خبرهای بازداشت و اعدام در ایران در سالی که گذشت از جمله اخبار روزانه و روزمره بهشمار آمد. رادیو فردا در مورد آمار این موارد، گفتوگویی داشتهاست با مجبتی سمیعینژاد، فعال حقوق بشر و دبیر «خانه حقوق بشر ایران».گفتوگوی رادیو فردا با مجبتی سمیعینژاد، فعال حقوق بشر و دبیر «خانه حقوق بشر ایران»: آقای سمیعینژاد، تعداد بازداشتیها در سال ۸۹ چند نفر بودهاست؟ همچنین تعداد آنان در بین اقشار مختلف جامعه به تفکیک نوع فعالیتشان، به چه صورت بودهاست؟ مجتبی سمیعینژاد : تعداد افراد ثبت شده بازداشت شده در سال ۸۹، در گزارشی که خانه حقوق بشر ایران اعلام کرده، یک هزار و ۲۵۶ مورد بازداشت است. لذا من فکر میکنم این اسامی، اسامی تعداد افرادی است که در اختیار رسانهها بوده و به ثبت رسیدهاست و طبیعتاً منهای آن اسامی است که یا از طریق خانوادهها و یا از طریق مراجع قوه قضائیه اعلام نشدهاست. ریز بازداشتها را اگر بخواهم خدمتتان اعلام کنم باید بگویم که در سال ۸۹، یکصد و ۸۵ مورد بازداشت داشتهاند. اقلیتهای مذهبی یکصد و ۶۵ نفر، فعالان سیاسی یکصد و ۲۹ نفر، فعالان و شهروندان کُرد هم یکصد و ۲۹ نفر، روزنامهنگاران و وبلاگنویسان نیز ۴۳ نفر بازداشت شدهاند. همچنین ۴۰ مورد از فعالان ترک در این مدت بازداشت شدهاند. فعالان کارگری ۲۲ مورد و ۲۰ مورد نیز فعالان حقوق بشر بازداشت شدهاند. هشت مورد فعالان حقوق زنان و همچنین هشت مورد از فعالان حقوق عرب در این سال بازداشت شدهاند. آقای سمیعینژاد، شما تعداد بازداشتیها را به صورت ماهانه در سال ۸۹ مشخص کردهاید. در طول هر ماه آمار بازداشتیها به چه شکل بودهاست و دلیل اینکه این آمار به صورت ماهانه نیز محاسبه شده، چه بوده است؟ بیشترین آمار بازداشت متعلق به اسفندماه است که «۸۳ نفر بازداشت شدهاند.» در ابتدای سال و در فروردینماه، ۸۷ مورد بازداشت داشتیم، در اردیبهشت ماه ۴۱ نفر بازداشت شدهاند و در خردادماه که سالگرد انتخابات ریاست جمهوری در ایران بود و اعتراضها دوباره از سر گرفته شد، ۳۳۶ نفر در این ماه بازداشت شدند. در تیرماه ۸۹ نفر بازداشت شدند. در مردادماه ۷۰ نفر و در شهریورماه نیز ۹۹ نفر بازداشت شدند. در مهرماه ۵۰ نفر در آبانماه ۷۲ نفر و در آذرماه نیز ۹۹ نفر بازداشت شدند. در دیماه ۱۰۴ نفر بازداشت شدند و در بهمن ماه نیز یکصد و ۳۲ نفر در سال ۸۹ بازداشت شدند. با توجه به این آمارهای تفکیکی میتوان تشخیص داد که در چه دورهها و زمانهایی، آمار بازداشت در ایران بیشتر میشود و مشخص میشود که در ماههایی مانند خردادماه و یا همین اسفندماه که ما شاهد حضور مردم در سطح خیابانها و از سرگیری اعتراضات بودیم، در مقابل آن نیز شاهد افزایش آمار بازداشتیها در این ماهها بودیم. گستره این بازداشتها در کدام یک از شهرهای ایران بیشتر بوده است؟ از آن جایی که بیشتر اعتراضها در تهران انجام میشود، شهر تهران شاهد بیشترین آمار بازداشتها بودهاست. استان بعدی که میتوانم به آن اشاره کنم استان کردستان است و رتبه پس از آن نیز مربوط به استانهای آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل است. البته شما به طور ضمنی به این موضوع اشاره کردید، اما مایلم اطلاعات دقیقتری در این مورد به ما ارائه بدهید که آیا آمار ارائه شده توسط شما، شامل افرادی میشود که بازداشت آنها توسط رسانهها یا مراجع دولتی اعلام شدهاست یا اینکه شامل حال افرادی هم میشود که نامشان هنوز رسانهای نشده است؟ آماری که اعلام کردیم بیشتر از اسامی کسانی است که نامشان در رسانهها اعلام شده و ما اطلاعاتشان را داریم، و نامشان به عنوان فرد بازداشتی گزارش شدهاست و یا از طریق منابع رسمی جمهوری اسلامی، قوه قضائیه و یا نهادهای امنیتی و نیروهای انتظامی نامشان ذکر شدهاست. باید بدانید که آمار تمام افراد بازداشتی را در ایران نمیتوان به دست آورد. به خاطر بسته بودن فضای اطلاعرسانی و مشکلات امنیتی که برای خانواده زندانیان و خود زندانیان ایجاد خواهد شد، بسیاری از خبرها در این زمینه هم از سوی خود خانوادهها و هم از سوی مسئولان جمهوری اسلامی اعلام نمیشود. به طوری که در اسفندماه ما شاهد بازداشتهای زیادی بودیم. ولی قوه قضائیه و دستگاه قضایی، اطلاعرسانی شفافی در این مورد ارائه نکردند. به همین دلیل است که تمام آمارهایی که ما اعلام کردهایم، عملاً آمار کسانی است که اطلاعاتشان را در اختیار داریم. آقای سمیعینژاد، آیا آمار تعداد اعدامشدگان سال ۸۹ را نیز در اختیار دارید؟ چه تعداد از متهمان در این سال اعدام شدهاند و چه اتهاماتی متوجه این افراد بوده است؟ در فروردینماه، ۲۶ مورد در ایران اعدام شدهاند. در اردیبهشتماه، ۱۸ مورد و در خردادماه نیز ۴۰ مورد از متهمان، اعدام شدهاند. در تیرماه دهها مورد، در مردادماه، ۲۴ مورد، در شهریورماه نیز ۱۱ مورد به اعدام محکوم شدند و حکم اعدام در موردشان اجرا شد. در مهرماه، ۲۱ مورد اعدامی، در آبانماه، ۱۲ مورد در آذرماه، ۱۹ نفر و در دیماه نیز که سونامی اعدام در ایران رخ داد، ما با ۸۰ مورد در این ماه مواجه بودیم. در بهمنماه سال ۸۹ نیز ۴۳ مورد اعدام رخ داد. در اسفندماه نیز چهار مورد اعدام داشتیم. بیشترین اعدامهایی که در این سال در ایران صورت گرفت به اتهام جرائم مربوط به مواد مخدر، قاچاق و خرید و فروش این مواد بود که اتهامات مرتبط با مواد مخدر خودش به تنهایی ۲۴۰ مورد از موارد اعدام را به خود اختصاص داده بود. شهر تهران با ۶۶ مورد اعدام رتبه اول را در شهرهای ایران به خود اختصاص داده بود. استان کردستان با ۴۸ مورد و استان اصفهان با ۳۷ مورد به ترتیب رتبههای دوم و سوم را به خود اختصاص داده بودند. آیا آمار ارائه شده از اعدامیها نیز بر اساس مواردی بودهاست که در رسانهها اعلام شده و یا خانوادههای این افراد اطلاعدهی کردهاند؟ خیر. با توجه به اینکه مسئله ارائه گزارش اعدامها از حساسیت خاصی برخوردار است، ما فقط به منابع رسمی جمهوری اسلامی، مثل آمار خبرگزاریهای رسمی، دادگستری استانها و اطلاعرسانی که توسط خود قوه قضائیه انجام شدهاست، اکتفا و استناد کردهایم.
کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس طرحی برای اخراج هزاران شیعه لبنانی ِ مرتبط با حزبالله لبنان یا سپاه پاسداران، در دست دارند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، روزنامه کویتی «السیاسه» روز پنجشنبه به نقل از منابع دیپلماتیک عرب نوشته است که طرح اخراج شیعیان لبنانی پس از انتشار گزارشهای امنیتی در مورد مشارکت فعالان شیعه لبنانی در اعتراضهای اخیر بحرین و عربستان سعودی پیشنهاد شده است. این گزارش میافزاید که اقدام بحرین برای تعلیق پروازها به ایران، عراق و لبنان، و محکوم کردن گفتههای رهبر حزبالله لبنان توسط مقامهای بحرینی، زمینه را برای اخراج هزاران شیعه لبنانی از کشورهای حاشیه خلیج فارس فراهم کرده است. یک منبع دیپلماتیک گفته است که بحرین در حال فراهم ساختن زمینه اخراج حدود ۹۰ شیعه لبنانی است که بیشتر آنها در جریان اعتراضها دستگیر شدهاند.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل روز پنج شنبه گفت، رژیم تهران باید مانند لیبی متوقف شود. وی در سفرش به مسکو در گفت وگو با شبکه تلویزیونی "وستی" گفت، حکومت ایران رژیم اسلامی پرخاشگری است که رویای سلطه بر جهان را دارد و باید جلوی آن گرفته شود. به گزارش خبرگزاری آلمان، نخست وزیر اسراییل پیش از دیدارش با دمیتری مدودیف رییس جمهوری روسیه، با اشاره به رهبر جمهوری اسلامی گفت: هیتلرابتدا کار فتح جهان را آغاز کرد و بعد روند توسعه سلاح هسته ای را، اما علی خامنه ای راه برعکس او را میرود. آقای نتانیاهو تاکید کرد که نباید به ایران اجازه ساخت جنگ افزار هسته ای داده شود. وی افزود اگر حکومت تهران بتواند سلاح اتمی بسازد، این رژیم هرگز سرنگون نخواهد شد.
علی عبدالله صالح رییس جمهوری یمن روز پنج شنبه وعده داد که بصورت مسالمت آمیز از قدرت کناره گیری می کند. وی در گفت وگو با شبکه تلویزیونی الجزیره به زمان و شرایط کناره گیری خود اشاره نکرد. رییس جمهوری یمن پیشتر گفته بود احتمال دارد زودتر از ژانویه سال 2012 یعنی در حدود 10 ماه دیگر، از قدرت کنار برود. وی تاکید کرده بود که پس از سازماندهی انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری، قدرت را واگذار خواهد کرد. اما گروههای مخالف، این گفته های او را "ریاکارانه" خوانده اند. علی عبدالله صالح امروز در حالی چنین وعده هایی داد که گارد رییس جمهوری در شهرمُکلا در شرق این کشور با واحدهای نظامی که به مخالفان پیوسته اند، درگیر شدند.
به رغم مخالفت برخی از اصولگرايان با برگزاری جشن جهانی نوروز در ايران، يک مقام دفتر محمود احمدی نژاد گفت: حضور روسای جمهوری پنج کشور تاجيکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان و عراق در اين جشن ها قطعی شده است. محمدرضا فرقانی، مدير کل امور بينالملل دفتر رئيس جمهوری افزود علاوه بر حضور این پنج رییس جمهوری، از کشورهای قرقيزستان، قطر، عمان و جمهوری آذربايجان نیز مقامهای عالیرتبه ای در جشن جهانی نوروز در ایران شرکت می کنند. برخی از چهره های اصولگرا به دليل رویدادهای اخير در کشورهای خاورميانه به ويژه بحرين خواستار لغو این مراسم نوروزی دولتی شده اند.
دولت سوریه اعلام کرد احتمالا قانون اختیارات فوق العاده را پس از 48 سال، لغو می کند و سطح زندگی مردم را بالا خواهد برد. "باتینا شعبان" مشاور رسانه ای بشار اسد، شامگاه پنج شنبه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که دولت کمیته ای برای بهبود زندگی مردم تشکیل داده است. خانم شعبان افزود این کمیته همچنین احتمال لغو قانون اختیارات فوق العاده دولت را بررسی می کند. به استناد این قانون طی 48 سال گذشته، آزادی بیان و تشکیل احزاب و اجتماعات در این کشور ممنوع شده بود و منتقدان بشدت سرکوب و زندانی می شدند. مشاور بشار اسد گفت 10 نفر در تظاهرات شهر درعا کشته شده اند در حالی که خبرگزاریها شمار کشته شدگان در مسجد اصلی این شهر را دست کم 25 نفر دانسته اند. حزب بعث سوریه از سال 1963 میلادی به رهبری حافظ اسد و پسرش بشار اسد، مدت 48 سال در راس قدرت این کشور بوده است.
محورهای هراز و کرج – چالوس ازظهرجمعه تا نیمه شب به سمت تهران یک طرفه می شود. محمدرضا مهماندار فرمانده پلیس راه کشور با اعلام این خبر افزود، ماموران پلیس راه در نوروز امسال با تخلف صحبت با تلفن همراه در حین رانندگی برخورد داشته اند. وی گفت این تخلف 31 درصد افزایش یافته است. در همین حال به گفته یک مقام دولتی، درحوادث نوروزی ایران 121 نفر جان باخته اند و یک هزارو 422 نفر نیز مجروح شده اند. بسیاری از این افراد در تصادفات جاده ای آسیب دیده اند.
صدها دانشجوی اردنی روز پنج شنبه با تجمع در مرکز عمان پایتخت این کشور، خواستار انجام اصلاحات سیاسی شدند. آنها شعار میدادند، "اکنون نوبت انقلاب ماست" و "رژیم را اصلاح کنید". ملک عبدالله دوم پادشاه اردن اخیرا وعده داده بود که اصلاحات سیاسی در کشور انجام شود و روز چهارشنبه نیز تلویحا از "معروف بخیت" نخست وزیر اردن به علت تاخیر در انجام اصلاحات انتقاد کرد. آقای بخیت اخیرا کمیته ای با 32 عضو تشکیل داده با عنوان « کمیته گفت وگوی ملی » که هدف آن تهیه پیش نویسی برای اصلاح قوانین انتخابات و تشکیل احزاب سیاسی در اردن است. اما اسلامگرایان و برخی از گروههای مخالف، خواهان اصلاحات بیشتری هستند و میگویند که قدرت پادشاه باید محدود شود و به عنوان پادشاه مشروطه در امور اداره کشور دخالتی نداشته باشد.
دو زمین لرزه شدید، شمال شرقی میانمار را تکان داد. به گزارش مرکز زمین شناسی آمریکا، دو زمین لرزه به فاصله یک دقیقه، در نزدیکی مرز میانمار با تایلند و لائوس رخ داده است. بر پایه این گزارش شدت زلزله اول، هفت درجه ریشتر و در عمق 10 کیلومتری زمین بود و زمین لرزه دوم نیز با همان شدت اما در عمق بیشتری رخ داده است. پلیس تایلند میگوید بر اثر این زمین لرزه یک نفر در این کشور جان باخته است. مرکز هشدار سونامی در اقیانوس آرام میگوید از آنجا که این زمین لرزه در فاصله دوری از دریا رخ داده، انتظار بروز سونامی نمیرود.
بشار اسد رییس جمهوری سوریه در واکنش به اعتراضهای گسترده، قصد دارد تصمیمات تازه ای را اعلام کند. مشاور رسانه ای بشار اسد روز پنج شنبه گفت که رییس جمهوری برای رعایت خواسته های مردم، تصمیمات مهمی گرفته که بزودی آنها را اعلام می کند. وی افزود، سوریه شاهد مشارکت مردم در تصمیم گیریها خواهد بود. این خبر در حالی اعلام شد که در حدود 20 هزارنفر از مردم شهر درعا در جنوب سوریه دست به تظاهرات زدند. تظاهرات روز پنج شنبه همراه بود با تشییع جنازه 9 نفر از معترضان که روز چهارشنبه در جریان حمله ماموران امنیتی کشته شده بودند. فعالان حقوق بشری در سوریه میگویند روز چهارشنبه در مسجد شهر درعا در حدود 100 نفر که غالبا نوجوان بودند در تیراندازی ماموران لباس شخصی جان باخته اند. خبرگزاریهای مستقل هنوز این خبر را تایید نکرده اند.
به رغم مخالفت برخی از اصولگرايان با برگزاری جشن جهانی نوروز در ايران ، يک مقام دولتی گفته است: حضور روسای جمهور پنج کشور تاجيکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان و عراق در اين جشن ها قطعی شده است.به رغم مخالفت برخی از اصولگرايان با برگزاری جشن جهانی نوروز در ايران، يک مقام دفتر رياست جمهوری ايران روز پنجشنبه گفته است: حضور روسای جمهور پنج کشور تاجيکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان و عراق در اين جشن ها قطعی شده است. محمدرضا فرقانی، مدير کل امور بينالملل دفتر رئيس جمهوری ايران که مديرکلی امور بين المللی جشن جهانی نوروز را نيز برعهده دارد، در خصوص حضور سران کشورهای مختلف در جشن جهانی نوروز گفته است:«تا اين لحظه حضور سران کشورهای تاجيکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان و عراق در سطح روسای جمهور، قرقيزستان در سطح معاون نخست وزير، قطر در سطح وليعهد، عمان در سطح وزير امور خارجه و يکی از مقامات کشور آذربايجان در جشن جهانی نوروز قطعی شده است.» ايران در نوروز سال ۱۳۸۹ برای نخستين بار ميزبان جشن های جهانی نوروز بود و اين برای دومين سال متوالی است که اين جشن با دعوت از مقامات عالیرتبه کشورهای همسايه در ايران برگزار میشود. محمدرضا فرقانی پيشتر در گفتوگو با وب سايت رسمی جشن جهانی نوروز گفته بود: برگزاری جشنهای جهانی نوروز در جمهوری اسلامی ايران در راستای تئوريزه کردن «ديپلماسی نوروز» و از دستاوردهای بزرگ دولت دهم است. برخی از رسانه های داخل ايران اسفنديار رحيم مشايی، رييس دفتر محمود احمدی نژاد، را «مبدع» نظريه «ديپلماسی نوروزی» معرفی کرده اند. احمدی نژاد «برای حفظ آبرو» از برگزاری اين جشن جلوگيری کند به رغم برنامه دولت محمود احمدی نژاد برای برگزاری جشن جهانی نوروز، برخی از چهره های اصولگرا به دليل حوادث اخير در کشورهای خاورميانه به ويژه بحرين خواستار لغو اين مراسم شده اند. احمد توکلی، نماينده مجلس و رييس مرکز پژوهش های مجلس، روز اول فروردين در گفتوگو با خبرگزاری دانشجويان ايران، ايسنا، خواستار لغو اين جشن ها شد. احمد توکلی گفته است: « از رييسجمهور میخواهم از برگزاری جشن نوروز به صورت رسمی پرهيز کند.» اين نماينده اصولگرای مجلس اضافه کرده است: «انجام اين توصيه هم به نفع ايشان و هم به نفع مصالح ملی است. پرهيز از برگزاری اين جشن يعنی نشان دادن همبستگی دولت و ملت ايران با مردم کشورهای مسلمان که هماکنون تحت سنگينترين فشارها از سوی حکام خودخواه و خونريز خود هستند به همين دليل جشن نوروز نبايد برپا شود. » احمدی توکلی به محمود احمدی نژاد توصيه کرده است «برای حفظ موقعيت و آبروی خود» از برگزاری اين جشن جلوگيری کند. ابتدا قرار بود که جشن جهانی نوروز در تخت جمشيد شيراز برگزار شود، اما به دليل مخالفت برخی از روحانيون به ويژه جامعه روحانيت مبارز شيراز اين مراسم به تهران منتقل شده است. جامعه روحانيت مبارز شيراز در نامهای به محمود احمدینژاد در هفته گذشته نوشته بود: «برگزاری جشنی با اين حجم گسترده تبليغاتی و رسانهای و با اين وسعت، با توجه به خاطره تلخی که مرم ولايتمدار شيراز از جشنهای فرهنگ و هنر طاغوت دارند به مصلحت نظام الهی جمهوری اسلامی ايران نبوده و به نوعی عقبگرد فرهنگی از فرهنگ اصيل اسلامی است.» در همين زمينه سفر اسفنديار رحيم مشايی برای حضور در جشن جهانی نوروز در نيويورک جمعه هفته گذشته لغو شد. خبرگزاری مهر دليل لغو اين سفر را «مخالفت های صورت گرفته» با اين سفر بيان کرد اما خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام کرد که به دليل تغيير در برنامه های دبيرکل سازمان ملل، سفر اسفنديار رحيم مشايی به زمان ديگری موکول شده است.
با وجود سرکوب تجمع های اعتراضی در روزهای اخیر، هزاران تن از مردم شهر «درعا» در جنوب سوریه روز پنجشنبه در تشییع جنازه ۹ تن از کشتهشدگان اعتراضات روزهای گذشته دست به راهپیمایی ضد دولتی زدند. برخی خبرگزاریها شمار تظاهرکنندگان را بیست هزار نفر اعلام کرده اند.با وجود سرکوبتجمع های اعتراضی در روزهای اخیر، هزاران تن از مردم شهر «درعا» در جنوب سوریه روز پنجشنبه در تشییع جنازه ۹ تن از کشتهشدگان اعتراضات روزهای گذشته دست به راهپیمایی ضد دولتی زدند. خبرگزاریهای مختلف شمار تظاهرکنندگان روز پنجشنبه درعا را در حدود «۲۰ هزار نفر» ذکر میکنند که شعارهایی با مضمون آزادی سر میدادند. دولت سوریه اعتراضات روزهای اخیر را به کسانی که از آنها به عنوان «نفوذیها» و «باندهای مسلح» یاد میکند نسبت دادهاست و راهپیمایان روز پنجشنبه شعارهایی نیز در رد این گفتههای دولت سر دادند. شهر ۷۵ هزار نفری درعا در روزهای اخیر شاهد تیراندازیهای نیروهای دولتی به راهپیمایان بودهاست که به گفته مقامهای بیمارستانهای این شهر، شمار کشتهشدگان تیراندازیهای روز چهارشنبه به ۳۷ تن رسیدهاست. معترضان روزهای گذشته در درعا در جریان تظاهرات خود شعار «لا حزبالله، لا ایران»، « نه حزبالله، نه ایران » سر دادهاند. گزارشها حاکی است که نیروهای انتظامی سوریه هماینک در شهر درعا حضور سنگینی دارند و بشار اسد، رئیس جمهور سوریه با برکناری استاندار درعا دستور محاصره این شهر توسط نیروهای امنیتی را صادر کردهاست. به گزارش خبرگزاری رویترز، سربازان سوری مسلح به کلاشنیکوف در سطح شهر رفتوآمد میکنند و مردم این شهر از ترس حملات بعدی دولتی به این شهر، به تخلیه فروشگاهها و گردآوری مواد غذایی اصلی مشغولند. با این وجود، روز پنجشنبه، بُثَینه شعبان، یکی از مشاوران بشار اسد، به گزارشگران گفت که «درخواستهای مردم درعا موجه است و ما در حال بررسی این مطالبات هستیم.» وی افزود: «در آینده نزدیک تصمیمات مهمی در همه سطوح گرفته میشود و اعلام خواهد شد.» به گزارش خبرگزاری فرانسه، این مشاور رئیس جمهوری سوریه در ادامه گفت: «مردم در تصمیمات و جریان تصمیمگیری سهیم خواهند شد.» بشار اسد که از همپیمانان مهم جمهوری اسلامی ایران در منطقه است پیش از این، انجام اصلاحات و رسیدگی به درخواستها برای تغییر در سوریه را رد کردهبود. سوریه، کشوری با جمعیت ۲۰ میلیون نفر از کودتای سال ۱۹۶۳ به اینسو توسط حزب بعث این کشور اداره میشود. برخی تحلیلگران، رویدادهای تازه در سوریه را یادآور کشتار حَمات در سال ۱۹۸۲ میدانند. در آن سال، حافظ اسد، پدر بشار اسد، نیروهای خود را برای سرکوب جنبش اخوانالمسلمین به شهر حمات در غرب سوریه فرستاد که به گفته گروههای حقوق بشر، در جریان این سرکوب دست کم ۲۰ هزار نفر کشته شدند.
میگویند سالی که نکوست از بهارش پیداست، اما بهار امسال شاید برای محمود احمدینژاد و اسفندیار رحیم مشایی به شادی بهاران گذشته نباشد.میگویند سالی که نکوست از بهارش پیداست، اما بهار امسال شاید برای محمود احمدینژاد و اسفندیار رحیم مشایی به شادی بهاران گذشته نباشد. زیرا در اولین روزهای سال ۱۳۹۰، کفنپوشانی که شش سال را در سکوت و آرامش سپری کرده بودند، اعلام کردند که اگر جشن نوروز امسال در شیراز برگزار شود، آنها به میدان خواهند آمد و به گفته آنها، به مقابله با «مهاجمان فرهنگی» برخواهند خاست. اما این کفنپوشان از چه زمانی در تاریخ جمهوری اسلامی پیدا شدند؟ حسن شریعتمداری، تحلیلگر و فعال سیاسی ساکن آلمان، به این پرسش پاسخ میدهد: حسن شریعتمداری: پیشینه کفنپوشی به روزهای جنگ برمیگردد که عدهای برای شرکت در جنگ داوطلب میشدند و به علامت این که از هم اکنون حاضر به کشته شدن در راه عقاید خودشان هستند، کفن میپوشیدند. به تدریج این گروهها تبدیل به گروههای فشار هم شدند. یعنی بعد از جنگ دیگر کفنپوشی برای جنگ و مقابله با دشمن دیگر معنا نداشت و فداکاری در راه مملکت و آرمانهای آن روز بیمعنا شد. ولی کفنپوشان به عنوان یادگاری از آن دوره باقی ماندند و تبدیل به گروههای فشار شدند و زیر چتر گروههای مختلفی از صاحبان قدرت قرار گرفتند، و هر زمانی که لازم میشد آنها را به میدان میآوردند. با این که در سالهای دهه هفتاد کفنپوشان بسیار پرکار و فعال در عرصه سیاسی کشور حضور داشتند، و به سادهترین تصمیمگیریهای دولت اصلاحات واکنش نشان میدادند، سالهای پایانی دهه هشتاد، سالهای کم شدن حضور آنها در خیابانهای کشور بود. تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند که سکوت کفنپوشان در قبال مسائل دولت محمود احمدینژاد ناشی از عملکرد دوگانه آنهاست. حسن شریعتمداری این دوگانگی رفتار آنها را برخاسته از خاستگاه سیاسی این گروه میداند. کفنپوشان بیشتر کسانی بودند که به وسیله آقای مصباح یزدی و بعضی از دوستان ایشان سازماندهی شدند و تا موقعی که اتحاد آقای مصباح یزدی و احمدینژاد و گروههای برخاسته از سپاه و سازمانهای امنیتی برجا بود، این کفنها هم در تاقچهها مانده بود و هر از چندی جلو سفارت انگلیس یا سفارتهای دیگر پوشیده میشد. یا زمانی مورد استفاده قرار میگرفت که لازم میشد مثلا علیه سلمان رشدی تظاهرات کنند، ولی اکنون به تدریج دوباره دارد از تاقچهها بیرون میآید، به خاطر این که ظاهرا راهی را که آقای احمدینژاد برگزیده است با سلیقه آقای خامنهای و آقای مصباح یزدی و دیگران خیلی تطبیق ندارد. آن گونه که تحلیلگران خبر میدهند، برگزاری جشن نوروز اولین بار است که کفنپوشان را وادار به مقابله با تصمیمات دولت محمود احمدینژاد کرده است. حسن شریعتمداری این مقابله را حاصل تغییر معادلات سیاسی در ایران میداند: جشن نوروز در شیراز در حقیقت یک عمل سمبلیک است که معنای آن رویگردانی از گفتمان گذشته و رویآوری به یک گفتمان بسیار ریشهدار در ایران است. در واقع رویآوری به گفتمان ملیگرایی و وطنخواهی و وطندوستی است. البته این که چه قدر ملت ایران این رویآوری را از شخصی مانند احمدینژاد و دوستانش باور کنند، جای سوال دارد. ولی در این که این جشن میتواند آقای احمدینژاد را از آقای خامنهای و گروههای ایدئولوژیک اسلامی جدا کند و بینشان فاصله بیندازد بسیار موثر است. من فکر میکنم آقای احمدینژاد در درجه اول قصد دارد راه خودش را از متحدین سابق تفکیک کند تا این که اعتماد ملی را به دست بیاورد. او خوب میداند که به دست آوردن اعتماد ملی بسیار مشکل خواهد بود. چهار روز مانده تا برگزاری جشن نوروز در شیراز و تهران، هنوز دولت آقای احمدینژاد به واکنشها علیه برگزاری این جشن پاسخی نداده است.
انفجار، تشعشعات و تخلیه مردم از شعاع خطر نیروگاههای هستهای در ژاپن حدود سی سال پس از سانحهای مشابه در نیروگاه هستهای «تری مایل آیلند» آمریکا بار دیگر نگرانی از خطرات و فجایع اتمی احتمالی را زنده کرده و بنابراین مباحث مربوط به جنبههای مثبت و منفی استفاده از انرژی اتمی را به طور جدی به رخ کشیده است.انفجار، تشعشعات و تخلیه مردم از شعاع خطر نیروگاههای هستهای در ژاپن حدود سی سال پس از سانحهای مشابه در نیروگاه هستهای «تری مایل آیلند» آمریکا بار دیگر نگرانی از خطرات و فجایع اتمی احتمالی را زنده کرده و بنابراین مباحث مربوط به جنبههای مثبت و منفی استفاده از انرژی اتمی را به طور جدی به رخ کشیده است. مایکل لوی، از پژوهشگران ارشد «شورای روابط خارجی» در زمینه امنیت انرژی و محیط زیست، در مطلبی که روزنامه «واشینگتن پست» منتشر کرده به بررسی نقاط مثبت و منفی انرژی اتمی، کارآمدی آن برای جایگزینی به جای سوختهای فسیلی، و امنیت مراکز تولید انرژی هستهای پرداخته است. او در تحلیل خود پنج جنبه مهم در ارزیابی انرژی اتمی را برمیشمرد. ۱-مسئله ایمنی در انرژی اتمی مایکل لوی در مقاله خود تاکید میکند که همان طوری که مورد ژاپن نشان داد مسئله ایمنی در تولید انرژی هستهای بسیار حیاتی است، ولی به اعتقاد وی در دهههای اخیر مسئله هزینه تامین این نوع انرژی بزرگترین چالش و حتی مهمتر از مسئله ایمنی بوده است. طراحی، ساختن و حفظ مراکز تولید انرژی هستهای بسیار پرهزینه است و با وجود آن که آمار دقیقی در این مورد در دست نیست، میتوان گفت که احداث یک نیروگاه هستهای حداقل ۵ میلیارد دلار هزینه در بر دارد. به این ترتیب تولید انرژی هستهای تقریبا سی درصد از تولید انرژی از طریق ذغال سنگ یا گاز گرانتر تمام میشود. شکی نیست که مسئله هزینه و ایمنی با یکدیگر ارتباطی تنگاتنگ دارند. نگرانی در مورد ایمنی نیروگاههای هستهای به هزینه ساخت این مراکز میافزاید. مشخص نیست که حتی اگر نگرانیهای ایمنی کاهش یابد، تا چه حد از هزینه و دشواریهای تامین سرمایهگذاری در این صنایع خواهد کاست. ولی مسلما فاجعه اخیر در نیروگاه هستهای «فوکوشیما داییچی» در ژاپن وضعیت را دشوارتر و مبهمتر خواهد ساخت. ۲-خطر تروریسم مایکل لوی به عمده شدن احتمال حملات تروریستی به مراکز تولید انرژی هستهای اشاره کرده و یادآوری میکند که به خصوص پس از حملات یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ در آمریکا این موضوع بسیار عمده شده و از دل این نگرانیها یک عرصه تجاری و سرمایهگذاری گسترده سربرآورده است. هر چند برخی پیامدهای وقوع چنین حملهای را به درستی فاجعهبار میدانند و آن را با ابعاد فاجعه اخیر در ژاپن مقایسه میکنند، حقیقت این است که حمله به یک نیروگاه هستهای بسیار دشوارتر از آن است که تصور میشود. گروههای تروریستی توانایی انجام حمله موثر به مراکز هستهای را ندارند که پیامدهایی مثل زلزله ژاپن را در پی داشته باشد. هر چند گروه مسلح و جداییطلب باسک (اتا) در اسپانیا یک بار در سال ۱۹۷۷ دست به چنین اقدامی زد، مختصات ساختمانی تاسیسات نیروگاههای هستهای و شکل حفاظت از آنها معمولا به شکلی است که حملات تروریستی قادر نخواهند بود صدمهای جدی به این مراکز وارد کنند. ۳-مخالفت دموکراتها با انرژی هستهای و دفاع جمهوریخواهان از آن مایکل لوی در ادامه تحلیل خود در روزنامه «واشینگتن پست» یادآوری میکند که در سالهای اخیر تعداد زیادی از سیاستمداران حزب دموکرات آمریکا و طرفداران محیط زیست به خاطر کاهش تولید گازهای گلخانهای به انرژی هستهای علاقه بیشتری نشان میدهند. برای مثال، یکی از بزرگترین طرحهای مربوط به اصلاح منابع انرژی در آمریکا توسط دموکراتها مطرح شد که جوهره اصلی آن کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و گسترش منابع انرژی دیگر از جمله انرژی هستهای بود. جمهوریخواهان با این طرح مخالفت کردند. هر چند تعداد بیشتری از دموکراتها به سمت انرژی هستهای تمایل پیدا کردهاند، تعداد اندکی از آنها بر گسترش این صنعت اصرار دارند. و اکنون با توجه به فجایعی که در ژاپن روی داده ممکن است آنها نیز در این موضع گیری خود تجدید نظر کنند. ۴-انرژی هستهای، عامل اصلی در استقلال منابع انرژی مایکل لوی یادآوری میکند که در اکثر موارد وقتی که از وابستگی در عرصه انرژی صحبت میشود اشاره اصلی به نفت و بنزین است. اما گسترش صنعت انرژی هستهای لزوما به معنای قطع وابستگی در این زمینه نخواهد بود. چون انرژی هستهای میتواند برای تولید برق مورد استفاده قرار گرفته و تنها تا حدی از مصرف گاز یا ذغال سنگ در نیروگاههای برق را کاهش دهد. شاید در سالهای دهه ۱۹۷۰ میلادی، زمانی که نیروگاههای هستهای متعددی ساخته شد (برای مثال، در خود آمریکا بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۵ چهل و پنج رآکتور هستهای آغاز به کار کرد) انرژی هستهای توانست بخشی از وابستگی به نفت و گاز در عرصه تولید برق را کاهش دهد. ولی در حال حاضر دیگر زمینهای برای جایگزینی نفت با انرژی هستهای باقی نمانده است. ۵- فنآوری بهتر میتواند بر ایمنی نیروگاههای هستهای بیافزاید مایکل لوی معتقد است که پیشرفت تکنولوژی میتواند ایمنی صنایع هستهای را بهبود بخشد، ولی انرژی هستهای همواره ریسک و خطرات ویژه خود را خواهد داشت. رآکتور هستهای ژاپن با تکنولوژی قدیمی کار میکرد و به این خاطر آسیبپذیر بود. استفاده از تکنولوژی مدرن قادر خواهد بود رآکتورهای هستهای را در صورت بروز هر گونه اختلال به شکل بهتری خنک کند. ولی آن چه که در ژاپن روی داد به ما یادآوری میکند که بروز مشکلات و اختلالهای پیشبینی نشده در صنایع حساس هستهای همیشه ریسک و خطرات زیادی در پی خواهد داشت. مهندسی و تکنولوژی پیشرفته و دقیقتر میتواند تا حدی از احتمال بروز فجایع جلوگیری کند، ولی به طور قطع نمیتواند تمام احتمالات را پیشبینی و خنثی کند. مایکل لوی در پایان تحلیل خود در روزنامه «واشینگتن پست» یادآوری میکند که تمام منابع تولید انرژی خطرات و بنابراین ضایعات ویژه خود را دارند. نمونه آن انفجار در حفاریهای عمیق نفت در آبهای خلیج مکزیک در سال گذشته یا انفجار در یکی از معادن بزرگ ذغال سنگ آمریکا در منطقه ویرجینیا بود. آن چه که افکار عمومی در آمریکا و کشورهای صنعتی دیگر باید در مورد آن تصمیم بگیرند مقایسهای بین خطرات صنایع هستهای با خطرات و ضایعات ناشی از حوادث در عرصه تولید انرژیهای دیگر است.
خبرگزاری ها گزارش دادند که زمين لرزه ای به شدت هفت درجه ريشتر، شمال شرقی ميانمار را لرزاند. اين زمين لرزه در نزديکی مرز ميانمار با تايلند و لائوس روی داد. به نوشته خبرگزاری آسوشيتدپرس، اين زمين لرزه در بانکوک، پايتخت تايلند، و هانوی، پايتخت ويتنام، نيز احساس شد. تاکنون گزارشی در مورد خسارات جانی و مالی احتمالی اين زمين لرزه منتشر نشده است.
گزارشها حاکی است برخی از کشورهای عربی تصمیم دارند در طرحی عوامل مرتبط با شبهنظامیان حزبالله لبنان و اعضای سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی را از خاک خود اخراج کنند.گزارشها حاکی است کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس طرحی برای اخراج هزاران شیعه لبنانی که ادعا شده مرتبط با حزبالله لبنان یا سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی ایران هستند، در دست دارند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، روزنامه کویتی «السیاسه» روز پنجشنبه به نقل از منابع دیپلماتیک عرب در لندن نوشته است که طرح اخراج شیعیان لبنانی پس از انتشار گزارشهای امنیتی در مورد مشارکت فعالان شیعه لبنانی در اعتراضهای اخیر بحرین و عربستان سعودی مد نظر قرار گرفته است. این روزنامه نوشته است: «با توجه به گزارشها و ارزیابیهای اطلاعاتی از سوی ایالات متحده، فرانسه و بحرین، عوامل مظنون به ارتباط با حزبالله لبنان و سپاه پاسداران به همراه روحانیان شیعه محلی، در هدایت اعتراضها در بحرین و عربستان سعودی دست داشتهاند.» این گزارش میافزاید که اقدام بحرین برای تعلیق تمامی پروازها به ایران، عراق و لبنان، و محکوم کردن گفتههای رهبر حزبالله لبنان از سوی مقامهای بحرینی زمینه را برای اخراج هزاران تن از شهروندان شیعه لبنانی از کشورهای حاشیه خلیج فارس فراهم کرده است. در این زمینه یک منبع دیپلماتیک، بدون ذکر نام، به نقل از مقامهای رسمی بحرینی گفته است: هیچ لبنانی شیعه «مرتبط یا مظنون به همکاری» با حزبالله و یا سپاه پاسداران اجازه حضور در کشورهای حاشیه خلیج فارس نخواهد داشت. این منبع دیپلماتیک همچنین افزوده است که بحرین هم اکنون در حال فراهم کردن زمینه اخراج حدود ۹۰ شیعه لبنانی است که بیشتر آنها در جریان اعتراضها دستگیر شدهاند و همچنین سرگرم بررسی وضعیت چهار هزار خانواده لبنانی ساکن این کشور است. سرکوب خونبار تظاهرات هفته گذشته معترضان در بحرین که ساعتی پس از ورود نیروهای عربستان و چند کشور حاشیه خلیج فارس به بحرین صورت گرفت، با واکنش ایران و حزبالله لبنان روبهرو شده و در پی آن روابط دیپلماتیک ایران و لبنان به حالت بحرانی فرو رفته است. پادشاه بحرین این هفته بدون اشاره به ایران از خنثی شدن «توطئه خارجی» در این کشور سخن گفت و سخنان وی تنها یک روز پس از آن ایراد شد که با تشدید بحران دیپلماتیک میان ایران و این همسایه جنوبی، دو کشور دو دیپلمات یکدیگر را اخراج کردند. ایران که خود از سوی ایالات متحده متهم به بیثبات کردن اوضاع بحرین است، حضور نیروهای خارجی در بحرین را تهدیدی برای امنیت منطقه میداند و در عین حال از زبان آیتالله خامنهای عنوان کرده است که حضور نیروهای خارجی در بحرین مداخله در امور این کشور است، نه حمایت مقامهای مذهبی ایران از معترضان بحرینی. بحرین که دوسوم از جمعیت آن شیعه هستند محل استقرار ناوگان پنجم ایالات متحدهاست که برای حفظ حضور نظامی آمریکا در منطقه نفتخیز خلیج فارس اهمیت حیاتی دارد.
۲۲ عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز پنجشنبه با قطعنامه پيشنهادی آمريکا و سوئد برای تعيين گزارشگر ويژه آن سازمان برای ايران موافقت کردند. به گزارش کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران، اين قطعنامه در حالی در نشست شورای حقوق بشر در ژنو به تصويب رسيد، که هفت کشور به آن رای مخالف و ۱۴ کشور نير رای ممتنع دادند. به گزارش خبرگزاری رويترز، در قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از سرکوبی مخالفان و افزايش شمار مجازات اعدام در ايران ابراز نگرانی شده است. اين قطعنامه همچنين از ايران خواسته است تا با گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد همکاری کند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز پنجشنبه با تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران موافقت کرد. آمریکا روز چهارشنبه ابراز اطمینان کرده بود که قطعنامه پیشنهاد شده در این زمینه از حمایت لازم برخوردار خواهد شد.شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، مستقر در ژنو، روز پنجشنبه بر اساس طرح پیشنهادی ایالات متحده با تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران موافقت کرد. آمریکا روز چهارشنبه ابراز اطمینان کرده بود که قطعنامه پیشنهاد شده در این زمینه از حمایت لازم برخوردار خواهد شد. بر اساس گزارش خبرگزاریها، قطعنامه مربوط به تعیین گزارشگر حقوق بشر برای ایران، با رأی مثبت ۲۲ عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل در حالی به تصویب رسید که ۱۴ عضو این شورای ۴۷ نفره، به این قطعنامه رأی ممتنع و هفت عضو آن نیز رأی منفی دادند. شورای حقوق بشر سازمان ملل همچنین نگرانی خود را از تشدید فشارها علیه چهرههای اصلی مخالف حکومت و افزایش اجرای مجازات اعدام اعلام کرد و همچنین از جمهوری اسلامی خواست تا نمایندهای که سازمان ملل معرفی خواهد کرد، همکاری کند. ايلين چمبرلين دوناهو، نماينده آمريکا در شورای حقوق بشر، در سخنانی پیش از تصویب این قطعنامه اعلام کرد که کشورش به همراه متحدان خود عمیقاً از شرایط ایران که احترام به حقوق بشر در آن در یکسال گذشته به طرز چشمگیری رو به وخامت گذاشته، نگران است. تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد تعیین نمایندهای ویژه برای ایران، نخستین تصمیم در این زمینه در یک دهه گذشته به حساب میآید. شورای حقوق بشر سازمان ملل پیش از در خلال سالهای ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۲ نمایندهای ویژهای را برای ایران تعیین کرده بود اما به گفته دیپلماتها و مقامهای سازمان ملل از آن ایران از همکاری معنیدار با این نهاد بینالمللی حقوق بشر خودداری کرده است. تصمیم این شورا به تعیین نماینده ویژه برای ایران، در حالی است که هادی قائمی، سخنگوی کمپين بينالمللی حقوق بشر در ايران، روز چهارشنبه به راديو فردا گفته بود که این قطعنامه «به دنبال گزارش دبيرکل سازمان ملل متحد در پاييز سال گذشته در خصوص وخامت وضعيت حقوق بشر در ايران و همکاری نکردن دولت ايران با نهادهای سازمان ملل متحد» ارائه شده است. وی درباره محتوای این قطعنامه گفته بود که اين قطعنامه سه مسئله را در بر خواهد گرفت که عبارتند از «تعيين يک گزارشگر ويژه برای ايران»، «درخواست از ايران برای همکاری با اين گزارشگر» و همچنين درخواست از دبيرکل سازمان ملل و مجمع عمومی برای آنکه «امکانات لازم را در اختيار اين گزارشگر قرار گیرد.» آقای قائمی همچنين در خصوص رويکرد سازمان ملل متحد در قبال مسئله نقض حقوق بشر در ايران گفته بود که «از سال ۲۰۰۳ به طور ساليانه قطعنامههايی در خصوص ايران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد صادر شده است و اگر چه اين قطعنامه ها به جزئيات نقض حقوق بشر در ايران میپرداختند اما به جز درخواست از دولت ايران برای بهبود وضعيت از هيچ اهرم ديگری برای استفاده نداشتند.» وی همچنین یادآور شده بود که «چنانچه اين گزارشگر نتواند برای بهبود وضعيت، دولت ايران را قانع کند، شک نيست با توجه به بحرانی که با آن مواجه هستيم مرحله بعدی اقدام از سوی شورای امنيت سازمان خواهد بود، همانگونه که درخصوص ارجاع پرونده معمر قذافی و ديگر حکمرانان ليبی به دادگاه های جنايی بين المللی به اتهام جنايت عليه بشريت اقدام شد.» به گفته سخنگوی کمپين بينالمللی حقوق بشر در ايران، جمهوری اسلامی در دو ماه گذشته تلاشهای بسياری برای جلوگيری از طرح اين قطعنامه انجام داده بود که این تلاشها «با شکست مواجه شد».
نيروهای گارد رياست جمهوری وفادار به علی عبدالله صالح، رئيس جمهوری يمن، روز پنجشنبه در شهر مکلا، در شرق اين کشور با گروهی از مخالفان و همچنين واحدهای نظامی ای که مخالف او هستند، درگير شدند. به گزارش خبرگزاری رويترز، يک مقام محلی دولتی گفت: يک سرهنگ در اين درگيری زخمی شد. بر پايه همين گزارش، مشخص نيست که اين افسر از طرفداران يا مخالفان علی عبدالله صالح بوده است. در هفته جاری، ژنرال علی محسن، فرمانده منطقه نظامی شمال غربی يمن، اعلام کرده بود که از مخالفان حمايت می کند. مخالفان خواستار برکناری علی عبدالله صالح هستند.
خبرگزاری رويترز به نقل از شاهدان عينی گزارش داد که نزديک به ۲۰ هزار نفر روز پنجشنبه در خيابان های شهر «دِرعَه» در سوریه تظاهرات کردند. اين تظاهرات در جريان تشييع جنازه نه تن از کشته شدگان تظاهرات روزهای اخير برگزار شد. اين نه نفر جزو ۲۴ جوان تظاهرکننده ای بودند که ماموران امنيتی روز چهارشنبه به سوی آنان تيراندازی کردند. در اين ميان، يک مقام بيمارستانی در شهر درعه به رويترز گفت که بيمارستان اصلی اين شهر، اجساد دست کم ۲۵ نفر را که در مقابله با نيروهای امنيتی کشته شدند، تحويل گرفته است.
مشتریهای سفرهای خارجی از ایران چند سالی است که زیاد شدهاند. بهویژه در سالهای اخیر، تعطیلات نوروز تبدیل به موعدی مشخص برای کسانی شده است که قصد دارند چند روزی را دور از مناسبات اجتماعی ایران و احیانا همراه با بعضی از سرگرمیهایی که در ایران ممنوع است سپری کنند.مشتریهای سفرهای خارجی از ایران چند سالی است که زیاد شدهاند. بهویژه در سالهای اخیر، تعطیلات نوروز تبدیل به موعدی مشخص برای کسانی شده است که قصد دارند چند روزی را دور از مناسبات اجتماعی ایران و احیانا همراه با بعضی از سرگرمیهایی که در ایران ممنوع است سپری کنند. بر اساس جدیدترین آماری که خبرگزاری نیمهرسمی مهر در ایران منتشر کرده است، امسال با وجود افزایش حداقل ۲۰ درصدی در هزینهها، همچنان آمار مسافران خارجی روندی صعودی را نشان میدهد. این خبرگزاری بر اساس آمار تقریبی اعلام شده از سوی آژانسهای مسافرتی گزارش داده است که شهرهای مختلف کشور ترکیه امسال بیشترین میزان مسافر ایرانی را جذب کردهاند و بعد از آنها شهرهایی در کشورهای امارات متحده عربی، آذربایجان و تایلند مقصد اصلی مسافران نوروزی هستند. اشتیاق به سفر به خارج در حالی در تعطیلات نوروزی امسال نمود بیشتری یافته است که گزارشهای مختلفی هم از ازدحام مسافران نوروزی در مرزهای زمینی کشورهای همسایه ایران منتشر شده است. در همین زمینه واحد مرکزی خبر روز سهشنبه گذشته خبر داد که مسئولان کمرگ کشور ارمنستان به دلیل ازدحام مسافر، برای ساعاتی، مرز زمینی خود با ایران را بستهاند. علی طائفی، جامعهشناس ساکن سوئد، درباره رغبت اقشار مختلف جامعه برای سفرهای خارجی به شکلهای کوتاهمدت و بلندمدت به رادیوفردا میگوید: آن چه مهم است این است که امروز با پدیده جدیدی به نام پدیده مهاجرت در دنیا مواجهیم. عصر مهاجرت، ضرورتهای جغرافیایی جابهجایی آدمها را بهویژه در ایران فراهم کرده است، صرف نظر از این که فضاهای زیستی و اجتماعی در ایران به شدت بسته است و حتی فضاهای مجازی هم تحت تاثیر این محدودیتها قرار میگیرد. در همین ارتباط طبیعتا عوامل کششی و رانشی وجود دارد. وقتی طبقه مرفه و طبقه متوسط، به ویژه در فرصتهای مناسب تقویمی از قبیل نوروز، اقدام به مهاجرت یا سفرهای کوتاهمدت به خارج از کشور میکنند، طبیعتا عوامل کششی در این میان مطرح است، از جمله فضای باز اجتماعی و فرهنگی، امکانات زیستی و تفریحات و اوقات فراغت بهتر و همچنین آزادیهای اجتماعی که برای خانواده در جغرافیای جدید فراهم میشود. عوامل رانشی هم در این میان اهمیت دارد. متاسفانه جامعه ایران فهرست عوامل رانشی بلندبالایی دارد. یکی از آنها این است که اساسا در جامعه بسته کشور فضای مناسبی برای صرف اوقات فرهنگی و تفریحی، آنچنان که مورد نظر طبقه متوسط است، وجود ندارد. پس افراد عزم میکنند که هزینههای سفر خود را، ولو این که هزینههای قابل توجهی هم باشد، بپذیریند و اقدام به این سفرهای موقت و کوتاهمدت کنند. در این میان این سوال مطرح میشود که آیا انجام مسافرتهایی به شکل انبوه از سوی اقشار مختلف یک جامعه، بر مناسبات آن جامعه تاثیرگذار خواهد بود؟ آقای طائفی در این باره اعتقاد دارد: من فکر میکنم اساسا مهاجرت یا سفرهای موقت این افراد خودش محصول مهاجرت میلیونی بخش بزرگی از ایرانیانی است که سالهای سال است در خارج از کشور حضور دارند. علاوه بر این، خود این افراد که متاثر از این جریان مهاجرتی در ایران در طول ۳۰ سال گذشته هستند، وقتی دست به سفرهای موقت میزنند، در برخورد با مناسبتها و پدیدههای اجتماعی و فرهنگی جدیدی که در دنیای بیرون از فضای بسته، ایدئولوژیک و اسلامی در ایران وجود دارد، دستاوردهای مناسب و مطلوبی را به دست میآورند. خواهینخواهی این افراد وقتی به کشور بازمیگردند، سطح مطالبات، نوع نگرش و مناسبات آنها در روابط اجتماعی خرد و کلان، چه در سطح خانواده، چه در سطح مناسبات کاری و چه در سطح اجتماعی، تغییر میکند. این تغییر طبیعتا اثر خودش را به صورت مثبت باقی خواهد گذاشت و در نهایت میبینیم که حتی سطح مطالبات و نوع نگرش مردم در برخورد با پدیدههای اجتماعی و سیاسی را هم ارتقا میدهد. محصول و تاثیر این قبیل مهاجرتها را هم در جنبش اخیر و بعد از حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری شاهد بودهایم. سال گذشته مسئولان گردشگری کشور ترکیه از سفر نزدیک به یک میلیون نفر ایرانی در سال ۲۰۱۰ به این کشور خبر داده بودند. اما در همین حال افزایش هر ساله تعداد مسافران ایرانی راهی خارج از کشور در حالی روی میدهد که میزان آمار مسافران خارجی متقاضی سفر به ایران در دو سال اخیر، کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
ارتش ترکيه اعلام کرد که درياسالار جيمز استاوريديس، فرمانده ارشد نظامی ناتو، روز پنجشنبه با مقام های نظامی ترکيه در آنکارا گفت و گو کرد. اين گفت و گو ها در شرايطی برگزار شد که تلاش ها برای دستيابی به توافق ميان اعضای ناتو برای ايفای نقش اين سازمان در عمليات برقراری منطقه پرواز ممنوع در ليبی ادامه دارد. ترکيه هشدار داده است که قوانين عملياتی در ليبی بايد در چارچوب محافظت از جان غيرنظاميان، اِعمال تحريم های تسليحاتی، منطقه پرواز ممنوع و نيز اعطای ياری های بشردوستانه به اين کشور باشد. اين کشور، همچنين، با حملات هوايی به نيروی زمينی معمر قذافی در حالی مخالفت کرده که پيشتر گفته بود:چهار ناو نيروی دريايی ترکيه در عمليات گشت زنی در سواحل ليبی شرکت خواهند کرد.
داستان زندگی موسی صدر، روحانی سرشناس شیعه، که در سال ۱۹۷۸ به هنگام سفر به لیبی ناپدید شد همچون داستانی اسرارآمیز و جاسوسی پس از چندین دهه هنوز در پرده ابهام قرار دارد.داستان زندگی موسی صدر، روحانی سرشناس شیعه، که در سال ۱۹۷۸ به هنگام سفر به لیبی ناپدید شد همچون داستانی اسرارآمیز و جاسوسی پس از چندین دهه هنوز در پرده ابهام قرار دارد. در همین حال در هفتههای اخیر بحران لیبی به مرحلهای رسیده است که از هم اکنون بسیاری از تحلیلگران آن را روزهای پایانی معمر قذافی تلقی میکنند. در این میان گروههایی که چشمانتظار سقوط قذافی هستند میگویند این رویداد ممکن است بالاخره سرنوشت موسی صدر را یک بار برای همیشه روشن کند. در سی و چند سال اخیر بسیاری بر این باور بودهاند که موسی صدر به دستور معمر قذافی به قتل رسیده است. اما برخی دیگر امیدوارند که او هنوز زنده باشد و پس از رهایی از چنگال حکومت لیبی بتواند به عنوان یکی از رهبران اصلی شیعیان نقش خود را ایفا کند. مهدی خلجی، از پژوهشگران مرکز مطالعاتی خاور نزدیک در شهر واشینگتن، در این باره میگوید: «موسی صدر واقعا به تعددگرایی سیاسی و دینی معتقد بود و برداشتی بسیار میانهرو و پیشرفته از اسلام را ترویج میکرد. برای مثال، در دیدگاههای وی به نسبت آن چه که در ایران حاکم شد حقوق بیشتری برای زنان محترم شمرده میشد.» ادامه توجه به موسی صدر و سرنوشت وی پس از سی و چند سال موسی صدر هنوز در مرکز توجه بسیاری از نهادها و گروههای شیعه قرار دارد. از ایران و لبنان گرفته تا نقاط دیگر جهان آثار او در مجامع مختلف به بحث گذاشته میشود و پوسترهای وی هنوز هم به عنوان نمادی از حضور مذهبی و سیاسی شیعیان تکثیر میشود. چندی پیش شیخ حسن نصرالله، رهبر گروه حزبالله لبنان، اعلام کرد که از نظر گروه وی حکومت لیبی مسئول سرنوشت موسی صدر شناخته میشود. مجلس ایران اوایل ماه مارس کمیته جدیدی را مامور پیگیری سرنوشت وی کرد. و در عراق آیتالله العظمی علی سیستانی که معمولا از اظهار نظر در مسائل سیاسی اجتناب میکند از پیروان خود خواست که برای آزادی موسی صدر دعا کنند. در این میان مرکز فرهنگی و پژوهشی موسی صدر بیش از هر نهاد دیگری در مورد سرنوشت این روحانی شیعه فعالیت میکند. دختر وی اخیرا در یک مصاحبه مطبوعاتی در لبنان گفت که اعتقاد دارد که پدرش هنوز زنده است. مهدی خلجی میگوید: «تمام شواهد حاکی از آن است که او کشته شده است. اما خانواده، دوستان و پیروان وی نمیخواهند این موضوع را بپذیرند. آنها حق دارند چنین تصور کنند، چون او شخصیت بزرگی بود و تا زمانی که تمام شواهد و حدس و گمانها روشن نشده است آنها میخواهند امیدوار بمانند.» انرژی و رهبری موسی صدر در سال ۱۹۲۹ در شهر قم از یک خانواده لبنانی متولد شد. او در دوران تحصیل فقه اسلامی در شهر قم استعداد فوقالعادهای از خود نشان داد و علاوه بر این در رشته علوم سیاسی از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد. موسی صدر پس از بازگشت به لبنان در دهه ۱۹۶۰ رهبری جامعه شیعیان در منطقه «طیره» لبنان، زادگاه خانوادگی خود، را به دست گرفت و به سرعت به عنوان رهبری منطقهای و ملی در سطح لبنان شناخته شد. تعداد زیادی از اعضای خانواده وی اکنون از رهبران و چهرههای شاخص جامعه شیعیان در سطح منطقه هستند. مقتدی صدر، رهبر تندرو شیعیان در عراق، از اقوام اوست و یکی دیگر از اعضای خانواده صدر همسر محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران، است. مفقود شدن موسی صدر باعث شد که مناسبات دولت لیبی با حکومتهای ایران و لبنان سالها دچار تنش شود. در هفتههای اخیر دولت لبنان یکی از مدافعان بسیار فعال دخالت جامعه بینالملل در لیبی بوده است. در ایران نیز تقریبا تمام جناحهای مختلف حکومت و پیرامون حکومت اسلامی به موسی صدر نگاه مثبتی دارند. حتی در شرایطی که مجلس ایران کمیتهای را برای تحقیق در مورد سرنوشت موسی صدر تشکیل داده است مخالفان اسلامگرای حکومت ایران میگویند اگر این روحانی زنده بود حتما به یک منتقد سرسخت جمهوری اسلامی بدل میشد. رانده شدن به حاشیه باورهای سیاسی و اجتماعی موسی صدر درست به همان اندازه مفقود شدن وی در لیبی پیچیده و اسرارآمیز هستند. با وجود آن که وی با اسرائیل مخالف بود، اعتقاد داشت که روشهای مبارزه سازمان آزادیبخش فلسطین غیرنظامیان لبنان را به مخاطره میاندازد. او از پایهگذاران جنبش «امل» بود که در اساس قرار بود از روشهای مسالمتآمیز موقعیت شیعیان لبنان را تحکیم کند، ولی در نهایت به یکی از بازیگران مهم جنگ داخلی لبنان بدل شد. موسی صدر که گروهش به شدت به حاشیه رانده شده بودند در سال ۱۹۷۸ تصمیم گرفت با سرهنگ قذافی دیدار کند که در آن زمان از حامیان اصلی سازمان آزادیبخش فلسطین بود. مناسبات آن دو هیچ گاه دوستانه نبود، ولی موسی صدر برای تضعیف رقبای خود در جنبش فلسطین تصمیم گرفت به طرابلس برود. وی همراه دو نفر از نزدیکان خود در روز ۳۱ ماه اوت سال ۱۹۷۸ وارد هتلی در شهر طرابلس شده و از آن زمان به بعد هیچ اطلاعی از سرنوشت وی در دست نیست. یک دیپلمات سابق لیبی میگوید: «موسی صدر هیچ گاه خاک لیبی را ترک نکرده است. دولت لیبی در آن زمان سعی کرد با خارج نمودن فردی شبیه به موسی صدر از کشور چنین وانمود کند که او خاک لیبی را ترک کرده و به ایتالیا رفته است. ولی حقیقت این است که هنوز هم همان دو شایعه قدیمی وجود دارد که یکی میگوید موسی صدر هنوز زنده است و دیگری حاکی از آن است که آنها در همان زمان وی را به ضرب گلوله کشتهاند.»
خبرگزاری رويترز گزارش داد که جنگندههای اسرائيلی روز پنجشنبه به اهدافی در نوار غزه حمله کردند. حماس میگويد که اين حملات، تونلهای مرزی ميان نوار غزه و مصر و نيز يکی از اردوگاههای آموزشی در داخل غزه را هدف قرار داده است. حمله ديگری نيز يک مبدل برق در منطقه غزه را هدف قرار داد که به گفته شاهدان عينی، منجر به قطع گسترده برق در منطقه شد. اين حملات، يک روز پس از آنکه شبه نظاميان فلسطينی دهها راکت و خمپاره از نوار غزه به خاک اسرائيل پرتاب کردند، انجام گرفتند. در اين ارتباط، يک سخنگوی ارتش اسرائيل گفت که جنگندههای اين کشور «گروهی از تروريستهای فلسطينی که سرگرم پرتاب راکت به سوی اسرائيل بودند» را هدف قرار دادند.
ویلیام اینبودن، از اعضای سابق شورای امنیت ملی و از مقامات سابق وزارت خارجه آمریکا، در تحلیلی که هفتهنامه «فارن پالسی» منتشر کرده است به بررسی سیاستهای آمریکا در مورد بحران لیبی پرداخته و ضمن دفاع از مشارکت نیروهای آمریکایی در حمله به نیروهای معمر قذافی خاطرنشان میکند که به اعتقاد وی دولت آمریکا در این زمینه تاخیر و تعلل داشته است.ویلیام اینبودن، از اعضای سابق شورای امنیت ملی و از مقامات سابق وزارت خارجه آمریکا، در تحلیلی که هفتهنامه «فارن پالسی» منتشر کرده است به بررسی سیاستهای آمریکا در مورد بحران لیبی پرداخته و ضمن دفاع از مشارکت نیروهای آمریکایی در حمله به نیروهای معمر قذافی خاطرنشان میکند که به اعتقاد وی دولت آمریکا در این زمینه تاخیر و تعلل داشته است. به گفته این سیاستمدار آمریکایی، اهداف دولت این کشور در مورد بحران لیبی دقیقا روشن نیست. آیا هدف از دخالت نظامی حفاظت از غیرنظامیان است؟ تقویت مواضع شورشیان است؟ برکناری قذافی از قدرت است؟ حفظ یکپارچگی لیبی است؟ یا حمایت از یک جریان جداییطلب؟ نویسنده تاکید میکند که تاخیر آمریکا در ورود نظامی به بحران لیبی باعث شد که یک فرصت یک هفتهای بسیار مهم از دست رفته و تحولات، به خصوص تعادل قوای نظامی در عرصه نبردهای داخلی این کشور، به ضرر مخالفان حکومت قذافی تمام شود. سیاستگذاران دولت فعلی آمریکا باید در تحلیل و تصمیمگیری پیرامون بحران لیبی به سه موضوع اساسی توجه کنند. برداشت نادرست آنها از این سه محور مهم در سیاست خارجی که طی دو سال اخیر بر رویکردهای دولت آمریکا حاکم بوده زمینههای اشتباهات اخیر در مواجهه با بحران لیبی را فراهم کردند. الف: جهان از آمریکا میخواهد که پاسخگو باشد، نه رهبر. ویلیام اینبودن اذعان دارد که یک ابرقدرت مسِئول و هوشمند باید به دیدگاههای دیگران توجه کند. ولی وی در نقد سیاست خارجی دولت باراک اوباما میگوید که این ملاحظه درست و توجه بیش از حد به حسن رفتار آمریکا اکنون به یکی از راهنماهای سیاست خارجی آمریکا بدل شده است. این در حالی است که موج انقلابها و اعتراضات در جهان عرب نشان داد که جهان هنوز هم خواهان نقش رهبری آمریکاست. نارضایتی فرانسه و بریتانیا از تعلل آمریکا، درخواستهای مکرر شورشیان لیبی برای حمایت آمریکا یا درخواست تظاهرکنندگان مصری برای همسویی آمریکا با خواستههای آنها نشان داد که جهان به آمریکا هم به عنوان رهبر وهم قدرتی پاسخگو و مسئول نیاز دارد. ب: باید در برابر تمایل وزارت دفاع به کشاندن آمریکا به یک جنگ دیگر مقاومت کرد. ویلیام اینبودن خاطرنشان میکند که دولت باراک اوباما در طول دو سال گذشته مهار پنتاگون یا وزارت دفاع را در صدر اولویتهای خود قرار داده و کوشیده است از گسترش دامنه دخالت آمریکا در جنگ افغانستان یا شروع یک جنگ دیگر (ایران) جلوگیری کند. به نظر میرسد که مقامات دولت فعلی آمریکا دچار این برداشت نادرست هستند که گویا پنتاگون مسئول شکستهای بزرگی نظیر جنگ ویتنام است و بنابراین یکی از موفقیتهای باراک اوباما را مهار دستگاه نظامی کشور قلمداد میکنند. اما حقیقت این است که تصمیمگیری برای جنگ یا عملیات نظامی در انحصار وزارت دفاع چه مقامات نظامی و چه مقامات سیاسی آن نیست. دیدگاههای فرماندهان نظامی آمریکا درست مثل سیاستمداران در مورد هر عملیات یا جنگ احتمالی میتواند کاملا متقاوت باشد. دولت فعلی آمریکا باید این برداشت نادرست از نقش وزارت دفاع و تشکیلات نظامی را تصحیح کند. ارتش آمریکا خواستار یکپارچگی و همراهی کامل دستگاه سیاسی کشور با وظایف ارتش، حمایت مالی و تدارکاتی کافی و مهمتر از همه وفاداری کل قوا (شخص رئیس جمهور) به پیروزی در جنگهایی است که ارتش به آن اعزام میشود. ج: سیاست خارجی اولویت اصلی نیست. ویلیام اینبودن در ادامه تحلیل خود در مجله «فارن پالسی» مینویسد اگر حوادث سهماهه اخیر از جمله گسترش موج انقلاب و اعتراضات گسترده در جهان عرب، بحران لیبی و فاجعه زمینلرزه و سونامی در ژاپن را در نظر بگیریم خواهیم دید که سخنرانی باراک اوباما در ماه ژانویه خطاب به نمایندگان مجالس قانونگذاری آمریکا از منظر سیاست خارجی بسیار ضعیف بود. ولی این همان باراک اوبامایی است که در کارزار انتخابات ریاست جمهوری خود توجه به امنیت ملی در چهارچوب امنیت بینالمللی را از اهداف اصلی خود معرفی میکرد. به نظر میرسد که دولت فعلی آمریکا به خاطر مشکلات سیاست داخلی و گستردگی مشکلات ناشی از بحران اقتصادی تمایل ندارد که به سیاست خارجی توجه چندانی داشته باشد. شاید همین توجه ناکافی دلیل تاخیر و تعلل دولت آمریکا در مواجهه با بحرانهای اخیر در منطقه خاورمیانه است. پرزیدنت اوباما فارغ از دیدگاهها و تمایلات شخصی خود، باید اداره امور در دورانی بسیار متلاطم در سطح جهان را به خوبی پیش ببرد. مجالس قانونگذاری، مردم آمریکا و جهان به طور کلی باید در مورد مسائل مهم و حیاتی دیدگاهها و راهکارهای وی را بشنوند. او باید فعالتر از گذشته نقش آمریکا و چگونگی هدایت و رهبری این رویدادها توسط آمریکا را برای همگان تشریح کند.
خبرگزاری رويترز از قول يک منبع در دولت تونس گزارش داد که اين کشور، دارايی های خانواده معمر قذافی در تونس را مسدود کرده است. بر پايه اين گزارش، معمر قذافی و پنج عضو خانواده او، مشمول اين تصميم دولت تونس قرار گرفته اند. اين منبع تونسی گفت که اقدام دولت اين کشور در راستای تصميم سازمان ملل متحد برای مسدود کردن دارايی های خانواده قذافی صورت گرفته است. آمريکا و اتحاديه اروپا نيز دارايی های خانواده قذافی را مسدود کرده اند.
رئيس پليس دبی روز پنجشنبه اعلام کرد که تلاش برای قاچاق ۱۶ هزار قبضه اسلحه از ترکيه به يمن را با شکست روبرو کرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی با اعلام اينکه قرار بود اين سلاح ها به استان «صَعدَه»، در شمال يمن ارسال شود، افزود: به طور قطع، دولت يمن گيرنده اين سلاح ها نبوده است. رئيس پليس دبی همچنين گفت که در اين ارتباط، يک تبعه ترکيه و پنج تبعه کشورهای عربی که مقيم دوبی بودند، بازداشت شده اند. ارزش اين محموله سلاح بيش از چهار ميليون دلار بوده است.
ایلان برمن، از پژوهشگران ارشد «شورای سیاست خارجی» و از تحلیلگران سرشناس سیاست خارجی آمریکا، در مقالهای با اشاره به پیام نوروزی باراک اوباما به ملت ایران نتیجه گرفته است که دولت فعلی آمریکا علاقه و توجه بیشتری به مسئله آزادی در ایران دارد.ایلان برمن، از پژوهشگران ارشد «شورای روابط خارجی آمریکا» و از تحلیلگران سرشناس سیاست خارجی آمریکا، در مقالهای با اشاره به پیام نوروزی باراک اوباما به ملت ایران نتیجه گرفته است که دولت فعلی آمریکا علاقه و توجه بیشتری به مسئله آزادی در ایران دارد. ایلان برمن در مقدمه گفتار خود در وبسایت «فوربز» مینویسد که پیام ویدئویی باراک اوباما به مناسبت عید نوروز در حمایت از نیروهای مخالف حکومت و در مقابله با رژیم سرکوبگر حاکم بر ایران بیانگر موضعی بسیار قاطع بود. او در ادامه بخشهایی از پیام رئیس جمور آمریکا را نقل میکند. پرزیدنت اوباما در بخشی از پیام خود خطاب به مردم ایران گفت که سرکوب شدید جنبش اعتراضی و خودجوش مردم که از زمان برگزاری انتخابات تقلبی ریاست جمهوری در بهار سال ۲۰۰۹ در سراسر ایران آغاز شد، نشان میدهد که محمود احمدینژاد و حکومت ایران بیش از آن که حقوق مردم را محترم بشمارند به فکر حفظ قدرت هستند. در بخش دیگری از این پیام گفته میشود که حکومت ایران در دو سال اخیر کارزاری گسترده برای سرکوب و آزار مخالفان به راه انداخته و دست به سرکوب مردم ایران، پیر و جوان، زن و مرد، دارا و ندار، زده است. در این مدت صدها دگراندیش و مخالف سیاسی به زندان افتاده، افراد بیگناه ناپدید شده، صدای روزنامهنگاران خفه شده، زنان شکنجه شده و حتی افراد زیر ۱۸ سال به اعدام محکوم شدهاند. اما به گفته باراک اوباما، «چنین اقدامات و سیاستهایی نه نشانه قدرت، که نمایانگر ضعفاند». ایلان برمن در ادامه تحلیل خود تاکید میکند که مضمون و لحن پیام نوروزی امسال رئیس جمهور آمریکا با پیام سال گذشته او بسیار متفاوت بود. در پیام قبلی رئیس جمهور آمریکا مشروعیت نظام اسلامی حاکم بر ایران را زیر سوال نمیبرد. اما از پیام امسال وی چنین برمیآید که بالاخره پس از مدتها تاخیر دولت فعلی آمریکا دریافته است که مشکل اصلی در مورد ایران ایدئولوژی مذهبی و افراطی حاکمان این کشور است. اما دولت آمریکا در این مورد دقیقا چه میتواند بکند؟ تاکنون سیاستگذاران در واشینگتن به درک نقاط ضعف و شناخت راههای تضعیف حکومت اسلامی ایران علاقه چندانی نشان ندادهاند. درست برعکس، جوهره سیاست آمریکا و متحدان غربیاش در مقابل ایران استفاده از امتیازدهی دیپلماتیک و اعمال فشار اقتصادی با هدف تغییر رفتار حکومت ایران بوده است. اما این تلاشها برای تشویق میانهروی در حکومت ایران از این جهت به هیچ نتیجهای نرسیده است که به ایدئولوژی افراطی حاکمان بر ایران توجه ندشته است. ایلان برمن در ادامه تحلیل خود در وبسایت مجله معتبر «فوربز» یادآوری میکند که رژیمهای ایدئولوژیک و برآمده از جنبشهایی گسترده مثل نمونه جمهوری اسلامی ایران برای بقای خود به زنده نگاه داشتن این جنبشهای سیاسی و ایدئولوژیک نیاز دارند. تنها راه موثر متوقف کردن یا شکست دادن چنین جنبشی جایگزینی آن با یک جنبش ایدئولوژیک و سیاسی دیگر است. رهبران ایران که در نتیجه انقلاب سال ۱۹۷۹ به قدرت رسیدند برای تثبیت حکومت خود از همان روز اول تمام مظاهر فرهنگی و تاریخی ناسیونالیسم ایرانی را مورد حمله قرار داده و به جای آن برداشت خود از مذهب شیعه را جایگزین کردند. در ایران تعطیلاتی شبیه به عید نوروز به مرور کمرنگتر شده و در مقابل مناسبتهای مذهبی رونق گرفته است. مدتی طولانی نامگذاری کودکان با اسامی مرسوم در ایران قبل از اسلام مثل کوروش یا داریوش ممنوع بود. حکومت اسلامی حتی سعی کرد آرامگاه کورش را نابود کند. ایلان برمن میافزاید که با توجه به تاریخ باستانی سرزمین ایران یک چنین اقداماتی برای حفظ حکومت ایدئولوژیک و اسلامگرای فعلی در ایران طبیعی به نظر میرسد. سنت و تاریخ حکومت اسلامی سابقه چندانی ندارد و بنابراین در ذهن تاریخی ایرانیان فاقد مشروعیت است. دقیقا به خاطر ضعف خود در رقابت با ناسیونالیسم باسابقه ایرانی است که آیتاللهها راهی جز نابود کردن آن نمیبینند. غرب از این مسئله باید درسی بسیار مهم بگیرد و آمریکا با تاکید بر قدمت و محبوبیت ناسیونالیسم (ملیگرایی) ایرانی میتواند یک بدیل ایدئولوژیک بسیار نیرومند در برابر حکومت فعلی آیتاللهها را تقویت کند. علاوه بر این آمریکا با این روش میتواند به بسیاری از مردم عادی در ایران نشان دهد که با تاریخ آن کشور آشناست و از مبارزه آنها برای آزادی حمایت میکند. ایلان برمن در پایان مطلب خود در «فوربز» مینویسد که دولت آمریکا با پیام نوروزی باراک اوباما اولین گام را در این راستا برداشته است. باراک اوباما در بخشی از پیام نوروزی خود به جمعیت جوان ایران گفت: «شما هم عظمت ایران باستان و هم نیروی لازم برای شکل دادن به کشوری که با خواستههای شما انطباق داشته باشد را در وجود خود دارید.» دولت آمریکا اکنون دریافته است که این واقعیت بهترین راه تبریک نوروز به ایرانیان است.
آلن ژوپه، وزير خارجه فرانسه، روز پنجشنبه اعلام کرد که حملات هوايی ائتلاف عليه ليبی موفقيت آميز بوده است و تا زمانی که لازم باشد، ادامه خواهد يافت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی اين موضوع را که غيرنظاميان هدف اين حملات قرار داشته اند، رد کرد و گفت: حملات نيروهای ائتلاف تنها متوجه اهداف نظامی است. وزير خارجه فرانسه تاکيد کرد که اين حملات هوايی با هدف حفاظت از جان غيرنظاميان ليبی در برابر حملات نيروهای وفادار به معمر قذافی صورت می گيرد. آقای ژوپه همچنين گفت: فرانسه علاقه مند است که مسئوليت اِعمال قطعنامه شورای امنيت سازمان ملل متحد برای ايجاد منطقه پرواز ممنوع در ليبی به پيمان ناتو واگذار شود.
خبرگزاری فرانسه روز پنجشنبه گزارش داد که نيروهای امنيتی فلسطينی، دو عضو ارشد سازمان جهاد اسلامی را در شمال کرانه باختری رود اردن بازداشت کرده اند. اين خبرگزاری از قول شاهدان عينی و گروه حماس نوشت که اين دو در شهر «جنين» بازداشت شده اند. اين بازداشت ها يک روز پس از شليک راکت از سوی سازمان جهاد اسلامی در نوار غزه به جنوب اسرائيل صورت گرفته است. منابع امنيتی و دولت خودگردان فلسطين از تاييد يا تکذيب اين خبر خودداری کرده اند.
سنديکای کارگران نيشکرهفت تپه، با انتشار بيانيه ای به مناسبت فرارسيدن نوروز، از تصميم شورای عالی کار برای افزايش ۲۷ هزار تومانی حداقل دستمزد ماهانه کارگران برای سال جاری انتقاد کرد و آن را ناچيز و غيرمنطقی دانست. شورای عالی کار در روزهای پايانی سال گذشته، ۱۱ و شش دهم درصد به حداقل دستمزد ماهانه کارگران اضافه کرد. اين تصميم با انتقاد ساير تشکل های کارگری مانند سنديکای کارگران شرکت واحد اتوبوس رانی تهران و حومه و اتحاديه آزاد ايران مواجه شده است. سنديکای کارگران نيشکرهفت تپه در بيانيه خود خواستار "افزايش دستمزد کارگران بر پايه نرخ واقعی تورم به منظورايجاد يک زندگی انسانی" شد.
بر اساس گزارشها، هکرها در تلاش برای هدایت کاربران به نسخه جعلی چند پایگاه معتبر اینترنتی، به چندین گواهینامه دیجیتال یک شرکت امنیت وب دسترسی پیدا کردهاند. حملهای که «به نظر میرسد» ایران ساماندهنده آن است.گزارشها حاکی است که هکرها در تلاش برای هدایت کاربران اینترنتی به نسخه جعلی چندین پایگاه معتبر اینترنتی، به چندین گواهینامه دیجیتال یک شرکت امنیت وب دسترسی پیدا کردهاند. حملهای که بر اساس اعلام این شرکت امنیت وب، «به نظر میرسد» از سوی جمهوری اسلامی سامان داده شده است. شرکت «کومودو» در نيوجرسی آمريکا که گواهینامههای دیجیتال در زمینه تأييد هويت کاربران اينترنتی صادر میکند، گفته که دستکم ۹ مورد از چنین حملاتی ردیابی شده که با توجه به پيچيدگی آن ممکن است کار جمهوری اسلامی ایران باشد. اين شرکت می گويد در حملات ۱۵ مارس، گواهینامههایی برای نسخه جعلی سامانه ایمیل گوگل موسوم به جیميل، صفحه ورود کاربران ياهو، وبسایتهایی متعلق به شرکت مايکروسافت، مرورگر موزيلا فايرفاکس و نيز شبکه تلفنی اينترنتی اسکايپ در دسترس هکرها قرار گرفته است. چنین گواهینامههایی به کسانی که آن را در اختیار دارند اجازه میدهد که تحت شرایطی با جعل نسخه امن این وبسایتها، به اطلاعات رمزگذاری شده دسترسی پیدا کنند. برای مثال اگر کسی در ايران بخواهد به حساب کاربری خود در ياهو دسترسی پيدا کند، به يک وبسايت جعلی هدايت میشود و به اين وسيله کسانی که دست در این اقدام دارند میتوانند به حساب کاربری و رمز عبور او دسترسی پیدا کنند. شرکت کومودو گفته که هنوز مشخص نيست چند کاربر در ايران ممکن است در دام چنین ترفندی افتاده باشند و همزمان اعلام کرده است که تا کنون ۹ گواهینامه دیجیتال جعلی، از جمله یک مورد مرتبط با وبسایت لایو، وابسته به مایکروسافت را لغو کرده است. کومودو میگويد از آن جايی که اين شرکتها فقط خدمات رايگان ارائه میدهند و خدمات ارتباط و انتقال مالی ندارند، میتوان نتيجه گرفت که مهاجمان قصد داشتند فقط اطلاعات و مشخصات را به دست آورند و قصد سرقت مالی نداشتهاند. شرکت کومودو همچنین اعلام کرده که ساعاتی پس از اين حمله، توانسته آن را رديابی کند و تمامی گواهینامههای جعلی صادر شده را لغو کرده است. اين شرکت امنیت اینترنت میگويد: «هکرها از طریق به دست آوردن شناسه کاربری و رمز عبور یکی از واحدهای اروپايی این شرکت، توانستهاند با ورود سیستم آن، به گواهینامههای جعلی دسترسی پیدا کنند.» کومودو همچنبن اعلام کرده است «اين حمله کار مهاجم يا مهاجمانی است که از حمايت مالی و فناوری دولتی و حکومتی برخوردارند چرا که چنين حملهای نياز به منابع اساسی و پايهای و اطلاعاتی اينترنتی در ايران دارد.» اين شرکت امنیت اینترنت میگويد گرچه مهاجم نتوانسته به جايی برسد، ولی به احتمال زياد برای سرقت مشخصات کاربری شهروندان ايران به اين کار دست زده است. سینت که وبسایتی اطلاعرسان در زمینه اینترنت و تکنولوژیهای جدید است در گزارشی در این باره یادآور شده است که چنین حملههایی «برای حکومتی مانند ایران این کار شدنی بود، زیرا سامانه مخابراتی و زیرساختهای آن را در اختیار دارد. اما نباید فراموش کرد که اثر چنین حملههایی محدود است.» وال استریت جورنال نیز در گزارشی در این مورد یادآوری کرده است که ايران حدود ۲۰ ميليون کاربر اينترنتی دارد و کارشناسان اينترنتی میگويند جمهوری اسلامی در تلاش است با توجه به وقوع ناآرامیهای اعتراضی در کشورهای خاورميانه و شمال آفريقا، حوزه شبکههای اجتماعی و فعاليت اينترنتی را کنترل کند. این روزنامه آمریکایی مینویسد که دفتر نمايندگی ايران در سازمان ملل به پرسشهای خبرنگارش در این زمینه واکنش نشان نداده ولی مقامات جمهوری اسلامی همواره به «جنگ نرم» غرب و حملات «دشمنان نظام» اشاره کردهاند. وال استریت جورنال ادامه میدهد اینکه ایران درگیر این حملات باشد، نشانگر آن است حکومت جمهوری اسلامی، تلاشهای خود برای نظارت اکترونیک بر شهروندان ایرانی را افزایش داده است. حکومت ایران پیشتر در جریان وقایع پس از انتخابات مناقشهبرانگیز ریاست جمهوری در سال ۸۸، به چارهاندیشی در مورد قدرت روزافزون شبکههای اجتماعی و اینترنت در بسیج مخالفان خود پرداخت و از همان زمان بود که یک ارتش سایبری برای هک و دستکاری در وبسایتهای مخالف خود سامان داد. کابوسی در فضای مجازی وال استریت جورنال به نقل از «ميکو هيپونن» رئيس يک شرکت امنيت اينترنتی در فنلاند میگويد: «اين حمله مثل يک کابوس میماند. شرکتهای اينترنتی در مقابل سرويسهايی که ارائه میدهند بايد بتوانند امنيت کاربران را حفظ کنند. اگر اين کار را نتواند انجام دهند، تقريباً میتوان گفت همه چيز از دست رفته است.» آقای هايپونن اضافه کرده است که «اين اقدام، حملهای از سوی يک هکر معمولی نيست. اين يک حمله با برنامه است که بايد از قبل طراحی شده و به دقت اجرا شده باشد.» از میان شرکتهایی که وبسایتهای آنها موضوع این این حمله بوده، مايکروسافت میگويد یک بسته ارتقای امنیتی برای کمک به حافظت در قبال این گواهینامهها جعلی ارائه کرده است. شرکت یاهو و شرکت تلفن اينترنتی اسکايپ گفتهاند که شرايط را زير نظر دارند و اسکایپ تأکید کرده است که هيچ فعاليت مشکوکی نديده است. شرکت موزيلا، تولیدکننده مرورگر فايرفاکس حاضر نشده رسماً در اين زمينه واکنشی نشان دهد اما منابع نزدیک به آن میگویند: نسخههای ۴.۰ و ۳.۵ این مرورگر بهروز شدهاند تا بتوانند این گواهینامههای قلابی را تشخیص داد و به طور خودکار آنها را رد کنند گوگل نیز مرورگر اینترنتی خود موسوم، به کروم، را در مواجهه با این موضوع بهروز کرده است. اما همزمان شرکت تولدیکننده مرورگر اپرا گفته است که گرچه ۹ گواهینامه جعلی صادر شده را در فهرست سیاه خود قرار میدهد اما مرورگر اپرا نیاز به ابزاری ویژه برای مواجهه با چنین حملهای ندارد.
تنها یک روز پس از آنکه شبهنظامیان فلسطینی از غزه اقدام به پرتاب دهها راکت و خمپاره به خاک اسرائیل کردند، جنگندههای اسرائیلی نیز اهدافی را در این منطقه تحت کنترل فلسطینیها مورد حمله قرار دادند.تنها یک روز پس از آنکه شبهنظامیان فلسطینی از غزه اقدام به پرتاب دهها راکت و خمپاره به خاک اسرائیل کردند، جنگندههای اسرائیلی نیز اهدافی را در این منطقه تحت کنترل فلسطینیها مورد حمله قرار دادند. حماس میگوید که حملات روز پنجشنبه جنگندههای اسرائیلی، تونلهای مرزی میان غزه و مصر و نیز یکی از اردوگاههای آموزشی در داخل غزه را هدف قرار داده است. حمله دیگری نیز یک مبدل برق در منطقه غزه را هدف قرار داد که به گفته شاهدان عینی، منجر به قطع گسترده برق در منطقه شده است. همچنین یک سخنگوی ارتش اسرائیل به رویترز گفته است که جنگندههای اسرائیلی «گروهی از تروریستهای فلسطینی که سرگرم پرتاب راکت به سوی اسرائیل بودهاند» را هدف قرار دادهاند. با این حال رویترز به نقل از منابع پزشکی گزارش کرده است که در جریان این حملات کسی آسیب ندیده است. رویترز همچنین یادآور شده است که حماس پیش از این حملات از نیروهای خود خواسته بود که محل خدمت خود را ترک کنند. حملات پیشین اسرائیل در روز سهشنبه به کشته شدن پنج شبهنظامی فلسطینی و چهار غیرنظامی از جمله سه کودک منجر شده بود. منابع نظامی در اسرائیل گفتهاند که حملات هوایی روز پنجشنبه در پاسخ به راکت پراکنی شبهنظامیان فلسطینی بوده است و وزیر دفاع شهری اسرائیل در گفتوگویی با رادیو اسرائیل این حملات موشکی را به حماس نسبت داده است. در مقابل حماس که مستقیماً در مورد حملات موشکی روز چهارشنبه اظهار نظر نکرده، گفته است حملات موشکی که در هفتههای اخیر ترتیب داده در پاسخ به حملات هوایی اسرائیل به منطقه غزه بوده است. روز چهارشنبه دهها راکت و خمپاره از سوی غزه به نواحی جنوبی اسرائیل شلیک شد که برخی از این راکتها به مناطق شهری بئرشبع و اشدود که فاصلهای نزدیک به ۴۰ کیلومتر از مرز غزه دارند، نیز رسید. علاوه بر حملات راکتی که در چند روز اخیر در جریان بوده است، بعد از ظهر روز چهارشنبه نیز انفجار يک بمب در شهر بيتالمقدس (اورشليم) به مرگ يک زن و زخمی شدن حدود چهل نفر ديگر منجر شد. پلیس اسرائیل این بمبگذاری را به شبهنظامیان فلسطینی نسبت داده است. بمبگذاری روز چهارشنبه، نخستین حمله از نوع در شهر بیتالمقدس از سال ۲۰۰۴ به این سو بوده است. اسرائیل میگوید که زنی که در جریان این بمبگذاری کشته شده، یک توریست بوده است و بریتانیا تأیید کرده است که این زن تابعیت بریتانیایی دارد. در همین حال گروه شبهنظامی جهاد اسلامی، روز پنجشنبه اعلام کرد که در ارتباط با بمبگذاری روز چهارشنبه، دو تن از رهبرانش در منطقه اشغالی کرانه باختری، توسط نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین بازداشت شدهاند. هنوز هیچ گروهی مسئولیت این بمبگذاری را که در نزدیکی یک ایستگاه اتوبوس رخ داد بر عهده نگرفته است. خبرگزاری رویترز یادآور شده است که روند صعودی خشونتها در مرز غزه در روزهای گذشته بر نگرانیها در مورد آغاز جنگی دیگر میان اسرائیل و گروه حماس که کنترل غزه را در دست دارد افزوده است.
مدير كل امور بينالملل جشن جهانی نوروز در ایران، حضور روسای جمهوری تاجيكستان، افغانستان، تركمنستان، ارمنستان و عراق، و معاون نخست وزیر قرقيزستان، ولیعهد قطر، وزیر خارجه عمان و يكی از مقامات جمهوری آذربايجان را در این جشن قطعی دانسته است. به گزارش خبرگزاری دولتی ايرنا، محمد رضا فرقانی، ملاقات این مقامات با آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، برگزاری اجلاس در تالار وحدت و سخنرانی این مقامات پيرامون نوروز، دیدار آنها با محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری اسلامی، تصويب بيانيه اين گردهمايی و افتتاح دبيرخانه بزرگداشت نوروز در تهران را از مهمترين برنامههای اين اجلاس برشمرده است. وی همچنین افزوده است، مراسم ويژه ای نيز در سازمان ملل برای بزرگداشت نوروز از سوی نمايندگی جمهوری اسلامی با همكاری تاجيكستان و افغانستان برگزار خواهد شد.
یک سرباز آمریکایی در توطئهای به اتفاق چهار سرباز دیگر برای قتل غیرنظامیان افغان، پس از اینکه گفت " نقشه، کشتن مردم بود" به ۲۴ سال زندان محکوم شد. قاضی دادگاه نظامی در ایالت واشنگتن گفت قصد داشت « جرمی مورلاک » را به حبس ابد با احتمال عفو مشروط محکوم کند اما مقید به وعده مشروط و دادخواست است. این سرباز ۲۲ ساله، فرد کلیدی در تحقیقاتی است که در مورد جنایات جنگی صورت می گیرد. در این تحقیقات که دربرگیرنده بیش از ده عضو جوخه این سرباز آمریکایی است، برخی از جدیترین اتهامات جنایی در جنگ افغانستان مطرح شده است. « جرمی مورلاک » متهم شده بود که در قتل سه مرد غیرمسلح افغان که در ماههای ژانویه، فوریه و مه سال ۲۰۱۰ در استان قندهار روی داد، نقشی اصلی را ایفا کرده است.
بگفته پلیس پاکستان، یک مهاجم انتحاری بوسیله خودرویی بمبگذاری شده با هدف گرفتن یک اداره پلیس در شمال غربی پاکستان، دستکم پنج تن را کشته است. یک مقام ارشد پلیس پاکستان گفت، بیش از بیست تن نیز در حمله انتحاری روز پنجشنبه زخمی شده اند. وی قربانیان این حمله را یک افسر پلیس و چهار عابر ذکر کرد. این حمله انتحاری در نزدیکی مناطق قبایلی پاکستان روی داده که همجوار مرز افغانستان بوده و مکان نشو و نمای القاعده، طالبان و شبه نظامیان محلی شناخته می شود.
گروههای اضطراری در نیروگاه هستهای زلزله زده ی فوکوشیمای ژاپن بار دگر به ماشینهای آتش نشانی متوسل شده اند. صبح پنجشنبه، برخاستن بخار سفید از چهار رآکتور این نیروگاه مشاهده شد. کارمندان، روز چهارشنبه بدنبال بالا آمدن دود سیاهی از رآکتور شماره ۳، از آن خارج شدند. در همین حال، سازمان ایمنی هستهای ژاپن میگوید، تکنیسینها روز پنجشنبه جریان برق را در قسمتی از اتاق فرمان رآکتور شماره یک نیروگاه فوکوشیما برقرار ساختند. از سویی، مقامات ژاپن در خصوص آلودگی آب و مواد غذایی در آن کشور به تشعشعات رادیواکتیو هشدار داده اند.
نخست وزیر پرتغال، خوزه سوکراتس پس از رد تازهترین طرح ریاضت اقتصادی دولت اقلیتش در پارلمان آن کشور، از مقام خود استعفا داد. وی در پیامی تلویزیونی گفت، "جناح مخالف، شرایط اداره امور را از دولت گرفت." هر پنج حزب مخالف دولت در پارلمان پرتغال به طرح ریاضت اقتصادی رای منفی دادند. این بسته، چهارمین طرح دولت ظرف ۱۱ ماه گذشته بود. سوکراتس در تلاش بود، کسری بودجه را که از ۴/۹ درصد در سال ۲۰۰۹ به ۳/۷ درصد در سال ۲۰۱۰ کاهش یافته بود در سال جاری به ۶/۴ درصد برساند.
فرمانده هواپیماهای بریتانیایی که برفراز لیبی عمل میکنند گفته است که نیروی هوایی کلنل معمر قذافی " دیگر به عنوان یک نیروی رزمی وجود ندارد." با این وجود، تازهترین گزارشها حاکی است، تانکهای دولت، بیمارستان شهر مصراته را گلوله باران کرده اند. بگفته ساکنان مصراته، قتل عامی در این شهر در حال وقوع است و آتش تانک و توپخانه ساختمانها را ویران میکنند و تک تیراندازها از خفا، مردم را کور و بدون هدف آماج گلولههای خود قرار می دهند. یک سخنگوی شورشیان گفت، ۱۶ تن در مصراته و ۶ تن در حملات به شهر زنتان کشته شده اند. تائید این گزارشها از جانب منابع مستقل امکان پذیر نیست. جنگندههای ائتلاف، ضد هواییها در نزدیکی طرابلس و یک محوطه وفاداران قذافی در بیرون از شهر محاصره شده مصراته را بمباران کرده اند.
گزارش بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل در رابطه با نقض حقوق بشر در ایران به کشورهای عضو شورای حقوق بشر ارائه شد. معاون کمیسر عالی حقوق بشر، کیانگ وا کانگ که روز چهارشنبه این گزارش را ارائه کرد گفت، در ایران، سرکوب مدافعان حقوق بشر، فعالان حقوق زنان، روزنامه نگاران و مخالفان دولت شدت یافته است. وی همچنین به افزایش اعدام ها در ایران نیز اشاره کرد. دبیرکل سازمان ملل بار دیگر از تهران خواسته است تا به تعهد خود در مورد دعوت رسمی از گزارشگران حقوق بشر برای سفر به ایران, عمل کند. انتظار میرود در روزهای آینده، برای نخستین بار در شورای حقوق بشر سازمان ملل، قطعنامه ای در محکومیت مقام های ارشد جمهوری اسلامی به رای گذاشته شود.
مراسم چهلم محمد مختاری قرار است فردا در بهشت زهرای تهران برگزار شود. به گزارش سایت کلمه، خانواده محمد مختاری قصد دارند از ساعت ۳ بعدازظهر روز جمعه، این مراسم را بر سر مزار وی برگزار کنند. محمد مختاری، دانشجوی ۲۲ ساله، در تظاهرات ۲۵ بهمن ماه گذشته بضرب گلوله زخمی شد و سپس بر اثر جراحات شدید درگذشت.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر