Iran will host an international celebration of its new year next week despite critics who say it glorifies a pre-Islamic festival and will invoke memories of the last shah.
Opposition to the gathering for Nowruz, an ancient festival marking the start of the Iranian solar year and the coming of spring, shows the difficulties facing President Mahmoud Ahmadinejad as he tries to boost Iran’s standing in the region.
Ahmadinejad’s international affairs director said “Nowruz diplomacy” – spreading the goodwill message of what is Iran’s biggest holiday – would become a new “diplomatic doctrine” aimed at improving ties with Iran’s neighbors. But conservatives have criticized the ceremony on religious grounds, saying the Islamic Republic should not glorify a holiday which has pagan origins – a sensitive theme in Iran where Muslim festivals share the calendar with older, pre-Islamic feast days.
Opponents of Ahmadinejad, himself a hard-liner, have criticized his chief of staff, Esfandiar Rahim-Mashaie, for promoting an “Iranian school of thought” which they see as a challenge to Iran’s Islamic character.
Media reported that the ceremony was initially planned to be held in Shiraz, near the ancient Persian ruins of Persepolis – an idea that horrified clergy in the city. They said it was reminiscent of a lavish party staged there by the last Shah of Iran in 1971 to commemorate 2,500 years of the Persian Empire, which appalled many Iranians due to its excess. A group of clerics from Shiraz wrote to Ahmadinejad to say such an event would recall “bitter memories” of the monarchy, which was overthrown in the 1979 Islamic Revolution, and would be “a kind of cultural regression from the original Islamic culture.”
Reports that King Abdullah of Jordan had been invited also drew criticism from many politicians who see him as too close to Iran’s biggest enemy, Washington. The king would not now be coming, media later reported.
In addition, some politicians have said the clashes between Shi’ite demonstrators and the Sunni government in Bahrain, and the involvement of Saudi Arabia and the United Arab Emirates in quashing the protests, mean the time is wrong to host such a gathering of dignitaries from neighboring states. Bahrain’s crackdown on protesters from the Shi’ite Muslim majority has angered Iran, the main Shi’ite power in the Gulf, and it has warned the crisis could lead to wider conflict.
source: Reuters
The United Nations Human Rights Council has voted to appoint a special human rights investigator on Iran for the first time in 10 years.
Reuters reports that 22 members of the 44-member forum supported the motion sponsored by the U.S. and Sweden, while seven voted against it and 14 abstained.
The Council expressed grave concern over Iran's clampdown on dissidents and opposition figures and its surge in the use of the death penalty. They urged the Islamic Republic to cooperate fully with the UN envoy.
U.S. Ambassador Eileen Chamberlain Donahoe told the UN council that the U.S. and its allies are gravely concerned that the state of human rights is deteriorating in Iran.
Iranian representatives, however, condemned the council decision, calling it politically motivated and orchestrated by the U.S.
A report published yesterday by UN secretary general Ban Ki-moon describes the continued crackdown on Iran's opposition, including the arrest and imprisonment of journalists, lawyers and bloggers, and reports of torture and unfair trials. In his 18-page report, Ban Ki-moon condemns the execution of political prisoners, juvenile offenders and drug traffickers, and cautions that their numbers have increased. The report notes that the Iranian delegations did not give any clear response to the concerns of the UN secretary general and merely resorted to general statements and sloganeering.
source: Radio Zamaneh
"A dictatorship would be a heck of a lot easier…"
George W. Bush
We have been living under dictatorships for almost all human history. The question of dictatorship as a form of political organization (and its myriad iterations) has therefore concerned humanity since time immemorial. Political philosophy that appeared in ancient times is in a sense an intellectual endeavor to lay bare dictatorial tendencies and techniques and pave the way for a more anti-dictatorial regime, which (for lack of a better term) let us call 'democracy'. What is dictatorship? What are its different forms and the techniques they employ that help them all too often survive the most severe winters of popular discontent? In what follows I will dwell on these questions with random incursions here and there into past and present world politics.
The commonest form of dictatorship in ancient times could be called 'autocracy' or 'despotism', which forms when an absolutist ruler holds the royal scepter with no pretense to political freedom. Some ancient autocracies lasted for decades (the Greek Tyrannies and several Mesopotamian empires), some for centuries (Roman and Achaemenid Empires), and some for millennia (Byzantine Empire and Pharoanic rulership in Egypt). The ruling figures were replaced from time to time; intermittent periods of instability set in; but autocracy as a form of political organization has stayed the course up until our times.
Dictatorship, crudely defined, is a form of political organization with the ruler (dictator) at the pinnacle of political hierarchy wielding unconstrained power over the ruled. Dictatorships can be categorized from different perspectives; one is the sphere of influence they aspire to. From this perspective, Franz Neumann outlines three major dictatorial forms: 1. 'Simple dictatorship' which relies on the traditional techniques of naked force and terror through the institutions of army, police, and a judicial system that is subservient to the tyrant. 2. 'Caesaristic dictatorship' or authoritarianism, whereby the dictator mobilizes one segment of the population in order to have a 'popular base' at the expense of the others. 3. 'Totalitarian dictatorship' that self-evidently seeks, as Hannah Arendt put it, 'the permanent domination of each single individual in each and every sphere of life'. The three can overlap with one another from time to time. This categorization has its drawbacks, but is sufficient to paint the general picture at stake here with broad strokes. Now, let's focus on different dictatorial techniques that these three forms adopt:
Charisma among dictators is very common. Many, but not all, dictatorships emerge after a charismatic leader wins the hearts and minds of the majority, whose devotion for the "messianic" ruler makes them sleepwalk to nightmarish destinies. Mary Fullbrook calls this phenomenon 'participatory dictatorship'. Some examples include Hitler, Stalin, Robespierre and Napoleon, Gaddafi and Khomeini in the immediate aftermath of their triumphs in Libya and Iran, Mobuto in Congo, and Ceaușescu in Romania.
Many, but not all, dictatorships emerge after a charismatic leader wins the hearts and minds of the majority
The dictatorial leaders usually come into ascendency in a period of crisis, which they purport to have solved or be the solution of. Julius Caesar came to power in the tumultuous civil wars of the Roman Republic, Hitler in the financial and political crises of the Weimar Republic, Robespierre and Napoleon in the crises of the French revolution and the Reign of Terror respectively, Khomeini in the political crisis of the Pahlavi dictatorship, and so forth.
Those who cannot be won by charisma are either reduced to silence or crushed by an iron fist through the institutions of (secret) police and army. Terror, coercion, and brutality therefore become part and parcel of such regimes. Examples are anything but rare: Chile's Pinochet, Nicaragua's the Somozas, Iran's Shah, Khomeini and Khamenei, Egypt's Mubarak, Libya's Gaddafi, Mexico's Huerta, and the Argentine Videla.
Reserving the army for extreme cases, many dictatorships put on display their brute force via 'death squads' that unaccountably liquidate all dissent and thus provide the regime with 'plausible deniability', that is to say, the regime can claim innocence with respect to the horrendous acts. Examples of such paramilitary forces are: AAA (Argentina), Contra death squads (Nicaragua), and Basij (Iran).
If the military is at the top of the political hierarchy, the regime is called a 'militocracy' or 'military state'. Sarit in Thailand, the Argentine Revolution, and Franco in Spain were past and Burma and North Korea are present-day military states. Iran at this moment can arguably be called a semi-official military dictatorship.
Dictatorships almost without exception have a propaganda apparatus to produce political, ideological, religious, and historical 'myths' that are meant to 'cohere' the society and political system. Chomsky calls this technique 'manufacturing consent'. It is used by both dictatorial and democratic regimes to varying degrees and is achieved by means of exerting dominance over mass-communications and the educational system. State televisions in Iran, Saudi Arabia, and Syria are examples of propaganda mouthpieces.
Totalitarian regimes monopolize means of communications. This monopoly facilitates mass-hypnosis and the control of public discourse. It also assists dictators in drowning, marginalizing, or stigmatizing dissenting voices, and finally mobilizing different forces in the country for state enterprises (e.g. wars) when needed. Censorship becomes a norm. If that's not enough, persecution and murder of journalists would be the next measure.
Implementing a politics of fear and despair is another technique of such regimes. Fear is a by-product of naked violence, and despair that of the myth of invincibility of the system produced by the propaganda apparatus. The advantage of this technique is that it makes the aspiration for change look like a dangerous and hopeless enterprise to undertake, which often leads to a huge segment of the ruled population resigning themselves deterministically to their sorry fate.
Fear is a by-product of naked violence
Total control over the economy and the natural resources is another signature of dictatorships, their political economy, if you will. As a consequence, the middle class in such societies is attenuated and wealth is concentrated in the hands of the rich. A dictatorship of the rich is technically called a 'plutocracy'; Honduras with six rich families controlling the government is a current example. Examples of dictatorships controlling the natural resources are Taylor's dictatorship in the diamond-rich Liberia, and many oil-rich states in the Middle East.
Some dictators entrench themselves by serving the economic and military interests of a superpower while receiving a huge bribe-like share of profits for their service. Examples of client dictators are Egypt's Mubarak, Iran's Shah, Yemen's Saleh who all served or are serving American interests. Soviet 'satellite states' served USSR's interests.
Almost all modern sorts of totalitarian systems have a 'ritual of democracy', that is, subservient institutions such as parliaments, judiciary systems, political councils, and staged elections that are meant to give the system a façade of legitimacy. Some such puppet institutions are the Guardian Council in Iran, the Egyptian and Iraqi parliaments under Mubarak and Saddam.
Totalitarian regimes almost without exception have a one-party one-ideology system; if there is any other party, it is marginalized or banned from the political domain or pressured to play ball with the ruling party. Examples of such parties include the Baath Party in Syria and Communist Party in USSR.
All dictatorships forge a 'mythical identity' for themselves which is juxtaposed against an "evil other". This gives them the power to mobilize the country in its collective enterprises by invoking fear, distract the society in times of domestic crises by conjuring up the outside threat, and most importantly it provides the excuse to crush any kind of domestic dissent by identifying and persecuting dissidents as agents of that enemy. U.S. and USSR each for the other, the U.S. and Israel for the current Iranian regime, past colonizers (e.g. Italy, France, Britain) for the postcolonial dictatorships in Africa and Middle East (e.g. Gaddafi, Amin, Mobuto, and Taylor) are examples of the mythological "evil others".
Dictators at times take advantage of the diversity of their societies by selectively privileging one and collectively punishing other segments of the population (i.e. favoritism, as in Bahrain where the Sunni minority is favored over the Shia majority), or privileging their long-standing friends and associates (i.e. cronyism, as during Mubarak's rule), or by just privileging their own kith and kin (i.e. nepotism, as in Saudi Arabia as of now). The three techniques do most of the time overlap, as in the case of Iran at this moment.
The use of the above techniques in dictatorships is not enough per se; what completes them is a 'balancing act', which is added to the system when the despotic machine overheats. This helps the machine blow off some steam and not burn out. The most typical forms of such balancing acts are political and economic 'concessions': Saudi Arabia pumped money into the system when there were nascent signs of protest; the Jordanian King recently dissolved the government but himself and his family stayed in power; and the Algerian dictatorship recently lifted the state of emergency.
'State of emergency' or what Georgio Agamben and Carl Schmitt call the 'state of exception' is, put simply, the exclusive power of the sovereign ruler to go beyond the law in times of crises and suspend or constrain the rights of citizens in the name of security or suchlike public goods. Many dictatorships officially perpetuate the state of exception and thus stay in power for long; Algeria was in such a state for 19 years until last February; Mubarak ruled in the same fashion for thirty odd years; Syria has been in a state of emergency since 1963; and finally, Bahraini and Yemeni dictatorships declared a state of emergency last week.
Religion plays a very protean role in dictatorships. In theocracies, politics and governance are centered on religious decrees. The religious police become an oppressive apparatus. Iran and Saudi Arabia are two infamous theocratic dictatorships at this moment. In secular dictatorships (e.g. Shah, Mubarak, and Ben Ali) religion is brushed aside as a nuisance or threat for the obvious reason that it provides an arena of collective assembly and is potentially capable of mobilizing the masses. It therefore joins the opposition against the tyrant (e.g. Archbishop Romero against the Salvadoran military dictatorship in the 80s, Khomeini against the Shah, Muslim Brotherhood against Mubarak). Some dictatorships are not technically theocracies but opt for one official state religion and suppress other faiths. In such cases, religion with its universalist ideology and cosmic perspective functions as a homogenizing ghost for the despotic machine; Christianity for past European empires and Buddhism in Burma today are two such examples.
Surveillance, espionage, secret prisons, targeting individuals, torturing average citizens and dissidents by the secret police, and portraying any criticism and dissent as treason are a string of related techniques used by both dictatorial and (to a lesser and more sophisticated degree) democratic regimes.
The preceding dealt mostly with the techniques used by explicitly dictatorial regimes. But there is more to the story. We have more convoluted regimes with their own special techniques. One such regime is called 'inverted totalitarianism', a phrase coined by Sheldon Wolin, the American political philosopher, to describe American politics after WWII and Western societies in general. It is in simple terms the 'management or manipulation of democracy'. Other philosophers and scholars have applied similar concepts to Western societies: Theodor Adorno ('fake authenticity'), Norbert Elias ('the psychogenesis of self-discipline'), Hardt and Negri ('Empire'), Erving Goffman ('total Institutions'), Althusser ('ideological state apparatus'), Foucault ('societies of discipline and punish'), Zizek ('objective violence') and Deleuze ('societies of control'). Notwithstanding methodological and theoretical differences among them, the core thread that connects all these thinkers and their concepts is the argument that in Western societies 'privatism' (atomization or isolation of individuals from one another) has deteriorated social and public spheres. This gives the system enough leverage to control and discipline citizens, while simultaneously giving them the delusion of individuality and making them apathetic to or ignorant of things political, and quite content with the managed elections that they go through to choose between two essentially identical options: Pepsi or Coca Cola.
Needless to say, such a list cannot be exhaustive. There are several other perspectives from which one can categorize dictatorial regimes and enumerate their techniques. This piece was meant to provide a general introduction to the nature of dictatorships and outline the most outstanding techniques of control and oppression they opt for.
Click here to view the embedded video.
شاهرخ مشکینقلم، بازیگر تئاتر ملی فرانسه، عضو تئاتر کمدی فرانسز، طراح باله، رقصنگار و رقصندهی ایرانی ساکن پاریسه میهمان چهارمین قسمت از مجلهی تصویری دیدگاه است.
گفتوگوی ما با او در مورد تئاتر نیست. در مورد رقص است. چیزی که در ایران بهش می گن حرکات موزون.
در این گفتوگو از رد پای مردسالاری و زنسالاری و همینطور ریشههای مفهوم اعتراض در رقصهای اقوام مختلف ایرانی صحبت کردیم.
شاهرخ مشکینقلم، بنیانگذار گروه رقص نکیسا معتقد است فرم رقصِ مردهای ایرانی زنانه شده و زنانگیِ رقص مردها را یک واکنش روانی ناخودآگاه به شرایط حاکم در ایران میداند.
شاهرخ با این که به عنوان یک رقصنده و رقصنگار جهانی، روی بسیاری از رقص های مختلف جهان کار و مطالعه کرده می گه بعد از این همه سال هنوز از رقصیدن یک مفهوم عاجزه. چه مفهومی؟ از زبان خودش بشنوید.
شاهرخ، به نظرت چقدر رقصهای سنتی و بومی و قومی ایران چقدر بر اساس جنسیت طراحی شدهاند؟ چقدر مردانه یا زنانه هستند؟
رقصهای جنسی خیلی کم هستند. مثلا رقص چوب در خراسان، یا رقص شمشیر در جنوب ایران. رقصهایی هم داریم که فقط به وسیلهی زنها انجام میشوند؛ مثل رقصهای قشقاییها یا رقصهای شمالی، گیلکی و قاسمآبادی یا جنوب ایران که بیشتر میبینیم زنها انجام میدهند.
و فکر میکنی دلیلش چیست؟ اگر بخواهیم رقص را به عنوان یکی از دریچههای مردمشناختی به اقوام مختلف مردم ایران در نظر بگیریم به نظرت زنانه یا مردانه بودنِ رقصهای مناطق مختلف ایران چه دلیلی میتواند داشته باشد؟
فکر میکنم یکی از دلایل عمدهاش این است که ما یک جامعهی مردسالار در کلِ ایران داریم. حالا یک خطههای کوچکی در شمال ایران هستند که زنها زمام امور را در دست دارند…
و به خاطر همین رقصها در آنجا زنانهتر است؟
شاید، شاید. اتفاقا با هم بیشتر ترکیب میشوند.
و یا رقصهای کُردی حماسیتر و مردانهتر هستند؟
بله، بله. رقصهای کردی تنها جایی است که زنها و مردها در کنار هم میرقصند و خیلی جالب است که حرکت پاهایشان هم یکی است. یعنی همان حرکتهایی که در رقص کُردی پاهای مردها دارند، دقیقا شامل حرکت پای زنها هم میشود. اما بقیه مناطق تفکیک میشوند. یا چیزی که جالب است در بندر عباس رقصهای جنوب ایران (که به آن میگوییم رقص بندری) و تمام خطهی سواحل خلیج فارس، همانقدر زنانه هستند که مردانه هستند و همانقدر هم رقصهای مردانه، زنانه هستند. اگر دقت کنید میبینید این ناشی از تاثیر همان قومهای مهاجر آفریقایی است که قرنها پیش به این منطقه مهاجرت کردهاند و فرهنگشان را هم با خودشان نگه داشتهاند؛ حتی ریتم و حرکت و شمایلشان را حفظ کردهاند. و همان قدر آزادی در رقصهای جنوب ایران هست که در آفریقا وجود دارد؛ یا در کردستان به خاطر لب مرز بودنشان. هر چقدر از مرز دور میشویم و به سمت مرکز ایران میرویم محدودیت بیشتر میشود.
این مردسالاری و زنزدایی یا ضدزن بودن در ایران حتی روی رقص زنها هم تاثیر میگذارد و آن را در چارچوب مشخصی محدود میکند. به محض این که در رقص حرکت یک زن مقداری گستردهتر میشود به او میگویند: شلنگ تخته میاندازی. میگویند: تو باید ظریف برقصی، جلف نباش.
تمام این اصطلاحات رابرای زنها به کار میبرند تا آنها را داخل زندان و چارچوب بگذارند.
اما به غیر از رقصهای قومی و بومی که تو معتقدی زیر سایه مردسالاری شکل گرفتهاند رقصهایی که امروز در جشنهای مختلف ایرانیها وجود دارد یک مقدار غیرمردانه است و طوری است که مردها شرم دارند از این طور رقصیدن. به نظرت این طور هست یا نه؟
چیزی که برای من خیلی تعجبآور است این است که در ایران مردها وقتی میرقصند از زنها زنانهتر میرقصند. اوایل فکر میکردم یعنی ما این همه همجنسگرا در ایران داریم یا گرایشهای جنسی یکدفعه این همه پیشرفت یا پسرفت و تغییر کردهاند؟ ولی واقعیت این است که میبینیم این آقایانی که این همه زنانه میرقصند خیلی هم مرد هستند و چیزی که حتی هنوز در اروپا جا نیفتاده یعنی آن متروسکوئل بودن و داشتن گرایش یا میل جنسیِ شهرهای بزرگ که پسرها ابروهایشان را مرتب می کنند، به خودشان میرسند، دماغشان را عمل میکنند، به پوستشان رسیدگی میکنند، کرم ضدچروک میزنند، آراسته و پیراسته هستند و گرایشهای جنسیشان هم از قضا دگرجنسگرایی است و به زنان تمایل دارند. اما رقصهایشان رقصهای زنانهتری است. چهطور این اتفاق در ایران افتاده و چرا؟ چرا مردهایی که خیلی نیاز داشتند ظاهر و حرکاتی مردانه و لاتی داشته باشند تا توجه دخترها را به خود جلب کنند، الان متوجه شدهاند که شاید برعکس، برای این که دخترها پسرها را بپسندند احتیاج دارند آنها را به خود نزدیکتر حس کنند.
شاید بتوان گفت زنانه شدن رقص مردهای ایرانی واکنش دفاعی جامعه و یک واکنش تند نسبت به نداشتن امکان رقصیدن و واپس زدن این حکومت مهاجم و مستبد است
و فکر نمیکنی این اتفاق به خاطر نبود آموزش و فقدان نهادهای آکادمیک آموزش رقص است که رخ داده؟
به نظرم تنها یک عامل نیست. پدیدههای متفاوتی هستند که دست به دست هم میدهند و به یک موقعیتی در جامعه شکل میدهند. نمیتوان گفت فقط یک چیز است. نمیتوان گفت فقط نبود تربیت رقص علت این قضیه بوده است.
شاید بتوان گفت زنانه شدن رقص مردهای ایرانی واکنش دفاعی جامعه و یک واکنش تند نسبت به نداشتن امکان رقصیدن و واپس زدن این حکومت مهاجم و مستبد است.
نوعی واکنش تند نسل جوان نسبت به چیزهایی که از آن منع میشود و فکر میکنم این یک هویت نمادین دارد. تا این که بخواهیم آن را حاصل نبود تربیت رقص بدانیم.
یعنی این نوع از رقصها را نوعی واکنش روانی جامعه نسبت به شرایط موجود میدانی؟
یک جورهایی بله! حالا با این تحلیل منظورم این نیست که از نظر من این موضوع منفی است. من که آراستگی بیش از حد را نمی پسندم….
برای مردها؟
مرد یا دختر فرقی ندارد. من واقعا از بینیهای عمل شدهی زنها و موهای رنگ شده و… تا یک مدتی لذت نمیبردم؛ ولی چون این حرکتِ کاملا دفاعیِ دخترهای ایرانی در مقابل حکومت مستبد ایران است، آن را اکنون قبول دارم و برای آنها میپسندم. همانقدر که یک دختر سادهای را با بینیِ شرقی و موهای رنگ نشده در اروپا میپسندم و همانطور که یک زن میانسال را در غرب میپسندم که موهایش سفید شده، سینهها و یا باسنش را عمل نکرده است. همانقدر اینها را می پسندم که دخترها و پسرهایی که همه چیزشان در ایران دگرگون شده است. به خاطر این که من اصلا از نبود عکسالعمل بیزارم. نبود این عکسالعملهاست که باعث میشود جامعه پسرفت کند. فکر میکنم هر جامعهای به عکسالعمل نیاز دارد. اصلا فرم سوسیالیسم همین طور شکل میگیرد که تو نسبت به حکومتت و حتی خانوادهات عکس العمل نشان بدهی و در مقابل «باید»های آنها «نه» بگویی.
از هنر رقص به عنوان یک واکنش روانی یا اجتماعی صحبت کردیم، اما چقدر هنر رقص در شکل متعالی خود با مفاهیم اجتماعی و سیاسی در ایران پیوند خورده و به صورت یک هنر اعتراضی تبلور پیدا کرده؟
متاسفانه نمیتوانم با جزئیات بگویم. دو سه نفر در ایران دارند تلاش میکنند هنر رقص را زنده نگه دارند؛ مثل فرزانه کابلی یا چند تن از دوستان دیگرم که تازه با آنها آشنا شدهام. اما آنقدر اجازه ندارند حرکت کنند و کارهایشان ضبط شود. بسنده میکنند به اجرا در محافل خصوصی یا سفارتها.
مجبورند بروند زیر حرکات تئاترال یا زیرمجموعهی یک کار تئاتری قرار بگیرند و به قول خودشان به حرکات موزون تبدیل شوند. مثلا میبینیم پری صابری در تئاترهایی که میسازد از فرزانه کابلی میخواهد تا برایش طراحی حرکت یا صحنه کند. اما این فقط در حد یک زیرمجموعه است.
هستند، اما به اندازهی کافی اعتراضی نیست و نمیتواند باشد. به خاطر این که خفقان به حدی است که جلوی کوچکترین حرکتی گرفته میشود. و نان شبشان را از آنها میگیرند.
اینها فقط دنبال یک سری دستاویز میگردند که مثلا زن و مرد با دستمال با یکدیگر مرتبط باشند و حرکت کنند، پوششِ زنها به حدی احمقانه است که واقعا دیگر هیچ حرکتی نمیبینی. به قول مرجان ساتراپی می گفت: «ما در دانشگاه داشتیم آناتومی میخواندیم و بنده باید هیکل یک خانمی را ترسیم میکردم که هیکل آن خانم زیر چادر است. من چهطور باید بفهمم او زیر چادر چه شکلی است؟»
من چهطور میتوانم رقص آن خانم را زیر آن پوشش گل و گشاد حدس بزنم و مثلا از فلان حرکتش لذت ببرم و به خودم بگویم چقدر روی فلان حرکتش فکر شده است. آنها مجبورند بیشتر مواقع پارچهها را به حرکت دربیاورند تا خودشان را. حرکتِ رقص شده حرکت البسه و پارچهها؛ البته میتواند جالب باشد اما به شرطی که خواست خود هنرمند باشد و هنرمند بخواهد دقیقا پارچهها را به حرکت دربیاورد. ولی وقتی مجبورم و چارهای جز به حرکت درآوردن پارچه ها ندارم قضیه فرق میکند.
من نمی توانم آزادی را برقصم. و هیچ وقت هم به آن دست نخواهم یافت به خاطر این که از جایی آمدم که متاسفانه اصلا کلمه آزادی معنی ندارد
نمی گویم اعتراض در رقصهای امروز ایران وجود ندارد. هست و خیلی هم خوب است. و خیلی هم مفتخرم به این اعتراضِ پرجسارت و شجاعانهی همکارانم در ایران. ولی در حدی نیست که بتوانم به صورت یک گزارش تحقیقاتی از آن حرف بزنم. در این حد است که تماشاچی وقتی از سالن بیرون رفت بگوید: دیدی سایههای رقصندهها در فلان موقعیت یکدیگر را بوسیدند یا سایه دستهایشان درهم فرورفت! بله از این دست کارها وجود دارد. کارهایی که باید زیر ذرهبین و میکروسکوپ پیدا کرد و تحلیلشان کرد. متاسفانه میزان اطلاعات من در این مورد به حدی نیست که بتوانم در مورد آن آزادانه اظهار نظر بکنم.
با توجه به این که ما اسناد مکتوب یا تصویری از پیشینهی رقص در ایران نداریم آیا تا به حال به این موضوع فکر کردی در رقصهای خودت آرشیو یا موزهای از رقصهای بومی، قومی و ملی ایران به وجود بیاوری؟
راستش من حدود 15 سال پیش کار روی رقصهای فولکلوریک ایران را آغاز کردم اما خیلی سریع از آن دلزده شدم.
چرا؟
به خاطر این که بومیها و قومیتهای ما دارند رقص خودشان را انجام میدهند و آن را سینه به سینه به نسلهای بعد از خودشان منتقل میکنند. من با تکرار آن خدمتی به جامعه نمی کنم. من به عنوان یک رقصنده نیاز دارم از جای دیگری استنشاق شوم.
به نظرت برای این که رقصهای بومی و قومی ما قابلیت اجرا در ابعاد جهانی را پیدا کنند از چه مسیری باید عبور کنند؟
اگر ما رقص کردی را بخواهیم مثال بزنیم از آنجا که رقصهای کردی خوشبختانه وابسته به جغرافیای ایران نیستند، شانس بیشتری برای گسترش و رشد دارند. آن چه که رقص کردی ایران را نجات داده رقص کردیِ ترکیه و عراق و سوریه و کردهای دیگر اماکن ایران است. رقص کردی ما کم رنگ است.
چرا؟
به خاطر این که تعداد پاهایش محدود است. در صورتی که بلافاصه تا از خاک ایران بیرون میروی میبینی رقص کردی 500 حرکت پای دیگر هم دارد. و این حرکات را فستیوالهای فولکلوریک دارند اجرا میکنند. بنابر این احتیاجی نیست من بیایم به اینها جلوه بدهم یا روی آنها کار کنم. اتفاقا 15 سال پیش روی 300 پای رقص کردی از تمام خطههای کردنشین کار کردم. اما آخر سر اینها حکم کار کردن روی آبنبات را دارد. یک غذای کامل نیست.
پس در واقع تلفیق رقصهای بومی با گونههای نزدیک به خودشان را یکی از راههایی میدانی که میتواند به عنوان یک تکنیک به توسعه و گسترش ساختار رقص برای یافتن قابلیت اجرای جهانی کمک کند؟
مسلما، من اصلا از تلفیق خوشم می آید، این که از یک چیزی الهام بگیری و آن را با چیز دیگری ترکیب کنی و چیز نویی بسازی و چه بهتر که این دادهها ریشههای اصیل و سنتی باشند که واقعیت دارند. برای این که من چیز دیگری ندارم. بنابر این الهام گرفتن و تلفیق کردن سنتهای فولکلوریک و بومی با ذهنیت مدرن و امروزی میتواند بسیار خوب باشد و پرانتز یا بادبزن انتخاب ما را بازتر کند. من که در فرانسه بزرگ شدهام اگر بخواهم روی رقص کردی کار کنم به گونهی دیگری به آن خواهم پرداخت تا بچهای که در سوئد و با فرهنگ آن جامعه بزرگ شده است. او این رقص را با ریشههای تربیت و فرهنگ سوئدی خود ترکیب خواهد کرد. رقص ترکی یا کردی در ترکیب با فولکلورِ آمریکا یک طور دیگر ترکیب میشود یا با فرهنک کشورهای آمریکای جنوبی. و این باعث میشود جلوههای متفاوتی داشته باشند و غنی تر بشوند.
شاهرخ چه مفهومی هست که از رقصیدنش عاجز باشی؟
که دلم بخواهد برقصم و نتوانم؟
بله.
ممممممم … آزادی.
و با چه متنی یا چه موسیقیای تلاش کردی؟ آیا اصلا سمتش رفتی؟
فکر میکنم فقط تلاشم بر این بوده که بتوانم آزادی را برقصم. ولی متاسفانه نمیتوانم. یعنی هر کاری که می کنم…
چرا؟
به خاطر این که اینقدر چارچوب و زنجیر در من هست، این قدر زنجیر به پر و پای من است و روح من در زنجیر کشیده شده که تمام مدت من در سدد این هستم این زنجیرها را باز کنم. ولی به قول جبران خلیل جبران آزادی این نیست که تو زنجیرها را از پایت باز کنی. آزادی این است که تو زنجیری نبینی و من متاسفانه تمام تلاشم برای برداشتن این زنجیرهاست که در ذهن من است و من نمی توانم آزادی را برقصم. و هیچ وقت هم به آن دست نخواهم یافت به خاطر این که از جایی آمدم که متاسفانه اصلا کلمه آزادی معنی ندارد. من از تربیت یک خانوادهی نظامی می آیم که هیچ وقت آزادی در آن معنا نداشته. من همیشه خودم را از هم قطاران، هم کلاسیها، همشهریها و هموطنان خودم آزادتر دانستهام ولی آزاد دانستن خودت نسبت به کسی که از خودت بدبختتر است تو را به آزادی نمیرساند. آزادی برای من قلهای دست نیافتنی است متاسفانه سیمرغی دست نیافتنی است و من میدانم این سیمرغ آزادی من یک سیمرغ افسانه است. یک افسانهی آزادی است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل به قطعنامه تعیین گزارشگر ویژه ایران رای مثبت داد. این قطعنامه که با ۲۲ رای موافق در برابر ۷ رای مخالف تصویب شد، به سازمان ملل امکان تحقیق مستقیم در زمینه نقض حقوق بشر در ایران را میدهد.
به گزارش دویچهوله، نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در شهر ژنو در روز پنجشنبه (۲۴ مارس/۴ فروردین) با ۲۲ رای موافق، ۷ رای مخالف و ۱۴ رای ممتنع، پیشنویس قطعنامه تعیین فرستاده ویژه برای ایران را به تصویب رساند. از ۴۷ کشور عضو این شورا، ۴ کشور در رایگیری شرکت نکردند.
آرژانتین، بلژیک، برزیل، شیلی، فرانسه، گواتمالا، مجارستان، ژاپن، مالدیو، مکزیک، نروژ، لهستان، کره، سنگال، اسلواکی، اسپانیا، اوکراین، بریتانیا، امریکا و زامبیا به این قطعنامه رای مثبت دادند. رای منفی از سوی بنگلادش، چین، کوبا، اکوادور، موریتانی، پاکستان و روسیه داده شد. کشورهایی چون بورکینافاسو، بحرین، کامرون، جیبوتی، غنا، اردن، مالزی، نیجریه، اوگاندا، اوروگوئه و تایلند رای ممتنع دادند.
قطعنامهی تعیین گزارشگر ویژه ایران به پیشنهاد آمریکا و سوئد در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد طرح شده بود. وظیفه این نماینده آن است که در سفر به ایران، به وضعیت حقوق بشر در این کشور نظارت مستقیم کند و خواستار پاسخگویی مقامات جمهوری اسلامی در قبال نقض موازین شود.
این قطعنامه امکان سفر یک نماینده ویژه به ایران را پس از ۹ سال وقفه فراهم میکند. به این ترتیب، ایران در کنار برمه و کره شمالی در شمار کشورهایی قرار میگیرد که کارنامه تیرهای در زمینه حقوق بشر دارند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در روز ۲۴ مارس ۲۰۱۱، افزون بر تصویب قطعنامه یاد شده در مورد ایران، ماموریت نماینده ویژه خود در کره شمالی را نیز یکسال دیگر تمدید کرد.
ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در ماههای گذشته رسما به مقامات جمهوری اسلامی نسبت به افزایش اعدام در ایران در سال گذشته و پیگرد مخالفان و منتقدان اعتراض کرده بود.
پیشتر، بسیاری چهرههای سیاسی، فرهنگی و دانشگاهی ایرانی با نگارش نامه به دبیر کل سازمان ملل و خانم پیلای، خواستار تعیین نمایندهای برای بازدید از شرایط زندانها و محاکم قضایی ایران شده بودند.
ایران که خود عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل نیست، در نخستین واکنش به قطعنامه تصویب شده، نسبت به دخالت در امور داخلی خود اعتراض کرده است.
نخستین مرتبه پس از انقلاب ایران، ریبالدو گالیندوپل به عنوان گزارشگر ویژه ایران از سوی سازمان ملل انتخاب شد. وی توانست در زمستان سال ۱۳۶۸با برخی زندانیان سیاسی دهه شصت در زندان اوین ملاقات کند و گوشههایی از شرایط نگاهداری دگراندیشان ایرانی را به افکار عمومی جهان انتقال دهد.
موریس کاپیتورن، نماینده دیگر سازمان ملل بود که از سال ۱۹۹۶ به بعد به ایران رفت و گزارشهایی از شرایط زندانها و نوع محاکمه متهمان تهیه کرد. وی از سال ۲۰۰۲ به بعد امکان بازدید از ایران را نیافت زیرا قطعنامه شورای حقوق بشر در این سال، حد نصاب رای لازم را به دست نیاورد.
هادی قائمی سخنگوی کمپین بینالمللی حقوق بشر، در زمان رایگیری شورای حقوق بشر برای تصویب قطعنامه علیه ایران در ژنو حضور داشت. او در مصاحبه با دویچه وله، از عصبانیت نمایندگان ایران پس از تصویب این قطعنامه و رای مثبت کشور برزیل به این قطعنامه گفت.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز پنجشنبه گفت که «اگر مجبور به سر بهراه کردن قذافی هستیم، باید رژیم تهران را هم به همین طریق متوقف کنیم.»
به گزارش رادیو فردا، نخستوزیر اسرائیل این مطلب را روز پنجشنبه در جریان سفر خود به روسیه به شبکه تلویزیونی «وِستی» گفت.
وی در سخنان خود با اشاره به حکومت ایران افزود: «این یک رژیم اسلامی بسیار پرخاشگری است که رؤیای سلطه بر جهان را میبیند، و باید جلوی آن گرفته شود.»
بنیامین نتانیاهو در ادامه گفت: «ایران توسط خامنهای کنترل میشود. من در او تحجر، و تنفر از دنیای مدرن را میبینم.»
به گزارش خبرگزاری آلمان، نخستوزیر اسرائیل طی همین سفر و پیش از دیدار با دمیتری مدودیف، رئیس جمهوری روسیه، با اشاره به رهبر جمهوری اسلامی گفت: «هیتلر اول کار فتح جهان را آغاز کرد و بعد روند توسعه سلاح هستهای را راهاندازی کرد. خامنهای راه برعکس او را میرود.»
وی اضافه کرد: «مهمترین چیز الان این است که به ایران اجازه ساخت جنگافزار هستهای داده نشود.»
بنا بر گزارشها، بنیامین نتانیاهو که در این سفر قرار است پس از دیدار با رئیس جمهور روسیه، با ولادیمیر پوتین، نخستوزیر آن کشور نیز ملاقات کند بار دیگر «خطرهایی که رژیم ایران برای جهان دارد» را به رهبران روسیه گوشزد کرد و آنها را ترغیب کرد تا از همکاریهای خود با دولت ایران بکاهند.
وی در مسکو با اشاره به حکومت ایران افزود: «اگر آنها بتوانند سلاح اتمی بسازند این رژیم هیچگاه سرنگون نخواهد شد.»
بنیامین نتانیاهو، بیستوهفتم اسفندماه در گفتوگو با شبکه خبری سیانان گفت جهان باید یکصدا به ایران اعلام کند که در صورت ناکارآمدی تحریمها در متوقف کردن برنامه اتمی جمهوری اسلامی، ایران با حمله نظامی روبهرو خواهد بود.
دیدار روز پنجشنبه بنیامین نتانیاهو با مقامات روسیه یک روز پس از دیدار دمیتری مدودیف با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، انجام میشود. به گفته تحلیلگران هدف از ملاقاتهای مقامات فلسطینی و اسرائیلی با بلندپایگان روسی، برطرف کردن موانع پیش پای مذاکرات اسرائیل و فلسطین است.
روسیه سالهای زیادی است میکوشد در مناقشه میان اسرائیل و فلسطین نقشی میانجیگرانه ایفا کند.
با وجود ادامه مخالفت برخی چهرههای محافظهکار با برگزاری جشن جهانی نوروز در تهران، مقامات دولت ایران از قطعی شدن حضور رؤسای جمهوری ۵ کشور و ادامه برنامهریزیها برای برگزاری این جشن در روز یکشنبه، هفتم فروردین ماه خبر دادهاند.
به گزارش بیبیسی، دولت ایران اولین جشن جهانی نوروز را سال گذشته و به دنبال ثبت روز جهانی نوروز در تقویم سازمان ملل متحد برگزار کرد و سال ۱۳۹۰ دومین سال متوالی است که این جشن به میزبانی ایران و با دعوت از مقامات عالیرتبه کشورهای همسایه برگزار میشود.
پیش از این، مقامات رسمی ایران اعلام کرده بودند که از سران ۱۲ کشور برای شرکت در جشن جهانی نوروز دعوت کردهاند.
خبرگزاری مهر روز پنجشنبه چهارم فروردین (۲۴ مارس) به نقل از محمدرضا فرقانی، مدیرکل امور بینالملل جشن جهانی نوروز که مدیر کل امور بینالملل دفتر رئیس جمهوری ایران هم هست، از قطعی شدن حضور رؤسای جمهوری کشورهای تاجیکستان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان و عراق در این جشن خبر داده است.
در اولین جشن جهانی نوروز در روز هفتم فروردین سال گذشته، رؤسای جمهوری کشورهای تاجیکستان، عراق، ترکمنستان و افغانستان حضور داشتند.
به گفته آقای فرقانی، در جشن امسال، معاون نخستوزیر قرقیزستان، ولیعهد قطر، وزیر امور خارجه عمان و یکی از مقامات کشور جمهوری آذربایجان هم شرکت خواهند کرد.
در هفتههای پایانی سال گذشته، اعلام خبر برگزاری جشن جهانی نوروز در تخت جمشید از سوی دولت ایران، انتقاد چهرههای روحانی و سیاسی محافظهکار را به دنبال داشت.
برخی مخالفان، برگزاری این جشن را با برگزاری جشنهای ۲۵۰۰ ساله در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی در ایران مقایسه کردند.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران هم در سخنرانی نوروزی خود در مشهد، به برگزاری مراسم نوروز اشارهای کلی کرده و گفته بود: “حوادث تلخی که در برخی از کشورها نسبت به مردم انجام میگیرد ـ در بحرین نسبت به مردم عزیز آنجا، در یمن، در لیبی ـ عید را بر ما گوارا نمیکند و مانع از این است که انسان شادی عید را به تمامه احساس کند.”
در یکی از آخرین مخالفتها با برگزاری جشن جهانی نوروز، احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اظهارات آیتالله خامنهای، به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفته بود: “اگرچه برنامهریزیهای گستردهای برای برگزاری جشن نوروز از سوی دولتمردان تدارک دیده شده است، ولی از احمدینژاد میخواهم که برای حفظ موقعیت و آبروی خود، از برگزاری این جشن جلوگیری کند.”
حمید رسایی، سخنگوی فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی هم برگزاری جشن نوروز را در شرایط عادی، امری قابل تقدیر خوانده، ولی به خبرگزاری فارس گفته است که “با توجه به قتل عام مسلمانان، از رئیس جمهوری میخواهیم که عنوان جشن نوروز را تغییر دهد و رسما برگزاری مراسم جشن به این مناسبت را لغو کند.”
با این حال، سایت رسمی جشن جهانی نوروز، با انتشار خبرهایی به نقل از مقامات دولتی ایران، از برنامهریزی کامل برای برگزاری این جشن خبر داده است.
مدیر کل امور بینالملل دفتر رئیس جمهوری ایران، برگزاری جشنهای جهانی نوروز را در راستای تئوریزه کردن “دیپلماسی نوروز” و از دستاوردهای دولت ایران خوانده است.
گفته می شود که اقدامات دولت ایران تحت عنوان “دیپلماسی نوروز” به پیشنهاد اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دفتر رئیس جمهوری ایران در پیش گرفته شده است.
محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری ایران در شهریورماه سال گذشته و در جریان مراسم رونمایی از منشور کوروش در تهران، چفیهای به گردن “کوروش نمادین” انداخت که این اقدام، به عنوان بخشی از سیاست جدید دولت ایران برای تاکید بر “ملی گرایی” و “هویت ایرانی” ارزیابی شد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر