننده ایرانی در بزرگترین سالن ورزش شهر ایروان برگزار شود. کارمند یکی از آژانسهای مسافرتی در شهر ایروان که محل فروش بلیت این کنسرت است، میگوید تعداد زیادی از بلیتها تاکنون فروخته شده و اگر فروش به همین شکل ادامه یابد احتمالا تا یک یا دو روز دیگر همه صندلیها فروخته خواهد شد. علاوه بر این دیسکوها و کلوبهای شبانه شهر ایروان نیز در این روزها موسیقی ایرانی خواهند داشت. تعدادی از دیجیهای ایرانی از قبل این اماکن را برای ایام نوروز کرایه کردهاند و با استفاده از فرصت تعطیلات نوروزی و سفر ایرانیان، برنامههای گوناگونی را برای تفریحهای شبانه ترتیب دادهاند. سنتهای نوروزی سرازیر شدن ایرانیان به سوی ارمنستان در ایام نوروزی از چند سال پیش شروع شده است. ممکن است تعداد گردشگران ایرانی که به ایروان میآیند در مقایسه با رقم جهانگردی در سطح جهان ناچیز باشد، ولی با این وجود مشکلات فراوانی را برای بخش توریسم ارمنستان ایجاد کرده است. صنعت گردشگری در ارمنستان بسیار ضعیف است و به همین دلیل هجوم ده هزار ایرانی در تعطیلات نوروزی باعث میشود که تمام امکانات به این جمعیت اختصاص یابد. تمام هتلهای شهر ایروان برای دو هفته تعطیلات نوروزی در اشغال ایرانیان است و حتی شماری از مسافران مجبور شدهاند در آپارتمانها یا هتلهای کوچکی در خارج شهر اقامت کنند. آرلن داوودیان، مدیر یکی از هتلهای شهر ایروان، از این وضعیت گلایه دارد و میگوید: «ما به تعداد کافی هتل و اتاق برای این همه مسافرها نداریم. طبق آمارهای موجود در کل شهر ایروان رقمی حدود ۳۷۰۰ تا چهار هزار تخت هتل هست.» آقای داوودیان در ادامه مصاحبه با خبرنگار رادیوی اروپای آزاد / رادیو آزادی میگوید که احتمالا رقمی حدود دوازده هزار ایرانی در ایام نوروزی به ارمنستان میآیند. به گفته وی، برخی در ایروان در مورد شمار مسافران ایرانی اغراق کرده و از رقمهایی مثل ۴۰ یا حتی ۱۰۰ هزار نفر صحبت میکنند که حقیقت ندارد. او معتقد است که اگر شهر ایروان امکانات پذیرایی بهتری داشته باشد، مثل هتلهای ارزان و مناسب، مسلما تعداد ایرانیانی که به این شهر خواهند آمد بیشتر خواهد شد. اما او یادآوری میکند که دولت ارمنستان تاکنون در این مورد هیچ اقدامی نکرده است. با این همه به نظر میرسد که هجوم گردشگران ایرانی به ارمنستان به بخش توریسم این کشور رونق زیادی داده است. فعالان صنعت توریسم و کارشناسان اقتصادی میگویند اگر ارمنستان روی این امکان سرمایهگذاری کند میتواند از قبل گردشگری جمعیت ۷۰ میلیونی ایران درآمد خوبی به دست آورد. آرلن داوودیان میگوید: «طی دو هفته تعطیلات نوروزی احتمالا رقمی حدود دوازده میلیون دلار پول نقد وارد ارمنستان خواهد شد. صنعت توریسم میتواند یک منبع درآمد جدی برای این کشور باشد. حکومت باید این مسئله را جدی گرفته و برای آن برنامهریزی کند.»
پلیس ژاپن امروز اعلام کرد که شمار کشته شدگان زلزله و سونامی سهمگین این کشور از ده هزار نفر تجاوز کرده و به ۱۰۰۶۶ نفر رسیده است. افزون براین ، ۱۷۴۴۳نفر نیز ناپدید هستند. پلیس، برای شناسایی هویت دو هزار جسد که در منطقه میاگی بدست آمده ، مشخصات آن ها را بر روی اینترنت منتشر کرده است. درمناطق آسیب دیده، بندرها و جاده ها و خطوط راه آهن تعمیر و بازگشایی شده اند. در دیگر نقاط ژاپن، مدارس، برای پذیرش دانش آموزانی که مدرسه های آن ها براثر سونامی نابود شده است، اعلام آمادگی کرده اند. دولت ژاپن خسارات ناشی از زلزله ۹ ریشتری وسونامی بعد ازآن را بین ۱۹۷ تا ۳۰۸ میلیارد دلار برآوُرد می کند.
نیروهای شورشی، برای حمله به نیروهای قذافی، در نزدیکی شهر استراتژیک«اجدابیا» واقع در شرق لیبی، تجمع کرده اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، نیروهای شورشی، سازمان یافته تر از روزهای پیش به نظر می رسند و پس از حملۀ دیشب هواپیماهای بریتانیایی به خودروهای نظامی قذافی که بسوی «اجدابیا» در حرکت بودند، آماده حمله به نیروهای قذافی شده اند. به گفته یکی از فرماندهان شورشیان، نیروهای قذافی پیشنهاد آتش بس شیوخ محلی را رد کرده اند.
نخست وزیر ژاپن، « نائو تو کان » ، امروز جمعه گفت: وضعیت نیروگاه هسته ای فوکوشیما «بسیار غیرقابل پیش بینی » است. وی با قدردانی از کسانی که برای مهار این نیروگاه، جان خود را به خطر انداخته اند گفت: کارشناسان می کوشند مانع وخیم ترشدن وضعیت شوند. از سوی دیگر، یک مقام آژانس امنیت هسته ای ژاپن گفت: احتمال می رود میله های سوخت هسته ای در نیروگاه سوم فوکوشیما آسیب دیده باشد. به گفته این مقام ژاپنی، منشاء نشت آب رادیو اکتیو می تواند آسیب دیدن این میله ها باشد
دستور باراک اوباما در روز نوزدهم ماه مارس گذشته برای مشارکت نیروهای آمریکایی در برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی، از سوی بسیاری مترادف با حدی از دخالت نظامی در این کشور تلقی شده و مباحث فراوانی را در مورد زمینهها و هزینههای این اقدام به راه انداخته است.دستور باراک اوباما در روز نوزدهم ماه مارس گذشته برای مشارکت نیروهای آمریکایی در برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی، از سوی بسیاری مترادف با حدی از دخالت نظامی در این کشور تلقی شده و مباحث فراوانی را در مورد زمینهها و هزینههای این اقدام به راه انداخته است. کاترین وندن هوول، سردبیر مجله «نیشن» و از مفسران روزنامه «واشینگتن پست»، ضمن مقایسه دخالت نظامی آمریکا درلیبی با دو رویداد مهم یعنی عدم واکنش آمریکا به نسلکشی در روآندا و سپس حمله نظامی به عراق، انگیزهها و پیامدهای تصمیم باراک اوباما را بررسی میکند. تحلیلگر «واشینگتن پست» خاطرنشان میکند که بسیاری از تحلیلگران و سیاستگذاران آمریکایی که نگران پیامدهای ورود این کشور در جنگ دیگری در ممالک مسلمان هستند دقیقا نمیدانند که نمونه لیبی را باید با کدام یک از دو نمونه تاریخی بالا مقایسه کرد. نمونه عراق که ارتش آمریکا را در یک باتلاق گرفتار کرد یا نمونه روآندا که عدم دخالت آمریکا احتمالا یکی از عواملی شد که شرایط را برای وقوع نسلکشی در این کشور فراهم کرد؟ این کارشناس آمریکایی معتقد است که دخالت نظامی آمریکا بیشتر از نمونه روآندا به حمله نظامی و اشغال عراق شباهت دارد و سپس دلایل خود را در این زمینه ارائه میدهد. اولین استدلال وی تکیه بر معیارها و اصولی است که او در زمینه سیاست خارجی به آنها پایبند است. به اعتقاد وی، حمله نظامی آمریکا به عراق برخلاف تمامی اصول و معاهدات بینالمللی و بر پایه استدلالهای نادرست و حتی فریبکاری در دولت آمریکا استوار بود. آمریکا برای بیتوجهی خود به موازین بینالمللی و دیدگاههای جامعه جهانی هزینههای فراوانی پرداخت کرد. در حقیقت یکی از دلایل پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری و یکی از اهداف اصلی وی احیای حیثیت و جایگاه معنوی و اخلاقی آمریکا در سطح جهان بود. به همین خاطر باراک اوباما از دخالت یکجانبه در لیبی پرهیز کرد و منتظر تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد ماند. او در عین حال تلاش کرد تا میزان حضور نظامی آمریکا در این عملیات را محدود نگاه دارد. به همین خاطر اجازه داد که دولتهای فرانسه و بریتانیا رهبری را به دست گرفته و با اعزام نیروی زمینی به لیبی مخالفت کرد. علاوه بر این دولت باراک اوباما از قطعنامهای در شورای امنیت دفاع کرد که هدف آن حفاظت از غیرنظامیان است و نه تغییر رژیم در لیبی. به همین خاطر از منظر اصول و معیارهای بینالمللی دولت باراک اوباما نشان داد که به معاهدات جهانی و اصل مشارکت در تصمیمات بینالمللی پایبند است. تحلیلگر «واشینگتن پست» سپس خاطرنشان میکند که دولت باراک اوباما مشاوره و هماهنگی لازم با سازمان ملل متحد را انجام داد، ولی برای اقدام نظامی در لیبی منتظر تایید مجالس قانونگذاری آمریکا نماند. تصمیم به دخالت نظامی یا آغاز جنگ توسط رئیس جمهور و بدون تایید قوه مقننه کشور ادامه روش نادرست و خطرناکی است که خود باراک اوباما سالها به عنوان یک سناتور با آن مخالفت کرده بود. باراک اوباما در سال ۲۰۰۷ گفته بود: «طبق قانون اساسی آمریکا، رئیس جمهور در شرایطی که یک تهدید امنیتی مسلم و عاجل آمریکا را به خطر نینداخته است حق ندارد شخصا تصمیم به جنگ بگیرد.» نمونه لیبی نیز امنیت آمریکا را به خطر نینداخته است، بنابراین باید پرسید که باراک اوباما چگونه این تفاوت در موضعگیری و نحوه تصمیمگیری خود را توجیه میکند. بحث دیگری که تحلیلگر روزنامه «واشینگتن پست» به آن میپردازد هزینههای کلان و پیامدهای پیچیده و دشوار دخالت نظامی آمریکا در عراق است که ممکن است در مورد تصمیم اخیر کاخ سفید نیز به وقوع بپیوندد. آمریکا و نیروهای ائتلاف هدف خود از دخالت نظامی در لیبی را جلوگیری از افزایش تلفات غیرنظامی اعلام کردهاند. ولی همان طور که سابقه دخالت نظامی آمریکا در کشورهای دیگر، از جمله عراق، افغانستان و پاکستان نشان داده است، درگیر شدن در عملیات نظامی در کشوری که با آن آشنایی نداریم ممکن است به تلفات غیرنظامی منجر شود. بروز تلفات در میان افراد غیرنظامی بر اثر دخالت و عملیات نظامی آمریکا موجب برانگیختن حساسیت و حتی مخالفتهای شدید با حضور نظامی این کشور خواهد شد. در ماههای اخیر تحولات سیاسی گسترده در کشورهای عربی اساسا محصول جنبشهای اعتراضی و خودجوش مردمی بودهاند، ولی اکنون دخالت نظامی در لیبی ممکن است این روند را به خطر بیندازد. تحلیلگر واشینگتن پست خاطرنشان میکند که هیچ کس دقیقا نمیداند آینده این بحران چه خواهد شد. با وجود آن که قطعنامه شورای امنیت به صراحت با «اشغال لیبی توسط نیروهای خارجی» مخالفت کرده است، معلوم نیست که اگر در نتیجه گسترش آشوب و ناامنی در کشور بحرانهای گسترده بشردوستانه ایجاد شود آمریکا و متحدانش چه خواهند کرد؟ در ده سال گذشته نمونه افغانستان و عراق که در آغاز تحت عنوان نبرد خیرخواهانه ارتش آمریکا برای ساقط کردن رژیمهای خونخوار توصیف میشد، به یکی از نقاط ضعف و عناصر مشکلآفرین در سیاست خارجی آمریکا به خصوص در منطقه خاورمیانه بدل شده است. همین نگرانی میتواند در مورد نمونه لیبی نیز اتفاق بیفتد. تحلیلگر «واشینگتن پست» در پایان مینویسد که جنبشهای آزادیخواه در سراسر جهان عرب به آمریکا این فرصت طلایی را میدهد تا گذشته خود یعنی حمایت از رژیمهای خودکامه و تکیه بر ابزار دخالت نظامی در منطقه را پشت سر بگذارد. این تحولات تاریخی به آمریکا فرصت میدهد تا با نیروهای دموکراسیطلب و طرفداران اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در منطقه متحد شود. اگر دخالت نظامی در لیبی ما را از یک چنین مسیری منحرف سازد، برای آینده آمریکا در منطقه خاورمیانه فاجعهبار خواهد بود. سازندهترین نقشی که آمریکا میتواند در تحولات خاورمیانه ایفا کند در درجه اول باید دیپلماتیک و اقتصادی باشد، نه دخالت و حضور نظامی.
سوزان ناسل، مسئول امور سازمانهای بینالمللی در وزارت امور خارجه آمریکا، در گفتوگویی اختصاصی با رادیوفردا تلاشهای گسترده دولت ایران برای جلوگیری از تصویب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل را یکی از مهمترین دلایل اهمیت تصویب آن میداند. او این قطعنامه را «بیانیه محکمی از سوی جامعه جهانی در مورد نگرانیهای مربوط به نقض مداوم حقوق بشر در ایران» توصیف میکند.تروم دانیلون، مشاور امور امنیت ملی در کاخ سفید، روز پنجشنبه در استقبال از قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران این تصمیم را «مرحله برجسته تاریخی» نامید و گفت مقامهای دولت ایران به انحای گوناگون مرتکب نقض حقوق مسلم طیف گستردهای از جامعه ایران صرف نظر از سن و سال، جنسیت و باور دینی آنها میشوند. مشاور باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در امور امنیت ملی در بیانیهای که از سوی کاخ سفید انتشار یافت، تاکید کرد که حکومت جمهوری اسلامی ایران مسئول حفظ جان شهروندان ایرانی است و باید به آنان اجازه دهد تا دیدگاه خود را آزادانه بیان کنند. آقای مارک تامر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، نیز گفت: «این تصمیم برای مردم ایران و شورای حقوق بشر گام بسیار مهمی بود، چرا که با این اقدام به رغم تلاشهای حکومت ایران برای خفه کردن صدای مخالفان و ناراضیان، ایرانیان از این پس در امور حقوق بشر صدای رسایی در جامعه جهانی خواهند داشت.» استقبال دولت آمریکا از اقدام شورای حقوق بشر به همین مختصر محدود نبود. خانم سوزان ناسل، مسئول امور سازمانهای بینالمللی در وزارت امور خارجه آمریکا، نیز در گفتوگویی اختصاصی با رادیوفردا تلاشهای گسترده دولت ایران برای جلوگیری از تصویب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل را یکی از مهمترین دلایل اهمیت آن توصیف کرد و گفت: «این قطعنامه بیانیه محکمی بود از سوی جامعه جهانی در مورد نگرانیهای مربوط به نقض مداوم حقوق بشر در ایران که شامل چگونگی رفتار با زندانیان، اعدامهای خارج از حوزه قضایی و قانون و همچنین سرکوب فعالان حقوق زنان میشود. بنابراین پیامی که امروز از سوی جامعه جهانی فرستاده شد از اهمیت فراوانی برخوردار است.» این مقام وزارت امور خارجه آمریکا با اشاره به اهمیت گزینش گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران تاکید کرد این امر موجب وارد آمدن فشار بیشتر بر حکومت ایران برای بهبود شرایط حقوق بشر خواهد شد. خانم سوزان ناسل در پاسخ به این پرسش که گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل ضمانت اجرایی نخواهد داشت و در صورت ادامه نقض حقوق بشر، ایالات متحده و جامعه جهانی چه کاری میتوانند انجام دهند، میگوید: «باید دید چه گامهای دیگری میتوان برداشت. دولت ایران نشان داده نسبت به طرز فکر سازمان ملل حساس است و برای جلوگیری از تصویب چنین قطعنامهای هم تلاش فراوانی به کار برد، زیرا از اقدامات آینده گزارشگر ویژه بسیار نگران است. البته این امر راه حل مشکل نیست، ولی مکانیسمی برای اعمال فشار بیشتر است. آمریکا در عرصه ملی اقداماتی انجام داده مانند تحریم مقامهای ناقض حقوق بشر در دولت ایران که هر یک از آنها نیز دارای اهمیت است.» با اشاره به تحریم چندین نفر از مقامات جمهوری اسلامی به علت نقش مستقیم آنان در نقض حقوق ایرانیان، از این مقام وزارت خارجه آمریکا در مورد میزان موثر بودن این تحریمها جویا میشویم. وی در پاسخ میگوید: «وقتی شما میکوشید در برخورد با رژیمی که همواره تعهدات خود را زیر پا مینهد وضع حقوق بشر را بهبود بخشید، راه حل یگانه و معجزهآسایی وجود ندارد و آن چه باید بکنید ادامه فشاری دائمی از هر کانال ممکن است تا بتوان ناقضان حقوق بشر را به تغییر روش و منش واداشت. بنابراین هر بعدی از این ابعاد دارای اهمیت است و مشکل بتوان مرزی تعیین کرد و گفت دقیقا به خاطر این یا آن تصمیم است که رژیم گام مثبتی در عرصه حقوق بشر برداشته است. از این رو ما فکر میکنیم تداوم فشار در زمینههای گوناگون سرانجام تغییر روش را موجب خواهد شد.» در پایان این گفتوگوی اختصاصی، انتقادهای برخی ایرانیان را با این مقام وزارت خارجه آمریکا در میان میگذاریم، مبنی بر این که دولت پرزیدنت اوباما آن چنان که از قیام مردم مصر و تونس پشتیبانی کرد به جنبش مدنی ایرانیان توجه مشابهی نشان نداد. خانم سوزان ناسل در پاسخ به سخنان خانم هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، در اوایل ماه جاری میلادی در ژنو اشاره کرد که گفته بود دلیلی وجود ندارد مردم تهران مستحق همان حقوقی نباشند که مصریان در میدان تحریر از آن برخوردار شدند. خانم ناسل افزود: «بنابراین دولت آمریکا موضوع مدافعان حقوق بشر و فرد فرد ایرانیان را بسیار جدی میگیرد و تاکید رهبری دولت آمریکا بر تصویب قطعنامه روز پنجشنبه نشانگر چنین سیاستی است.» خانم سوزان ناسل، عضو ارشد وزارت امور خارجه آمریکا، در پایان بر این باور دولت آقای اوباما تاکید میکند که ایرانیان هم مانند مردمان دیگر سزاوار حقوق اساسی خود هستند و برای ابراز خواستههای خویش باید از آزادی بیان و آزادی اجتماعات برخوردار باشند و ایالات متحده بر آن است تا هر چه میسر است برای پیشبرد این هدف به کار گیرد.
کنفدراسیون فوتبال آسیا روش برگزاری رقابتهای انتخابی در این قاره برای صعود به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل را اعلام کرد. این کنفدراسیون همچنین نحوه برگزاری مرحله مقدماتی برای صعود نمایندگان این قاره به المپیک ۲۰۱۲ لندن را نیز اعلام کرده است.کنفدراسیون فوتبال آسیا روش برگزاری رقابتهای انتخابی در این قاره برای صعود به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل را اعلام کرد. این کنفدراسیون همچنین نحوه برگزاری مرحله مقدماتی برای صعود نمایندگان این قاره به المپیک ۲۰۱۲ لندن را نیز اعلام کرده است. در پی انتشار جزئیات برگزاری رقابتهای مقدماتی در هر دو رویداد ورزشی، وبسایتهای خبری در ایران در غیاب روزنامههای ورزشی که در تعطیلات نوروزی هستند، این رقابتها را برای ایران حتی از دورههای قبلی نیز مشکلتر و مسیر صعود را نیز صعبالعبورتر ارزیابی کردهاند. ناکامی ادواری ایران در دورههای قبلی مرحله مقدماتی برای صعود به المپیک، این تیم را در رده تحقیرآمیز هجدهمی آسیا قرار داده است. همچنین ناکامی تیم ملی فوتبال ایران در دوره قبلی مقدماتی جام جهانی باعث شده است ایران قبل از قرار گرفتن در مرحله گروهی مقدماتی، ناگزیر به حضور در دور حذفی بازیها شود. در چنین وضعیتی، سرمربیان تیمهای ملی امید و بزرگسالان ایران هنوز معرفی نشدهاند. با این حال وبسایتهای خبری در ایران همچنان از احتمال انتصاب کارلوس کروژ برای تیم ملی بزرگسالان و مجید جلالی برای تیم امید خبر میدهند. نحوه انتخاب نمایندگان آسیا برای جام جهانی ۴۳ کشور آسیایی در رویای صعود به جام جهانی ۲۰۱۴ هستند. از این جمع اما فقط چهار تیم به جام جهانی صعود خواهند کرد و نیم سهمیه باقیمانده نیز باید از سد نماینده قاره اقیانوسیه که قریب به یقین نیوزیلند است عبور کند. بنا بر عملکرد تیمها در دوره پیشین جام جهانی ۲۰۱۰ به میزبانی آفریقای جنوبی، کشورها در سیدهای یک تا ۴۳ قرار گرفتند و این بازیها پس از شش مرحله مختلف، در نوامبر ۲۰۱۳ با معرفی تیمهای صعودکننده به پایان میرسد. ایران که در دوره قبل با هدایت علی دایی و سپس افشین قطبی در مرحله آخر مقدماتی در گروه خود چهارم شد و به جام جهانی نرسید، اینک در رتبه نازل هفتم آسیا قرار گرفته و باید از دور دوم بازیها وارد مسابقات شود. در دور اول ۱۶ تیم رده پایینتر در روزهای هشتم و دوازدهم تیر بازی حذفی و به صورت رفت و برگشت برگزار میکنند. هشت تیم صعودکننده به جمع ۲۲ کشور بالای جدول (غیر از پنج تیم برتر) میپیوندند تا در مرحله دوم به دو گروه پانزده تیمی تقسیم شوند و بازی حذفی رفت و برگشت دیگری را برگزار کنند. ایران یکی از کشورهایی است که باید در روزهای اول و ششم مردادماه در دو بازی تعیینکننده رفت و برگشت بازی کند و در صورت موفقیت به مرحله سوم صعود کند. پانزده برنده این مرحله به پنج تیم رده بالای جدول ملحق میشوند تا در مرحله سوم مقدماتی، در پنج گروه چهار تیمی بازی کنند. دو تیم از هر گروه صعود خواهند کرد. در مرحله چهارم که مرحله پایان است، ۱۰ تیم صعود کرده در دو گروه پنج تیمی تقسیم میشوند. دو تیم برتر هر گروه به جام جهانی برزیل میرسند و تیمهای سوم در بازی حذفی مقابل هم قرار میگیرند تا نماینده آسیا برای دیدار با نماینده یک قاره دیگرمشخص شود. در دوره قبل بحرین با شکست عربستان توانست در بازی پلیآف مقابل نیوزیلند بایستد، اما با ناکامی روبهرو شد. قرعهکشی مرحله اول و دوم بازیها دهم فروردین در کنفدراسیون فوتبال آسیا برگزار خواهد شد. نحوه انتخاب نمایندگان آسیا برای المپیک قرعهکشی مرحله دوم مسابقات انتخابی المپیک نیز دهم فروردین در کنفدراسیون فوتبال آسیا انجام میشود. ایران که به سختی از سد قرقیزستان گذشته به همراه ۱۰ تیم دیگری که از مرحله اول بالا آمدهاند، به ۱۳ تیم دیگر ملحق شده که چون رتبه بهتری داشتند، بازی حذفی برگزار نکردند. ۲۴ تیم آسیایی با توجه به نتایجی که برای المپیک ۲۰۰۸ پکن رقم زدند در ردهبندی این مسابقات قرار گرفتند و ایران در رده بسیار پایین هجدهمی قرار دارد که بسیار پایینتر از جایگاه قدرتهای درجه اول فوتبال آسیاست. در مرحله دوم مقدماتی، این ۲۴ تیم به دو گروه تقسیم میشوند تا در روزهای ۲۹ خرداد و دوم تیر در دو بازی رفت و برگشت به میدان بروند و ۱۲ تیم صعودکننده مشخص شود. ردهبندی تیمها در فهرست کنفدراسیون فوتبال آسیا به شرح زیر است: ۱. کره جنوبی ۲. استرالیا ۳. چین ۴. ژاپن ۵. عراق ۶. بحرین ۷. قطر ۸. عربستان سعودی ۹. کره شمالی ۱۰. سوریه ۱۱. لبنان ۱۲. ازبکستان ۱۳. ویتنام ۱۴. کویت ۱۵. تایلند ۱۶. عمان ۱۷. امارات متحده عربی ۱۸. ایران ۱۹. مالزی ۲۰. یمن ۲۱. هنگ کنگ ۲۲. اردن ۲۳. هند ۲۴. ترکمنستان دوازده تیم موفق از مرحله حذفی، راهی دور بعدی میشوند که سختترین مرحله برای گزینش نمایندگان قاره آسیا در راه صعود به المپیک لندن است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل روز پنجشنبه، ۴ فروردینماه، قطعنامه بررسی نقض حقوق بشر در ایران را تصویب کرد. برپایه این قطعنامه گزارشگری ویژه برای بررسی حقوق بشر و موارد نقض آن در جمهوری اسلامی تعیین و به ایران فرستاده میشود.شورای حقوق بشر سازمان ملل روز پنجشنبه، ۴ فروردینماه، قطعنامه بررسی نقض حقوق بشر در ایران را تصویب کرد. برپایه این قطعنامه گزارشگری ویژه برای بررسی حقوق بشر و موارد نقض آن در جمهوری اسلامی تعیین و به ایران فرستاده میشود. در نشست روز پنجشنبه شورای حقوق بشر در ژنو، ۲۲ کشور عضو این شورا به این قطعنامه رای موافق دادند و قطعنامه با اکثریت مطلق به تصویب رسید. رادیوفردا با عبدالکریم لاهیجی، حقوقدان و نایب رئیس فدراسیون بینالمللی حقوق بشر، درباره تصویب این قطعنامه گفتوگو کرده است: عبدالکریم لاهیجی: مسئله مهمی که حاکی از انزوای روزافزون جمهوری اسلامی است، این است که در این شورای حقوق بشر، ما اکثریت مطلق آرا را به دست آوردیم. مجموعا ۲۱ کشور رای مخالف یا ممتنع دادند، هفت و چهارده، و ۲۲ کشور رای موافق دادند. یعنی ما با اکثریت مطلق این قطعنامه را به تصویب شورای حقوق بشر سازمان ملل رساندیم. آقای لاهیجی این گزارشگر ویژهای که قرار است از سوی سازمان ملل تعیین شده و به ایران فرستاده شود، در چه مواردی موضوع نقض حقوق بشر در ایران را بررسی خواهد کرد؟ چارچوب مورد نظر رسیدگی گزارشگر ویژه سازمان ملل قطعنامههای گذشته، بهویژه قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل، است. آخرین قطعنامه در دسامبر سال گذشته علیه ایران صادر شد، و گزارش نیمدورهای بان گی مون نیز مورد توجه است که دیروز در شورای حقوق بشر سازمان ملل این گزارش مطرح شد. تمام اینها موارد نقض حقوق بشر در ایران را مشخص میکند. در اجلاس آینده شورا که در واقع یک اجلاس اداری خواهد بود، و در اوایل ماه مه یعنی نزدیک به یک ماه و نیم دیگر تشکیل خواهد شد، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای ایران انتخاب خواهد شد. آقای لاهیجی، آیا مشخص است که گزارشگر ویژه سازمان ملل قرار است از چه کشوری تعیین شود؟ ما کوشش میکنیم که برای رفع بهانهگیریهای جمهوری اسلامی این گزارشگر در حد امکان از یکی از قارههای آفریقا یا آسیا باشد تا جمهوری اسلامی ادعا نکند که آمریکا و کشورهای غربی دارند علیه ایران و جمهوری اسلامی توطئه میکنند. شاید حتی بتوانیم گزارشگر مسلمان برای این منظور معرفی کنیم. این مسئله بسته به این است که کسانی که معرفی میشوند، مورد تایید شورای حقوق بشر سازمان ملل باشند. ما در انتظار تصمیم اجلاس هستیم و امیدواریم که پس از تعیین گزارشگر ویژه جمهوری اسلامی دست از سیاست عناد، دشمنی و لجبازی با جامعه بینالملل و با مردم ایران بردارد و واقعا اجازه بدهد که این گزارشگر ویژه برای رسیدگی به ابعاد گسترده نقض حقوق بشر به ایران برود. یعنی این که این گزارشگر ویژه قرار است از زندانها، دادگاهها و دادسراها نیز بازدید کند؟ مسلم است. در گذشته هم چه آقای رینالدو گالیندوپل و موریس کاپیتورن وقتی به ایران رفتند، علیرغم کارشکنیهای جمهوری اسلامی بالاخره توانستند هم به زندانها سر بزنند و هم با خانوادههای زندانیان تماس بگیرند و هم با مقامات جمهوری اسلامی دیدار کنند. بنابراین تمام اینها مستلزم پاسخ به این سوال است که آیا جمهوری اسلامی در مرحله نخست به گزارشگر ویژه ویزا خواهد داد یا خیر، و وقتی وی به ایران سفر کرد، آیا موجبات همکاری با او و انجام یک گزارش جامع را فراهم خواهد ساخت یا خیر؟ در صورتی که جمهوری اسلامی برای سفر گزارشگر ویژه سازمان ملل به ایران همکاری نکند، اقدام بعدی سازمان ملل چه خواهد بود؟ در مورد کشورهایی که ابعاد نقض حقوق بشر در آنجا گسترده میشود اقداماتی از سوی این سازمان انجام میشود که لیبی را به عنوان مورد آخر میتوانم مثال بزنم: لیبی به مجرد این که شروع به کشتن مردم بیدفاع کرد، دیدیم که در اقدام نخست، لیبی از شورای حقوق بشر سازمان ملل اخراج شد. پس از آن پرونده جنایات قذافی از طریق شورای امنیت به دادگاه جزایی بینالمللی ارسال شد. بنابراین اگر جمهوری اسلامی هم نخواهد در این مورد همکاری کند و بستر لازم برای انجام یک گزارش جامعالاطراف و یک تحقیق همهجانبه، بهویژه در ارتباط با وقایع پس از انتخابات، را فراهم بیاورد، در آن صورت است که پرونده نقض حقوق بشر ایران هم به شورای امنیت سازمان ملل خواهد رفت.
رئيسجمهور فرانسه در سخنانی که با واکنش منفی آلمان روبهرو شد، هشدار داد که اگر سران ديگر کشورها، به ويژه کشورهای عربی به سرکوب اعتراضها مسالمتآمیز دست بزنند، سرنوشت ليبی در انتظار آنها خواهد بود.نیکلا سرکوزی، رئيسجمهور فرانسه در سخنانی که با واکنش منفی آلمان روبهرو شد، هشدار داد که اگر سران ديگر کشورها، به ويژه کشورهای عربی به سرکوب اعتراضها مسالمتآمیز دست بزنند، سرنوشت ليبی در انتظار آنها خواهد بود. آقای سرکوزی روز پنجشنبه پس از جلسه سران اتحاديه اروپا در بروکسل، در يک کنفرانس خبری با اشاره به قطعنامه شورای امنيت و زمينه اقدام حقوقی عمليات نظامی در ليبی و واکنش در مورد درگيری های معترضان در سوريه گفته است: «تمامی رهبران جهان، به ويژه رهبران کشورهای عربی بايد بدانند که واکنش جامعه جهانی و اتحاديه اروپا همواره اين طور (مانند واکنش به ليبی) خواهد بود. ما در کنار معترضان مسالمتجو خواهيم بود؛ معترضانی که نبايد با خشونت سرکوب شوند.» رئيسجمهور فرانسه گفت که درصدی از خشونت را میتوان مورد مدارا قرار داد ولی اگر هر کشوری به نيروهای نظامی دستور دهد به مردم شليک کنند، از خط قرمز گذشته است. این اظهارات با واکنش منفی آلمان روبهرو شده و وزیر خارجه آلمان آن را «خطرناک» توصیف کرده است. گيدو وستروله، وزير خارجه آلمان، در گفتوگو با يک شبکه راديويی آلمان گفت:«اين بحث خيلی خطرناک است که ممکن است عواقب سخت در منطقه و به ويژه کشورهای عربی داشته باشد.» رسانههای اروپايی اروپایی نیز با انتقاد از گفته «تند» نیکلا سرکوزی، نوشتهاند این سخنان در حالی است که انتقادها از عملکرد دوگانه اروپا به طوری جدی مطرح شده و اينکه چرا اروپا همين موضع را در قبال سوريه يا يمن ندارد. همچنين ديپلماتهای فلسطينی گفتهاند که «چرا اتحاديه اروپا زمانی که جنگندههای اسراييلی در سال ۲۰۰۹ شهروندان غزه را هدف قرار داندند، هيچ واکنشی نشان نداد.» آقای سرکوزی در سخنرانی خود گفت: «در هر جامعه دموکراسی اين احتمال هست که تظاهرات و اعتراضها به خشونت گرايش پيدا کند ولی هيچ دموکراسی اجازه نمیدهد نيروهای نظامی به مردم شليک کنند. اين موضع فرانسه است و ربطی به اين که درباره چه کشوری بحث میکنيم ندارد. اين موضع فرانسه ثابت است.» رئيسجمهور فرانسه در سخنان خود البته تفاوت موقعيتها در مورد مصر، تونس و حتی يمن را شرح داده ولی وضعيت در ليبی را جدای اينها خوانده و گفته است که «سرهنگ قذافی به هواپيماها و نيروهای نظامی دستور داده به شهروندان ليبی حمله کنند.» آقای سرکوزی همچنین هشدار داده است که ساحل عاج که نیروهای حامی رئیسجمهور در قدرتش با شلیک توپ به یکی از میادین اصلی تحمع معترضان حمله کردهاند، احتمالاً گزینه بعدی برای مداخله سازمان ملل خواهد بود. «حساسيت عمليات نظامی در کشورهای عربی » رئیسجمهور فرانسه در عین حال به حساسيت کشورهای عربی به هرگونه مداخله و اقدام نظامی اشاره کرده و گفته است که در شرایط پس از قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنيت، «حاکميت جهانی در صورتی کارآمد خواهد بود که نيروهای ائتلاف به طور دقيق، بیمحابا و طبق برنامه این قطعنامه را اجرا کرده و از شهروندان غيرنظامی ليبی حمايت کنند.» آقای سرکوزی با اشاره به لحظههای «بسيار تکاندهنده» از خوشحالی مردم بنغازی پس از ديدن جنگندههای نظامی فرانسوی و يا حضور قطر و امارات متحده عربی در ميان نيروهای ائتلاف، اين لحظات را «بختی برای کشورهای جهان در جهت همسويی و همکاری ميان کشورهای عربی و اروپايی» خواند. بر اساس قطعنامه شورای امنیت، هرگونه اقدام برای حمایت از سرکوب شهروندان غیرنظامی در لیبی مجاز شناخته شده و نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا، طرح پرواز ممنوع بر فراز لیبی را اجرا میکنند. روز جمعه ناتو، سازمان آتلانتیک شمالی اعلام کرد رهبری عملیات را برعهده می گیرد.
شورای حقوق بشر سازمان ملل قطعنامه تعیین ِ گزارشگر ویژه برای ایران را روز پنجشنبه تصویب کرد. در قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از سرکوب مخالفان و افزایش مجازات اعدام در ایران ابراز نگرانی شده است. این قطعنامه همچنین از ایران خواسته است تا با گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد همکاری کند.شورای حقوق بشر سازمان ملل قطعنامه تعیین ِ گزارشگر ویژه برای ایران را روز پنجشنبه تصویب کرد. در قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از سرکوب مخالفان و افزایش مجازات اعدام در ایران ابراز نگرانی شده است. این قطعنامه همچنین از ایران خواسته است تا با گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد همکاری کند. شیرین عبادی، حقوقدان، فعال حقوق بشر، برنده جایزه صلح نوبل و یکی از افرادی که سالها برای تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران، تلاش کرده است در گفتوگو با رادیوفردا از اهمیت این گزارشگر ویژه میگوید: شیرین عبادی: تصویب این قطعنامه پیروزی بزرگی برای قربانیان حقوق بشر و همچنین مدافعان حقوق بشر در ایران بود و من را به یاد این شعر حافظ میاندازد که «گریه شام و سحر، شکر که ضایع نشد، قطره باران ما گوهر یکدانه شد» سالها ما زحمت میکشیدیم تا این که کار به این مرحله برسد، و دولت ایران با تمام قوا سعی میکرد که مانع از تصویب این قطعنامه شود و حتی کار خیلی بالا گرفته بود. ولی خوشبختانه با کمک کشورهایی که معتقد به رعایت حقوق بشر هستند و پایبندی خودشان را در این مورد ثابت کردهاند، این قطعنامه تصویب شد. خانم عبادی، پس از تصویب این قطعنامه، در انتظار چه فرایندی هستید و چه خواهد شد؟ دولت ایران باید گزارشگر سازمان ملل را به ایران راه بدهد و باید با او همکاری لازم را داشته باشد. اما اگر بخواهد لجاجت کند و باز هم از قواعد بینالمللی اطاعت نکند، آن وقت این مسئله میتواند پله نخست باشد برای این که ثابت بشود که دولت ایران مرتکب جنایت علیه بشریت میشود. در آن صورت است که دولت ایران میتواند در دادگاههای بینالمللی مورد محاکمه قرار بگیرد. خانم عبادی، چه تضمینی وجود دارد که انتخاب گزارشگر ویژه حقوق بشر به وسیله شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، کمکی در راستای اجرای حقوق بشر در ایران باشد؟ مسلما این امر کمک بزرگی است، زیرا دولت ایران سعی میکند نقض حقوق بشر در ایران را بپوشاند، سعی میکند آن را پنهان کند. به همین دلیل هم خبرنگاران را به ایران راه نمیدهد. سانسور شدیدی در این مورد اعمال میکند. اگر یک شخص بیطرف همه این موارد را گزارش بدهد، بسیاری از حقایق روشن خواهد شد. برای مثال، دادگاه کهریزک در حقیقت آنی نبود که دولت عنوان میکرد. نقش آقای مرتضوی هنوز هم در این دادگاه نادیده مانده است. یا این که در مورد وضعیت زندانیان سیاسی باید بگویم در حال حاضر هیچ کس خبر ندارد که اینها چه میکشند و در چه وضعیتی هستند. یک مقام بیطرف باید بیاید و اینها را ببیند و گزارش کند. خانم عبادی، نه در این سالهای اخیر، اما در سالهای گذشته، گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران منظور شده بود. تا چه حد حضور آنان به وضعیت حقوق بشر در ایران کمک کرد؟ در آن زمان آقای رینالدو گالیندوپل و دکتر موریس کاپیتورن دو گزارشگر ویژه سازمان ملل بودند که به ایران سفر کردند و میتوانم بگویم حضورشان تقریبا تاثیر مثبتی داشت. زیرا بعد از این که آقای خاتمی بر سر کار آمدند و اوضاع بهتر شد و فضای باز سیاسی تا حدودی مشخص شد، این دو گزارشگر را برداشتند. تقریبا میتوانم بگویم زمینه به قدرت رسیدن اصلاحطلبان را تا حدودی حضور همین گزارشگران فراهم کردند. اما به محض این که گزارشگر سازمان ملل را از ایران حذف کردند، مجددا وضع حقوق بشر در ایران رو به عقبگرد رفت، تا این که امروز به اینجا رسید که تقریبا جامعه بینالملل بر این باور است که وضعیت حقوق بشر در ایران عملا رو به وخامت است.
جمهوری اسلامی با «ناموجه و سیاسی» خواندن تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد انتصاب گزارشگر ویژه برای ایران، ایالات متحده را متهم کرد که با «برخوردی گزینشی»، به دنبال «ایجاد تمرکز» بر برخی از کشورها در روند اغراض سیاسی خویش است.جمهوری اسلامی با «ناموجه و سیاسی» خواندن تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد انتصاب گزارشگر ویژه برای ایران، ایالات متحده را متهم کرد که با «برخوردی گزینشی»، به دنبال «ایجاد تمرکز» بر برخی از کشورها در روند اغراض سیاسی خویش است. شورای حقوق بشر سازمان ملل روز پنجشنبه با رأی مثبت به قطعنامه مورد حمایت آمریکا، ضمن ابراز نگرانی از تشدید فشارها علیه چهرههای اصلی مخالف حکومت ایران و افزایش اجرای مجازات اعدام، تصمیم به تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران گرفت و همچنین از جمهوری اسلامی خواست تا با این گزارشگر ویژه که توسط سازمان ملل معرفی خواهد شد، همکاری کند. تصویب این قطعنامه که با تحسین هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، روبهرو شد، با حمایت بیش از ۵۰ کشور عضو سازمان ملل صورت گرفت و با رأی موافق ۲۲ عضو از ۴۷ عضو صاحب رأی در شورای حقوق بشر و رأی منفی تنها هفت عضو صاحب رأی این شورا انجام شد. ۱۴ کشور نیز به این قطعنامه رأی منفی دادند و به این ترتیب پس از قریب به ۱۰ سال بار دیگر گزارشگر ویژهای در امور حقوق بشر برای ایران تعیین خواهد شد. اما یک روز پس از تصویب قطعنامه، جمهوری اسلامی، از زبان رامین مهمانپرست سخنگوی دستگاه دیپلماسی، زبان به انتقاد از آن گشود و آن را قطعنامهای سیاسی تحت فشار آمریکا خواند. آقای مهمانپرست افزود که «آمریکا با این گونه اقدامات گزینشی درصدد است با تغییر این مسیر، توجهات از نقض حقوق بشر در غرب، بهویژه آمریکا، منحرف کند.» وی همچنین ادامه داد که «اخیراً پرونده حقوق بشر آمریکا در شورای حقوق بشر مورد بررسی قرار گرفت و ایرادات بسیاری بر وضعیت حقوق بشر در این کشور وارد شد، و بنابراین آمریکا که از این وضعیت راضی نیست میخواهد که این مسیر را تغییر دهد.» وی بار دیگر ایالات متحده را متهم کرد که سیاستهایش در حرف و عمل «مبتنی بر معیارهای دوگانه» بوده است و مدعی شد که در صدور این قعطنامه هم نمونهای از «تناقض در سیاستهای آمریکا» دیده میشود. دولت آمریکا که به همراه سوئد از طراحان اصلی قطعنامه اخیر شورای حقوق بشر در مورد ایران محسوب میشود، روز پنجشنبه از تصميم شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای تعیین گزارشگر ویژه برای ایران استقبال کرد و آن را گام مهمی در پشتيبانی جامعه جهانی از مردم ايران ارزیابی کرد. در همین زمینه سوزان ناسل، مسئول امور سازمانهای بينالمللی در وزارت امور خارجه آمريکا، نيز در گفتگوی اختصاصی با راديو فردا، تلاشهای گسترده دولت ايران برای جلوگيری از تصويب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد را يکی از مهمترين دلايل اهميت آن توصيف کرد. وی گفت: «اين قطعنامه، بيانيه محکمی بود از جانب جامعه جهانی در مورد نگرانیهای مربوط به نقض مداوم حقوق بشر در ايران که شامل چگونگی رفتار با زندانيان، اعدامهای خارج از حوزه قضايی و قانونی، سرکوب مدافعان حقوق بشر و همينطور سرکوب فعالان حقوق زنان میشود. بنابراين، پيامی که امروز از سوی جامعه جهانی فرستاده شد، از اهميت فراوانی برخوردار است.» اين مقام وزارت خارجه آمريکا، با اشاره به اهميت گزينش گزارشگر ويژه سازمان ملل تأکيد کرد که اين امر موجب وارد آمدن فشار بيشتر برحکومت ايران برای بهبود شرايط حقوق بشر خواهد شد. سازمان ملل پیشتر در خلال سالهای ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۲ نمایندهای ویژهای را برای ایران تعیین کرده بود اما به گفته دیپلماتها و مقامهای سازمان ملل از آن ایران از همکاری معنیدار با این نهاد بینالمللی حقوق بشر خودداری کرده است. تصمیم به انتصاب گزارشگر ویژه در مورد ایران همچنین اولین تصمیم از این دست، از زمان تأسیس شورای حقوق بشر سازمان ملل در سال ۲۰۰۶ میلادی است.
ایالات متحده و روسیه، پیمان همکاری خود در زمینه امنیت هستهای را بمدت هفت سال تمدید کرده اند. معاون وزیر انرژی ایالات متحده، دانیل پونمن در بیانیهای اظهار داشته است تمدید این پیمان که در سال ۱۹۹۵ به امضا رسید به دو کشور امکان میدهد " از افتادن وسایل و مواد خطرناک هستهای به دستهای نادرست " جلوگیری کنند. تحت این توافقنامه، مقامات ایالات متحده و روسیه تلاش خواهند کرد با ایمن ساختن مواد هستهای در منبعاش از سرقت هستهای و تروریسم پیشگیری کنند. این توافقنامه، نظارت بر ۷۳ جایگاه کلاهکهای هستهای روسیه، ۳۷ جایگاه مواد هستهای آن کشور و ۱۳ جایگاه مواد هستهای در خارج از روسیه را دربرمیگیرد.
تهران از تصمیم نهاد عالی حقوق بشر سازمان ملل برای تعیین یک گزارشگر ویژه برای ایران انتقاد کرده است. وزارتخارجه جمهوری اسلامی، این پست جدید را دارای انگیزههای سیاسی و به منظور انحراف افکار عمومی از موارد نقض حقوق بشر در ایالات متحده دانسته است. رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارتخارجه جمهوری اسلامی گفت، رای شورای حقوق بشر بر اثر فشار ایالات متحده بوده است. شورای حقوق بشر سازمان ملل که ۴۷ کشور در آن عضویت دارند، روز پنجشنبه در ژنو، قطعنامه تعیین گزارشگر ویژه برای ایران را با ۲۲ رای موافق، ۷ رای مخالف و ۱۴ رای ممتنع تصویب کرد. با صدور این قطعنامه، برای اولین بار در دهه گذشته پست جدیدی برای یک گزارشگر ویژه در امور وضعیت حقوق بشر یک کشور ایجاد شد.
به گزارش سایت جنبش راه سبز، « جرس » دادسرای امنیتی اوین، اخیرا احضاریه های قضائی متعددی برای اعضای شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب و جبهه مشارکت ارسال کرده است. « جرس » این احضاریه ها را برای محمد سلامتی، دبیرکل، محسن آرمین، سخنگو و صادق نوروزی، عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب و محمدرضا خاتمی، دبیرکل پیشین، علی شکوری راد و حمید رضا جلایی پور، اعضای شورای مرکزی جبهه مشارکت گزارش کرده است. دلیل این احضارها، چگونگی صدور بیانیه توسط این احزاب منتقد پس از اعلام انحلال آنها توسط دستگاه قضائی گزارش شده است. در هفته های گذشته، چند عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی برای مدتی بازداشت شده بودند.
صندوق بین المللی پول، بازگرداندن جریان برق و هزینه کردن دولت در امر بازسازی را برای از سر گیری رشد اقتصادی ژاپن بسیار مهم خوانده است. توکیو، هزینه بازسازی ویرانیهای ناشی از زمینلرزه اخیر در ژاپن را ۳۰۹ میلیارد دلار برآورد کرده است. به گفته مقامات صندوق بین المللی پول، آنها انتظار دارند رشد اقتصادی ژاپن در کوتاه مدت به کندی بگراید، اما پس از آن به سطوح پیش از وقوع زمینلرزه اخیر بازگشته و حتی فراتر رود. صندوق بین الملل پول در ادامه اظهار نظر کرده است که تداوم کمبود برق بر اثر وضعیت اضطراری نیروگاه فوکوشیما، بسته شدن دیگر نیروگاههای هستهای و تهدید ناشی از تشعشعات رادیواکتیو، چشم اندازهای بهبودی اوضاع را پیچیده میکند.
ایالات متحده از تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل برای تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران استقبال کرده و آنرا گامی مهم و تاریخی در پشتیبانی جامعه جهانی از مردم ایران خوانده است. سخنگوی وزارت خارجه آمريکا، مارک تونر گفت: " اين تصميم برای مردم ايران و برای شورای حقوق بشر، گام بسيار مهمی بود چرا که با اين اقدام، به رغم تلاش های حکومت ايران برای خاموش کردن صدای مخالفان و ناراضيان، ايرانيان از اين پس در امور حقوق بشر، صدای رسايی در جامعه جهانی خواهند داشت." سخنگوی کاخ سفید واشنگتن، تام دونیلون نیز در بیانیه ای، تصمیم شورای حقوق بشر را نمایانگر مرحله ای تاریخی خواند که بر اجماع جهانی تاکید می ورزد و در خصوص وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران هشدار میدهد. رای شورای حقوق بشر سازمان ملل به تعيين یک گزارشگر ويژه برای ایران، نخستين تصميم در اين زمينه در يک دهه گذشته بشمار میرود.
با این وجود، دبیرکل ناتو، آندرش فوگ راسموسن روشن ساخته که جوانب دیگر این عملیات، فعلا در دستان ائتلافِ کنونی قرار خواهد داشت. برعهده گرفتن مسئولیت اجرای قطعنامه سازمان ملل در مورد لیبی، مورد بحث و اختلاف اعضای ناتو قرار داشته است. در همین حال، امارات متحده عربی اعلام کرده است ۱۲ هواپیما برای پیوستن به نیروهای ائتلاف بین المللی اعزام میکند. امارات متحده عربی پس از قطر که دو جنگنده و دو هواپیمای حمل و نقل نظامی اعزام کرده، دومین کشور عرب است که نیروهایی برای ائتلاف گسیل میدارد.
دبیرکل سازمان ملل در جلسه شورای امنیت گفت نیروهای دولتی لیبی دستور سازمان ملل برای آتش بس را نادیده گرفته اند. این در حالی است که قوای معمر قذافی هدف بمباران سنگین یک ائتلاف بین المللی قرار دارند. بان گی مون، روز پنجشنبه در مقر اصلی سازمان ملل در نیویورک گفت، لیبی آتش بس برقرار نکرده و برعکس نبردهای شدید ادامه یافته است. دبیرکل سازمان ملل با اشاره به قطعنامه شورای امنیت که توسل به زور را برای پایان دادن به کارزار علیه شورشیان مسلح مجاز دانسته گفت، دولت لیبی گامهایی برای اجرای تعهداتش برنداشته است. بان گی مون همچنین گفت، موارد نقض حقوق بشر در لیبی ادامه یافته و اینکه مسئولین جنایات علیه مردم خود باید پاسخگو باشند.
نیروهای ائتلاف که دستور سازمان ملل برای برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی را اجرا میکنند حملات به قوای وفادار به معمر قذافی را افزایش داده اند. بگفته فرماندهی نیروهای ایالات متحده در حوزه آفریقا، ۱۴ موشک « توماهاک » ظرف شبانروز گذشته به مواضع قوای قذافی شلیک شده است. گزارشها حاکی است، جنگندههای ائتلاف، پنجشنبه، شهر راهبردی « سَبها » در ۸۰۰ کیلومتری جنوب طرابلس را هدف قرار داده اند در حالی که یک جنگنده فرانسوی، یک هواپیمای جنگی لیبی برفراز شهر مصراته را سرنگون کرده است. شهر مصراته که در دست شورشیان است تحت محاصره قوای دولتی قرار دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر