-----------------------------
همه خبرها و ديدگاهاي سانسور شده و پشت فيلتر جمهوري اسلامي مانده را يكجا و بي درد سر در "هستي نيوز" بخوانيد... http://groups.google.com/group/hasti-news/
چه توهینی! ابتدای سپتامبر دولت آمریکا بانک تجارتی اروپا و ایران را در هامبورگ در فهرست سیاه خود وارد کرد گرچه سازمان نظارت بر بانک ها در آلمان دلیلی برای این کار نمی بیند. واشینگتن مدعی است این بانک به تأمین هزینۀ برنامۀ اتمی و موشکیِ ایران کمک می کند. برلین در پاسخ می گوید مدرکی در این مورد وجود ندارد و می گذارد بانک به کارش ادامه دهد. به حق؟
بانک تجارتی اروپا و ایران خود را بعنوان «شرکت سهامی آلمانی» و «بانک آلمانی» معرفی می کند. اما دروغ است، این بانک در واقع دو جنسیتی است. بانک زیرنظر سازمان نظارت بر بانک ها در آلمان است اما دارایی دولت ایران محسوب می شود.
سرمایۀ اولیه متعلق به چهار بانک دولتی ایران است که دو بانک از این میان – بانک ملت و بانک رفاه – از تابستان امسال در فهرست تحریم اتحادیۀ اروپا قرار دارند. رئیسان هیئت مدیرۀ بانک صنعت و معدن ایران (52 درصد) و بانک ملت (26 درصد) و بانک تجارت (19 درصد) عضو هیئت نظارت بر بانک تجارتی اروپا و ایران هستند – همگی مقام های بلند پایۀ حکومتی سیاه.
برای نمونه علی دیواندری را در نظر بگیریم که فهرست تحریم اتحادیۀ اروپا حتی نام او را می برد. در هامبورگ جانشین رئیس هیئت نظارت بانک تجارتی اروپا و ایران است در حالیکه در ایران بانک ملت را اداره می کند که به گفتۀ اتحادیۀ اروپا «برنامۀ اتمی و موشکی ایران را ممکن می سازد و حمایت می کند.» یا رامین پاشایی فام، 44 ساله، که دفتر برنامه ریزی راهبردی و مناسبات بازرگانی ریاست جمهوری را اداره می کرده قبل از اینکه در ماه مه 2009 به هیئت مدیرۀ بانک تجارتی اروپا و ایران راه یابد. در این فاصله رئیس بانک سپه است که از سال 2007 در فهرست سیاه سازمان ملل قرار دارد. ادعا می شود وی دیگر سمت خود را در هامبورگ ندارد در حالیکه در دفتر ثبت شرکت ها نام او همچنان بعنوان عضوهیئت مدیره آمده است.
در 7 مه 2010 پاشایی فام با رئیسان هیئت مدیرۀ جهار بانک دولتی ایرانی که بانک تجارتی اروپا و ایران را در اختیار دارند در دفترش در بانک سپه دیدار کرد. در آنجا به اتفاق چند بانکیِ دیگر در «مجمع عمومی عادی» بانک تجارتی اروپا و ایران شرکت کرد.
برای استوارت ِلوی، کارشناس تروریسم در وزارت خزانه داری آمریکا، بانک تجارتی اروپا و ایران «یکی از مهم ترین رگ های حیاتی مالی ایران است.» به گفتۀ او این بانک کانون تلاش های تهران برای دورزدن تحریم های بین المللی و تأمین هزینۀ برنامۀ اتمی و موشکی ایران است. لوی می گوید این بانک از سال 2007 چندین معاملۀ بزرگ را بین یک دلال اسلحه و شرکت صنایع الکترونیک که برای برنامۀ اتمی ایران کار می کند سامان داده و نیز خریدهای میلیونی را برای برنامۀ اتمی این کشور تأمین هزینه کرده است. لوی بر آن است هرچه فشار تحریم بین المللی بر ایران افزایش می یابد اهمیت این راه نفوذی در هامبورگ برای ادامۀ برنامۀ اتمی و موشکی ایران هم بیشتر می شود.
در واقع هم حجم معامله های بانک تجارتی اروپا و ایران بین سال های 2005 و 2008 به میزان 112 درصد افزایش یافته است. میزان سرمایه گذاری بانک در این فاصلۀ زمانی 118 درصد افزایش یافت، اضافه درآمد سالانه 225 درصد و سود تراز 228 درصد بود. در سال 2009 حجم معامله های بانک ده درصد دیگر افزایش یافت.
این روند باراک اوباما را برآن داشت با آنگلا مرکل در بارۀ این بانک تلفنی صحبت کند. روزنامه نگار مشهور جان وینوکور در 2 اوت 2010 در «نیویورک تایمز» نوشت «که خودداری آلمان از برخورد تند با بانک تجارتی اروپا و ایران که در مظان این اتهام قرار دارد معامله با اروپا را برای ایران ممکن سازد اخیرآٌ به گفتگوی تلفنیِ - ولو بی نتیجه – بین آقای اوباما و صدراعظم آلمان آنگلا مرکل منجر شد.»
اوباما توانست در این گفتگو به تصمیم تحریم سازمان ملل در ژوئن 2010 ارجاع دهد که همۀ کشورهای عضو را موظف می کند فعالیت های بانکی ایران را که ساخت بمب اتمی را آسان می کنند متوقف کنند. وی توانست استدلال مشاورش استوارت ایزن اشتات را هم به میان آورد که اتحادیۀ اروپا را واداشته بود «علیه همۀ بانک های دولتی ایران ... تحریم برقرار کند... همۀ این بانک ها هزینۀ شرکت های پوششی دست اندرکار برنامۀ اتمی ایران را تأمین می کنند. .... اگر حتی یک بانک را از فهرست تحریم برداریم فقط ایران را دعوت کرده ایم کارهایش را از طریق این بانک انجام دهد.»
البته همۀ کشورهای اروپایی از این استدلال قانع نشده بودند. در 29 ژوئیۀ امسال اتحادیۀ اروپا بانک های ایرانی زیادی را در فهرست تحریم جای داد – ولی بانک تجارتی اروپا و ایران را نه. اما دو بانکِ سهامدار آن (ملت، رفاه) و نیز یک عضو هیئت مدیره (دیواندری) در فهرست تحریم قرار گرفتند. بدین ترتیب آلمان موظف شد کاری انجام دهد.
در ماه مه 2010 ادارۀ نظارت بر نقل و انتقال مالی با انتصاب مجدد علی دیواندری به جانشینی رئیس هیئت بازرسی بانک تجارتی اروپا و ایران مؤافقت کرده بود. این اداره در ژوئیه حساب های دیواندری و دو بانک ملت و رفاه را بی سر و صدا بست – اقدامی که در آلمان هر روز اتفاق نمی افتد و نشان می دهد اتهام های آمریکا علیه بانک تجارتی اروپا و ایران ساختگی نیستند.
با همین پنهان کاری مقرر شد شرکت ها و اشخاص مشمول تحریم، در بانک تجارتی اروپا و ایران اجازه دارند به کار خود ادامه دهند گویی اتفاقی نیفتاده است. یک سخنگوی ادارۀ نظارت برنقل و انتقال مالی به من گفت «قرار داشتن در فهرست تحریم » نباید «لزوماٌ» قابل اعتماد بودن و صلاحیت تخصصی «یک بانک را» خدشه دار کنند.» عجب. بانکِ «قابل اعتماد» و «از نظر تخصصی صالح» که هزینۀ برنامۀ اتمی ایران را تأمین می کند چنین می نماید که از مهلکه جان سالم بدر برده است. چگونه می توان این «خودداری آلمان» را از «برخورد تند» توضیح داد؟
ماجرایی از ژوئن 2008 برای پاسخ به این پرسش مفید است. در آن زمان یک مؤسسۀ مالی دیگر ایران یعنی بانک ملی که تا آن موقع معامله های ایران را با اروپا تأمین هزینه کرده بود دچار تحریم اتحادیۀ اروپا شد. تصادفی بود که بانک تجارتی اروپا و ایران در همان ماه شعبه اش را – که بانک های دولتی ایرانی پول آن را می دادند – باز کرد و بدین ترتیب راه مالی دیگری برای معامله های ایران ایجاد کرد؟ بلافاصله وزارت اقتصاد آمد و شرکت های آلمانی را متوجۀ این امکان جدید کرد.
در اطلاعیۀ ادارۀ نیمه دولتی نظارت بر اقتصاد خارجیِ آلمان که وزارت اقتصاد در 27 ژوئیه 2008 منتشر کرد آمده افتتاح این شعبه « واکنشی به ... خروج بانک های بزرگ بین المللی است.» در ادامه آمده است: «ایران بعلت تحریم های اقتصادی مناسبات بازرگانی خود را با کشورهایی بیشتر می کند که می خواهند همچنان با ایران معامله کنند.» شاید این نقشِ بانک تجارتی اروپا و ایران است که ناظران آن را به خودداری وا می دارد: این بانک قرار است آثار مخرب تحریم های بین المللی را جبران کند تا معامله با ایران «همچنان» برقرار بماند. بمب ایران و تحریم های بین المللی و انکار هولوکاست و حمله به اسرائیل – همۀ اینها به نظرمشکلی درجه دوم می آید، مشکلِ آمریکا و اسرائیل.
اما اینگونه نیست. فایدۀ حمایت وزیرخارجه و صدر اعظم از تحریم ها چیست وقتی وزارت اقتصاد و وزارت دارایی همزمان دور زدن آنها را اجازه می دهند و می پوشانند؟ اوباما حق دارد اگر می خواهد جلوی راه نفوذیِ هامبورگ را بگیرد. توهینِ اصلی این واقعیت است که برلین از ادامۀ کار بانک تجارتی اروپا و ایران حمایت می کند. نوربرت اَیزن منگر، یک مدیر بلند پایۀ این بانک، اطمینان دارد که همینطورهم می ماند. از او پرسیدم آیا بعد از تحریم های آمریکا نسبت به آیندۀ این بانک خوشبین است یا نه. جواب داد: «بله، معلوم است! چرا نباشم؟»
برای ایران سی سال بعد از انقلاب خمینی همان چیزی صادق است که روزگاری وینستون چرچیل دربارۀ روسیه گفت: «رازی پیچیده در تاریکی.» درحالیکه رئیس جمهور ایران احمدی نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل درنیویورک رؤیای قدرت جهانی شدن دارد که منطقاٌ داشتن سلاح اتمی را اقتضا می کند، حکومت نشان می دهد که تحریم های اقتصادی و مالی درد آورند. قرار است گفتگو شود – البته اینکه در چه موردی به عمد مبهم می ماند.
اما چه باید کرد اگر این گفتگوها فقط برای وقت کشی باشد، در حالیکه هزاران سانتریفوژ، اورانیوم با غلظت بالا تولید می کنند و برای بمب آماده می سازند؟ در اینصورت سؤال های جدی دربارۀ محتوا و میزان و پیامدهای «راه حل نظامیِ» غرب مطرح می شود: سیاسی و اقتصادی و اخلاقی. اما در ناتو با خود و با طرح راهبردی جدید مشغولند، و در شورای ناتو تردید وجود دارد که بصورت جدی راه حلِ – احتمالاٌ – ناخوشایندی برای موضوعِ ایران مورد بررسی قرار گیرد: آلمانی ها و دیگران توصیه به اعتدال می کنند و ترک ها دنبال نزدیکی به همسایۀ پیش بینی ناپذیر خود در شرق هستند. اینکه ویروس «استاکس نت» از راه اینترنت بتواند مشکل را با جاسوسی حل کند نامحتمل است.
شاید روحانیون کوتاه بیایند. شاید نه
شاید حکومت روحانیون کوتاه بیاید؟ شاید هم نه؟ در اینصورت باقی می ماند دو راهۀ ناخوشایندی که زمانی رئیس جمهورفرانسه بر زبان آورد: بمبِ ایران یا بمبارانِ ایران. فکرکردن دربارۀ این احتمال ها که دولت ها از زیر بار آن شانه خالی می کنند موضوع گردهمایی مؤسسۀ آسپن در برلین در آخر هفته بود. گفتگوهای بسیار جدی انجام شد.
زیرا اگر ایران همینطور ادامه دهد در اینصورت روحانیون در آیندۀ نزدیک کلاهک های هسته ای و موشک و همۀ وسایل بازدارندگی را دارند – در مقابلِ اعراب و اروپا و آمریکا و شاید حتی روسیه. اینجاست که هندسۀ قدرت درجهان تغییر بی بازگشتی خواهد کرد. بعد پیمان جلوگیری از گسترش سلاح اتمی تکه کاغذی خواهد بود، بعد رقابت تسلیحاتی هسته ای در دیگ مذاب خاورمیانه در خواهد گرفت، همراه جنگ های نا متقارنی که گروه های تروریستی حامی ایران – حزب الله در لبنان و حماس درغزه و شبه نظامیان شیعه در عراق – زیر پوشش هسته ای ایران به صحنه می آورند. بعد جهان بسیار خطرناک می شود.
اعرابِ حاشیۀ جنوبی خلیج فارس به کمک غرب توان نظامی خود را افزایش می دهند و از آمریکا کمک می خواهند. درعین حال با نگرانی می پرسند آیا مانند دوران جنگ سرد سلاح های هسته ایِ دو طرف نمی توانند به وضعیت ثبات دهند؟ اما حفظ تعادل دوجانبۀ جنگ سرد به اندازۀ کافی مشکل بود – چهارجانبه و پنج جانبه، با مصر و ترکیه و عربستان سعودی تصور ناشدنی است. این کار برای اسرائیل بازی شطرنجِ موشک ها نیست بلکه تهدید موجودیت آن خواهد بود. اسرائیل تهدیدات ویرانگر حکومت ایران را جدی می گیرد- و طبق آن راهبرد خود را تعیین خواهد کرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر